bs.wikipedia.org

Pamplona - Wikipedia

S Wikipedije, slobodne enciklopedije

Pamplona

Iruñea, Iruña

Grad

Mozaik Pamplona

Zastava

Grb

Država

Španija

Autonomna zajednica

Navarra

Nadmorska visina

449 m

Površina

26,55 km²

Stanovništvo

196 955 (2013)

Gustoća

5 002,93 /km²

Vlada

Gobierno de Navarra

Gradonačelnik

Enrique Maya (UPN)

Vremenska zona

Srednjoevropsko vrijeme

Poštanski broj

31001 - 31016

Pozivni broj

948

Veb-sajt: pamplona.es

Pamplona (baskijski: Iruñea ili Iruña) je glavni grad španske autonomne zajednice Navarra. Pamplona je finansijsko i trgovačko središte regije.^[1]

Smještena je na sjeveru Španije, 407 kilometara udaljenosti od glavnog grada Madrida, na obalama rijeke Arga. Prema podacima iz 2013. godine broji preko 190.000 stanovnika.^[2]

U 10. vijeku Pamplona je bila posebna kraljevina, doživjela je veliki procvat u 11. stoljeću, ali spletke i raskalašni životi četvorice sinova posljednjeg navarskog kralja odveli su je u propast i pod vlast Francuza. Oni u Navarri ostaju sve do 16. stoljeća, kada dolazi do ujedinjenja Španije, pa Navarra opet postaje njen dio.^[3]

Iruñea je baskijski naziv koji preporučuje Kraljevska akademija baskijskog jezika. Ipak vlada Navarri priznala je drugi baskijski naziv Iruña, što znači grad. Oba baskijska naziva su službena. Pamplona je ime na španskom jeziku.

Historijski centar samog grada nalazi se na desnoj obali rijeke Arga.

U Pamploni su smještena tri univerziteta:

Javni univerzitet Navarre (Universidad Pública de Navarra)
Univerzitet Navarre' - privatni univerzitet Opusa Dei.
UNED - Pridruženi centri Nacionalnog univerziteta na daljinu

U blizini Pamplone nalazi se aerodrom. Povezana je željeznicom kao i autoputevima s glavnim gradovima okolnih oblasti.

Pamplona je važno industrijsko središte. U njoj je smještena i jedna od tvornica Volkswagenovih vozila. Važna je još i metalurška industrija te industrija papira. Potrebno je spomenuti i vjetroelektrane smještene na brdu Perdón u blizini Pamplone.

Grad je poznat po festivalu "San Fermín", koji se održava svake godine 7. jula. Na navedenom festivalu glavnu atrakciju predstavlja trka s bikovima ili encierro, gdje učesnici trče ispred bikova samim ulicama grada. Ovu lokalnu priredbu poznatom je učinio Ernest Hemingway u svom djelu "A sunce izlazi" (1926.).^[4]

Pablo Sarasate, kompozitor
Alfredo Landa, glumac
Jaime Ignacio del Burgo, političar
Javier Rojo, političar
Víctor Eusa, arhitekta
Jon Andoni Goikoetxea, fudbaler

Zidine Pamplone
San Fermin
Stari grad Pamplona
Trg Castello
Katedrala
Palača Casall