15 April - Wikipedia

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

15 April is die 105de dag van die jaar in die Gregoriaanse kalender (106de in 'n skrikkeljaar). Daar is nog 260 dae in hierdie jaar.

• 73 – Die Romeine verower Massada.
• 1191 – Pous Celestinus III kroon Hendrik VI en sy vrou Constance van Sisilië tot keiser en keiserin van die Heilige Romeinse Ryk.
• 1369 – Pous Urbanus V verklaar sy peetvader Elzéar de Sabran heilig.
• 1450 – Slag van Formigny: Franse magte beëindig Engelse oorheersing in die noordelike deel van Frankryk, wat die einde van die Honderdjarige Oorlog inlui.
• 1523 – Pous Adrianus VI dwing koning Frans I tot 'n wapenstilstand met keiser Karel V.
• 1552 – Die konsilie van Trente verdaag vir die tweede keer.
• 1632 – Slag van Rain am Lech: Sweedse magte onder koning Gustav II Adolf verslaan die Heilige Romeinse Ryk tydens die Dertigjarige Oorlog.
• 1668 – Pous Clemens IX verklaar Rose van Lima salig.
• 1709 – Pous Clemens XI stel Ulisse Giuseppe Gozzadini, titulêr aartsbiskop van Teodosia en Antonio Francesco Sanvitale, aartsbiskop van Urbino, aan as kardinale.
• 1738 – Premiere in Londen van Serse, 'n Italiaanse opera deur George Frideric Handel.
• 1776 – Pous Pius VI stel Luigi Valenti Gonzaga, titulêr aartsbiskop van Cesarea en Giovanni Archinto, titulêr aartsbiskop van Filippo, aan as kardinale.
• 1798 – Franse troepe beset die stad Geneve. Die stad word deur Frankryk geannekseer en bly Frans tot die verbanning van Napoleon.
• 1833 – Pous Gregorius XVI stel Lorenzo Girolamo Mattei, titulêr patriarg van Antiochië en Castruccio Castracane degli Antelminelli, sekretaris van Propaganda Fide aan as kardinale.
• 1865 – Andrew Johnson ingehuldig as die 17de President van die Verenigde State.
• 1912 – Die Titanic sink.
• 1920 – Anargiste Nicola Sacco en Bartolomeo Vanzetti vermoor volgens bewering twee veiligheidswagte terwyl hulle 'n skoenwinkel beroof.
• 1923 – Insulien word vir die eerste keer algemeen beskikbaar vir diabeteslyers.
• 1940 – Tweede Wêreldoorlog: Die geallieerde magte begin hul aanval op die Noorweegse dorp Narvik.
• 1941 – Tydens 'n Duitse lugaanval op Belfast (Belfast Blitz) sterf ongeveer 1000 burgerlikes en ongeveer 100 000 mense (ongeveer 'n kwart van die bevolking) word sonder heenkome gelaat.
• 1947 – Jackie Robinson maak sy debuut vir die Los Angeles Dodgers bofbalspan, en breek so dié sport se kleurlyn.
• 1989 – Die Hillsboroughramp, een van die grootste tragedies in Europese sokker.
• 1994 – Die Marrakesh verdrag word geteken om die wêreldhandelorganisasie te vorm.
• 1997 – 'n Brand verwoes 'n kamp van Moslems wat die Hajj pelgrimreis meemaak, amptelike sterftes is 343.
• 2022 – Die FBI verklaar dat die kuberkrakers wat aan die Noord-Koreaanse kubermisdaadgroep, die Lasarus-groep gekoppel is, was verantwoordelik vir die diefstal van VSA$620 van Axie Infinity se Ronin Network in Maart 2022.

• 1452 – Leonardo da Vinci, Italiaanse wetenskaplike, wiskundige, ingenieur, ontleedkundige, uitvinder, skilder, beeldhouer, argitek, tuinkundige, musikant en skrywer († 1519).
• 1469 – Ghoeroe Nanak Dev, die stigter van die Sikhgeloof († 1539)
• 1558 – Hürrem Sultan, vrou van die Ottomaanse Sultan Süleyman die Manjifieke († 1502)
• 1646 – Christiaan V van Denemarke, Koning van Denemarke en Noorweë († 1699).
• 1684 – Katharina I van Rusland, keiserin van Rusland en vrou van tsaar Pieter die Grote († 1727).
• 1707 – Leonhard Euler, Switserse wiskundige († 1783).
• 1832 – Wilhelm Busch, Duitse digter († 1908).
• 1834 – Thomas François Burgers, 'n teoloog en 'n president van die Zuid-Afrikaansche Republiek († 1881).
• 1843 – Henry James Amerikaanse skrywer en literêre kritikus († 1916).
• 1869 – Sarie Maré, die vrou oor wie die eerste versie van die volksliedjie “Sarie Marais” handel († 1939).
• 1874 – Johannes Stark, Duitse fisikus, Nobelpryswenner († 1957).
• 1884 – Reenen J. van Reenen, ’n Afrikaanse skrywer en besproeiings-ingenieur († 1935).
• 1889 – Tom Naudé, politikus en destyds waarnemende Staatspresident van Suid-Afrika (1967–1968) († 1969).
• 1908 – Lita Grey, Amerikaanse aktrise († 1995).
• 1912 – Kim Il-sung, Noord-Koreaanse politikus († 1994).
• 1917 – Hans Conried, Amerikaanse akteur († 1982).
• 1924 – Neville Marriner, Engelse violis en dirigent († 2016).
• 1931 – Noreen Berry, Suid-Afrikaansgebore mezzosopraan († 2012).
• 1931 – Tomas Tranströmer, Sweedse digter en vertaler († 2015).
• 1933 – Elizabeth Montgomery, Amerikaanse aktrise († 1995).
• 1940 – Penny Coelen, die eerste Suid-Afrikaner wat die Mej. Wêreldtitel gewen het.
• 1945 – Dirk Coetzee, mede-stigter en bevelvoerder van die polisie-eenheid op Vlakplaas († 2013).
• 1949 – Lieb Bester, Suid-Afrikaanse akteur en musikant († 2021).
• 1950 – Taliep Petersen, Suid-Afrikaanse sanger, komponis en regisseur († 2006).
• 1950 – Amy Wright, Amerikaanse aktrise.
• 1957 – Koos Prinsloo, Afrikaanse joernalis en skrywer van postmodernistiese kortverhale († 1994).
• 1959 – Emma Thompson, Britse akteur.
• 1959 – Thomas F. Wilson, Amerikaanse akteur.
• 1960 – Filip van België, sewende koning van België.
• 1960 – Collins Chabane, Suid-Afrikaanse Minister van staatsdiens en administrasie († 2015).
• 1966 – Samantha Fox, Britse sanger en fotomodel.
• 1978 – Waldimar Pelser, joernalis, redakteur van die Afrikaanse Sondagkoerant Rapport.
• 1990 – Emma Watson, Britse aktrise.
• 1993 – Burger Odendaal, Suid-Afrikaanse rugbyspeler.
• 1993 – Jan Serfontein, Springbokrugbyspeler.
• 1997 – Maisie Williams, Britse aktrise.
• 2009 – Julia Butters, Amerikaanse kinderaktrise.

• 69 – Otho, Romeinse keiser (* 32).
• 1632 – Lord Baltimore, Engelse staatsman en kolonis (* 1580).
• 1652 – Patriarg Josef van Moskou, sesde Russies-Ortodokse patriarg van Moskou en die hele Rusland (* onbekend)
• 1765 – Michail Lomonosof, Russiese Renaissance-man, wetenskaplike en skrywer (* 1711)
• 1865 – Abraham Lincoln, Amerikaanse politikus, staatsman en 16de President van die Verenigde State (* 1809).
• 1949 – Wallace Beery, Amerikaanse akteur (* 1885).
• 1980 – Jean-Paul Sartre, Franse filosoof, dramaturg, skrywer, biograaf en aktivis (* 1905).
• 1990 – Greta Garbo, Sweedse aktrise (* 1905).
• 1998 – Pol Pot, Kambodjaanse diktator (* 1925).
• 2010 – Lucas Malan, Afrikaanse digter (* 1946).
• 2015 – Tadahiko Ueda, Japannese sokkerspeler (* 1947).
• 2018 – Michael Halliday, Australiese taalkundige (* 1925).
• 2018 – R. Lee Ermey, Amerikaanse akteur (* 1944).
• 2019 – Owen K. Garriott, Amerikaanse ingenieur en ruimtevaarder (* 1930).
• 2022 – Liz Sheridan, Amerikaanse aktrise (* 1929).

• Die Fordicia is gevier tot eer van Gaia in die Romeinse ryk.

Wikimedia Commons bevat media in verband met 15 April.