Ζήτα - Βικιπαίδεια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Καλλιτεχνική γραφή Μέγα Ετυμολογικόν, 1499
Ελληνικό αλφάβητο
Αα	Άλφα	Νν	Νι
Ββ	Βήτα	Ξξ	Ξι
Γγ	Γάμμα	Οο	Όμικρον
Δδ	Δέλτα	Ππ	Πι
Εε	Έψιλον	Ρρ	Ρω
Ζζ	Ζήτα	Σσς	Σίγμα
Ηη	Ήτα	Ττ	Ταυ
Θθ	Θήτα	Υυ	Ύψιλον
Ιι	Ιώτα	Φφ	Φι
Κκ	Κάππα	Χχ	Χι
Λλ	Λάμδα	Ψψ	Ψι
Μμ	Μι	Ωω	Ωμέγα
Ιστορία
Αρχαϊκές τοπικές παραλλαγές
Σημεία στίξης Συμπλέγματα
Αριθμοί ϛ (6) ϟ (90) ϡ (900)
Σε άλλες γλώσσες
Βακτριανά Μυσικά Λυκιακά Καρικά Γοτθικά Ελληνοϊβηρικά Κοπτικά Παλαιονουβικά Καραμανλήδικα
Σχετικά λήμματα
Πολυτονική γραφή Μικρογράμματη γραφή Ελληνικός κώδικας Μπράιγ Κώδικας Μορς Επιστημονικά σύμβολα
Κατηγορία Κοινά π • σ • ε

Το γράμμα ζήτα (κεφαλαίο Ζ, πεζό ζ) είναι το έκτο γράμμα του νεότερου ελληνικού αλφαβήτου.^[1] Στα νέα ελληνικά αντιστοιχεί με το ηχηρό φατνιακό τριβόμενο σύμφωνο /z/ που πραγματώνεται με τον αντίστοιχο φθόγγο [z]. Επίσης συμμετέχει στο διπλό γράμμα <τζ> που συμβολίζει τον παρόμοιο προστριβόμενο φώνημα /d͡z/ και φθόγγο.^[2] Δεν είναι ξεκάθαρο το πώς προφερόταν στα αρχαία ελληνικά με τις πιθανότερες εκδοχές να είναι αυτές του προστριβόμενου [d͡z] και της ακολουθίας [zd].^[3]

Προέρχεται από το φοινικικό γράμμα ζαγίν <> και χρησιμοποιήθηκε ως βάση για το λατινικό <Z> και το κυριλικό <З>.

Στο ελληνικό σύστημα αρίθμησης έχει αριθμητική αξία ζ´ = 7 ενώ στα μαθηματικά συμβολίζει τη συνάρτηση ζήτα.