Messerschmitt Me 410 - Βικιπαίδεια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Messerschmitt Me 410
Το Me 410 που εκτίθεται στο μουσείο της RAF στο Κόσφορντ (Cosford).
Τύπος	βαρύ μαχητικό νυκτερινό μαχητικό ελαφρύ βομβαρδιστικό
Κατασκευαστής	Messerschmitt
Χώρα προέλευσης	Γερμανία
Παρθενική πτήση	14 Μαρτίου 1942
Πρώτη παρουσίαση	1943
Κύριος χειριστής	Luftwaffe
Μονάδες που παρήχθησαν	1189[1]
Αναπτύχθηκε από	Messerschmitt Me 210

Το Messerschmitt Me 410 Hornisse («σφήκα» στα γερμανικά) ήταν δικινητήριο βαρύ/νυκτερινό μαχητικό και ταχύ βομβαρδιστικό (γερμανικά: Schnellbomber‎‎) που σχεδίασε και παρήγαγε η γερμανική εταιρεία Messerschmitt. Χρησιμοποιήθηκε από την Luftwaffe στο δεύτερο μισό του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Οι εργασίες ανάπτυξης του αεροσκάφους που θα διαδέχονταν το Bf 110 είχαν ξεκινήσει ήδη από το 1937, ωστόσο το αποτέλεσμά τους ήταν το απογοητευτικό Me 210 η παραγωγή του οποίου διεκόπη τον Απρίλιο του 1942. Εξετάστηκαν διάφορες επιλογές, συμπεριλαμβανομένου του Me 310 που βασίζονταν σχεδιαστικά στο προαναφερθέν Me 210. Εν τέλει προτιμήθηκε η σταδιακή βελτίωση του Me 210 και καρπός των προσπαθειών αυτών ήταν το Me 410. Παρόλο που ήταν οπτικά παρόμοιο με Me το 210 και είχε επίσης αρκετές ομοιότητες σχεδιαστικά, στο βαθμό που τα ημιτελή Me 210 να μπορούν να μετατραπούν σε Me 410, υπήρχαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο τύπων. Οι κυριότερες ήταν πως το Me 410 προωθούνταν από τους κινητήρες Daimler-Benz DB 603 και είχε άτρακτο μεγαλύτερου μήκους.

Στα τέλη του 1942 η ηγεσία του Υπουργείο Αεροπορίας του Ράιχ (γερμανικά: Reichsluftfahrtministerium, RLM‎‎) είχε πλέον αρκετή εμπιστοσύνη στο πρόγραμμα ώστε να εγκριθεί η ένταξή του σε παραγωγή, με τα πρώτα Me 410 να παραδίδονται τον Ιανουάριο του 1943. Αναπτύχθηκαν διάφορες εκδόσεις, συμπεριλαμβανομένων των ελαφρών βομβαρδιστικών Me 410A-1, των αναγνωριστικών A-1/U1 αεροσκάφος, των βαριών μαχητικών/καταστροφέων βομβαρδιστικών A-1/U2 και των νυκτερινών μαχητικών A-2/U4. Με την είσοδό τους σε υπηρεσία τα Με 410 χρησιμοποιήθηκαν άμεσα σε αποστολές νυκτερινού βομβαρδισμού στα βρετανικά νησιά όπου αποδείχθηκαν δύσκολοι στόχοι για τα νυκτερινά μαχητικά της RAF.^[2] Τα Me 410 έδρασαν επίσης ενάντια στους σχηματισμούς βομβαρδιστικών των ΗΠΑ σημειώνοντας μέτρια αποτελέσματα όσο τα βομβαρδιστικά πετούσαν χωρίς μαχητικά συνοδείας. Αποδείχθηκαν όμως εντελώς ανεπαρκή στις αερομαχίες με τα ελαφρύτερα συμμαχικά μονοκινητήρια μαχητικά, όπως το North American P-51 Mustang και το Supermarine Spitfire. Έπειτα από την Απόβαση στη Νορμανδία τα Me 410 ήταν μεταξύ των τύπων αεροσκαφών που ενεπλάκησαν στην απόπειρα ανάσχαισης των συμμαχικών δυνάμεων.

Από τα μέσα του 1944 όλα τα Me 410 αποσύρθηκαν από την Αεράμυνα του Ράιχ και η παραγωγή τους διακόπηκε καθώς προτιμήθηκαν βαριά οπλισμένα μονοκινητήρια μαχητικά όπως το Focke-Wulf Fw 190 για την αποστολή της αναχαίτισης των βομβαρδιστικών. Ο τελευταίος ρόλος των Me 410 ήταν αυτός της αναγνώρισης. Σήμερα διασώζονται μονάχα δύο αεροσκάφη.

Οι απαρχές του Me 410 συνδέονται στενά με το προγενέστερο Me 210. Η ανάπτυξη αυτού του αεροσκάφους είχε προγραμματιστεί ήδη από το 1937 προκειμένου να διαδεχθεί το Bf 110 στο οποίο είχαν εντοπισθεί ορισμένα μειονεκτήματα πριν ακόμα δοκιμαστεί στο πεδίο της μάχης.^[3][4] Οι αρχικές προσδοκίες για το Me 210 ήταν μεγάλες, σε τέτοιο βαθμό που παραγγέλθηκαν χίλια αεροσκάφη ενώ ήταν ακόμα υπό σχεδιασμό. Ωστόσο το όλο εγχείρημα αντιμετώπισε σοβαρότατα ζητήματα. Οι δοκιμαστικές πτήσεις αποκάλυψαν προβλήματα όσον αφορά την διαμήκη σταθερότητα τα οποία δεν επιλύθηκαν παρά τις τροποποιήσεις.^[5][6] Η παραγωγή του τύπου παρόλα αυτά συνεχίστηκε, όμως τα Me 210 είχα σχετικά υψηλό ποσοστό ατυχημάτων. Εν τέλει αποφασίστηκε η διακοπή της παραγωγής στις 14 Απριλίου 1942· οι αξιωματούχοι ήταν πρόθυμοι να επιλύσουν τα προβλήματα του Me 210 και να συνεχιστεί η παραγωγή του και να ελαχιστοποιηθεί η οικονομική ζημία.^[7][8]

Εξετάστηκαν διάφορες τροποποιήσεις στο σχεδιασμό, συμπεριλαμβανομένου του Me 310, ενός μαχητικού μεγάλου ύψους πτήσης με συμπιεζόμενο κόκπιτ και πιο ισχυρούς κινητήρες.^[9] Η συγκεκριμένη πρόταση δεν προτιμήθηκε καθώς προκρίθηκε μια λιγότερο φιλόδοξη τροποποίηση του Me 210. Η επιλογή αυτή οδήγησε στην εμφάνιση του Me 410, το οποίο ήταν οπτικά σχεδόν ταυτόσημο με το Me 210.^[10]

Η κύρια διαφορά μεταξύ του Me 210 και του Me 410 ήταν η υιοθέτηση των μεγαλύτερων (με χωρητικότητα 44,5 λίτρων) και ισχυρότερων κινητήρων Daimler-Benz DB 603A. Έκαστος απέδιδε έως και 1730 hp, ενώ οι DB 605 του Me 210 έφθαναν τους 1455 hp. Χάρη στους νέους κινητήρες το Me 410 είχε υψηλότερη μέγιστη ταχύτητα, ανώτερο ρυθμό ανόδου και μεγαλύτερο μέγιστο ύψος πτήσης.

Οι DB 603 επέτρεψαν επίσης τη μεταφορά μεγαλύτερου οπλικού φορτίου, σε σημείο που το αεροσκάφος μπορούσε να φέρει φορτίο μεγαλύτερο από όσο μπορούσε να χωρέσει στην αποθήκη βομβών του κάτω από το ρύγχος. Κατόπιν αυτού τοποθετήθηκαν σημεία ανάρτησης βομβών και κάτω από τις πτέρυγες, για τέσσερις βόμβες των 50 kg. Οι αλλαγές προσέθεσαν αύξησαν το ολικό βάρος κατά 670 kg συγκριτικά με το Me 210 όμως η πρόσθετη ισχύς των κινητήρων υπερκάλυψε τη διαφορά. Όπως και στο Me 210, ο οπίσθιος πολυβολητής του Me 410 χρησιμοποιούσε το ίδιο ζεύγος τηλεχειριζόμενων περιστρεφόμενων πυργίσκων Ferngerichtete Drehringseitenlafette FDSL 131/1B που ήταν εγκατεστημένοι στα πλευρά της ατράκτου, καθένας οπλισμένος με ένα πολυβόλο MG 131 των 13 mm.^[11]

Η άτρακτος του Me 410 ήταν επιμηκυμένη και στις πτέρυγες τοποθετήθηκαν αυτόματα πτερύγια χείλους προσβολής. Και οι δύο αυτές αλλαγές είχαν δοκιμαστεί στα Me 210 και παρατηρήθηκε ότι βελτίωναν δραματικά τη συμπεριφορά και τα πτητικά χαρακτηριστικά. Τέτοια πτερύγια είχαν αρχικά τοποθετηθεί στις πρώιμες εκδόσεις του Me 210, αλλά αφαιρέθηκαν στα αεροσκάφη παραγωγής διότι όταν το αεροσκάφος έμπαινε σε απότομη στροφή τα πτερύγια είχαν την τάση να ανοίγουν λόγω της υψηλής γωνίας προσβολής, παρόμοια με το άνοιγμα των πτερυγίων κατά την προσέγγιση για προσγείωση. Αυτό το πρόβλημα παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στα πρωτότυπα Bf 109 V14 και V15, γεγονός που δυσκόλευε τη σταθερή πτήση του αεροσκάφους. Παρόλο που το Me 410 ήταν σχετικά σταθερό, είχε χειρότερο ρυθμό στροφής από το Bf 110 που προοριζόταν να αντικαταστήσει.^[12]

Στα τέλη του 1942 αποσύρθηκαν έξι Me 210A από τη γραμμή παραγωγής για να μετατραπούν σε πρωτότυπα Me 410.^[10][13] Προς το τέλος του ίδιου έτους το πρωτότυπο Me 410 V1 πραγματοποίησε την πρώτη του πτήση. Λίγο αργότερα το Υπουργείο Αεροπορίας του Ράιχ (γερμανικά: Reichsluftfahrtministerium‎‎, RLM) ενέκρινε την έναρξη της παραγωγής του Me 410, σε σημαντικούς αριθμούς.^[10]

Οι παραδόσεις ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του 1943, με δύο χρόνια καθυστέρηση. Συνεχίστηκαν έως τον Σεπτέμβριο του 1944 και παρήχθησαν 1160 μονάδες όλων των εκδόσεων από το εργοστάσιο της Messerschmitt στο Άουγκσμπουργκ και της Dornier στο Μόναχο. Παρήχθησαν παραλλαγές για να καλύψουν διάφορους ρόλους, όπως το ελαφρύ βομβαρδιστικό Me 410A-1, το αναγνωριστικό A-1/U1, ο καταστροφέας βομβαρδιστικών A-1/U2 και το νυκτερινό μαχητικό A-2/U4.^[14] Όταν άρχισαν να παραδίδονται τα Me 410 στις μονάδες της Luftwaffe εν γένει εκτιμήθηκαν από τα πληρώματά τους, παρόλο που οι βελτιωμένες επιδόσεις τους δεν επαρκούσαν ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν επιτυχώς τα προηγμένα μαχητικά των Συμμάχων που συναντούσαν συχνά στους αιθέρες σε αυτό το στάδιο της σύρραξης.

Τα Me 410A-1 που πραγματοποιούσαν νυκτερινές αποστολές βομβαρδισμού στα Βρετανικά Νησιά αποδείχθηκαν δύσκολος στόχος για τα αναχαιτιστικά της RAF.^[2] Η πρώτη μονάδα που επιχείρησε πάνω από το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν η V./KG 2 η οποία έχασε το πρώτο της Me 410 τη νύχτα της 13–14 Ιουλίου 1943, όταν καταρρίφθηκε από ένα de Havilland Mosquito του Νο. 85 Σμήνους. Τα Me 410 διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στον βομβαρδισμούς του Λονδίνου στο πρώτο μισό του 1944.^[15][16]

Τα Me 410 χρησιμοποιήθηκαν επίσης ενάντια στους σχηματισμούς των αμερικανικών βομβαρδιστικών. Αναπτύχθηκαν διάφορες εκδόσεις με διαφοροποιημένο εξοπλισμό και οπλισμό. Η δράση τους ήταν σχετικά επιτυχής όσο τα αντίπαλα βομβαρδιστικά επιχειρούσαν χωρίς μαχητικά συνοδείας, όμως αποδείχθηκαν ανίκανα να αντιμετωπίσουν σε αερομαχία τα ελαφρύτερα συμμαχικά μονοκινητήρια μαχητικά όπως τα Mustang και τα Supermarine Spitfire. Από τις αρχές του 1944 οι Σύμμαχοι ήταν πλέον σε θέση αποστέλλουν τεράστιους προπορευόμενους σχηματισμούς μαχητικών προκειμένου να επιβάλλουν συνθήκες αεροπορικής υπεροχής και να ανοίξουν δίοδο για τον κύριο όγκο των βομβαρδιστικών που έπονταν. Πλέον οι καταρρίψεις που είχαν πετύχει τα Me 410 ενάντια στα βομβαρδιστικά συχνά εξισορροπούνταν από τις απώλειες που τους προξενούσαν τα αντίπαλα μαχητικά. Ένα παράδειγμα ήταν στις 6 Μαρτίου 1944, όταν 750 βαριά βομβαρδιστικά έπληξαν το Βερολίνο. Στην περίπτωση αυτή καταρρίφθηκαν 16 Me 410 έναντι οκτώ B-17 και τεσσάρων P-51 (τα οποία καταρρίφθηκαν από μονοκινητήρια μαχητικά Bf 109 και Fw 190 που κάλυπταν τα Me 410).^[17][18] Τον επόμενο μήνα, συγκεκριμένα στις 11 Απριλίου, οι Αμερικανοί βομβάρδισαν τις πόλεις Σόραου, Ρόστοκ και Οσερσλέμπεν.^[19] Στην πρώτη φάση της επίθεσης τα Me 410 πέτυχαν μια σπάνια ξεκάθαρη επιτυχία, καθώς κατάφεραν να καταρρίψουν δέκα B-17 χωρίς να υποστούν απώλεια. Όμως κατά τη διάρκεια της δεύτερης εξόρμησης της ίδιας αεροπορικής επιδρομής, τα P-51 κατέρριψαν οκτώ Me 410 και τρία Bf 110. Δεκαέξι ιπτάμενοι σκοτώθηκαν και τρεις τραυματίστηκαν.^[19]

Τον Απρίλιο του 1944 άρχισαν οι παραδόσεις των Me 410B.^[20] Δόθηκαν κατά κύριο λόγο σε μονάδες βομβαρδιστικών που πραγματοποιούσαν μετάπτωση από τα Ju 88 σε βαριά μαχητικά. Έπειτα από την απόβαση στη Νορμανδία μονάδες εξοπλισμένες με Me 410 στάλθηκαν επανειλημμένα σε απόπειρες ανάσχεσης των συμμαχικών δυνάμεων.^[15]

Από τα μέσα του 1944 τα Me 410 αποσύρθηκαν από την Αεράμυνα του Ράιχ, η παραγωγή τους διακόπηκε και παρέμειναν σε υπηρεσία μόνο ως αναγνωριστικά καθώς προτιμήθηκαν βαριά οπλισμένα μονοκινητήρια μαχητικά για την αναχαίτιση των εχθρικών βομβαρδιστικών.^[21][1]

Τα αεροσκάφη της σειράς A ήταν οπλισμένα με δύο πολυβόλα MG 17 των 7,92 mm και δύο πυροβόλα MG 151/20 των 20 mm στο ρύγχος και παραδόθηκαν ως ελαφρά βομβαρδιστικά Me 410A-1. Το βαρύ μαχητικό Me 410A-2 ακυρώθηκε διότι η δυνατότητα εγκατάστασης δίδυμων πυροβόλων MK 103 των 30 mm δεν ήταν έτοιμη εγκαίρως.^[22] Η συγκεκριμένη διάταξη έγινε αργότερα διαθέσιμη ως εργοστασιακό κιτ μετατροπής για τα Me 410B-2.^[22]

Τα Me 410A διέθεταν επίσης χώρο μεταφοράς βομβών ο οποίος μπορούσε, χάρη σε κιτ μετατροπής, να αξιοποιηθεί και για άλλους λόγους. Αρχικά υπήρχαν τρία εργοστασιακά κιτ μετατροπής: το U1, που περιείχε κάμερες για φωτοαναγνώριση, το U2 με δύο πυροβόλα MG 151/20 των 20 mm για τα βαριά μαχητικά και το U4 με ένα πυροβόλο BK-5 των 50 mm. Σκοπός της τελευταίας μετατροπής ήταν η χρήση αεροσκαφών της σειράς A ή B ως καταστροφείς βομβαρδιστικών.^[14] Το BK 5 προέρχονταν από το KwK 39 L/60 του άρματος Panzer III και επέτρεπε στα Me 410 να στοχεύουν από απόσταση μεγαλύτερη των 1000 m, πολύ πέρα από την εμβέλεια των αμυντικών πολυβόλων των βομβαρδιστικών. Ωστόσο στην πράξη τα όπλα αυτά ήταν βαριά, είχαν συχνά εμπλοκές και η αναχορηγία βλημάτων ήταν περιορισμένη, με συνέπεια να είναι πιο πρακτική η χρήση των Me 410 με πυροβόλα των 20 mm.

Τα αναγνωριστικά Me 410A-3 μπορούσαν να μεταφέρουν μεγαλύτερη ποσότητα καυσίμου και είχαν επιπλέον χώρο για φωτογραφικές μηχανές.^[23] Εντάχθηκαν σε υπηρεσία σε μικρούς αριθμούς στις αρχές του 1944 και εξόπλισαν τρεις μοίρες αναγνώρισης μεγάλης εμβέλειας.

Τα Me 410 της σειράς B ήταν παρόμοια με της A αλλά με δύο πολυβόλα MG 131 των 13 mm στη θέση των MG 17. Αρχικά είχε προγραμματιστεί να προωθούνται από δύο κινητήρες DB 603G των 1900 hp, όμως τα πλάνα αυτά ματαιώθηκαν στις αρχές του 1944 και έτσι όλα τα Me 410B διέθεταν κινητήρες DB 603A ή DB 603AA. Οι DB 603G θα επέτρεπαν στα Me 410 να φθάνουν σε μέγιστη ταχύτητα 630 km/h και να πετούν με ταχύτητα πλεύσης 595 km/h παρόλο που θα αυξάνονταν το ολικό βάρος. Οι εκδόσεις ήταν αντίστοιχες με της σειράς A: τα Me 410B-1 και Me 410B-3 κάλυπταν τους ίδιους ρόλους με τα A-1 και A-3, ενώ μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιήσουν τα ίδια εργοστασιακά κιτ μετατροπής.^[20]

Αναπτύχθηκαν επίσης διάφορα πειραματικά αεροσκάφη. Το Me 410B-5 μπορούσε να φέρει τορπίλη ενώ στη θέση των MG 131 εγκαταστάθηκε το ραντάρ εντοπισμού πλοίων FuG 200 Hohentwiel. Στην αποθήκη βομβών εγκαταστάθηκε μία επιπλέον δεξαμενή καυσίμου χωρητικότητας 650 L ενώ οι τηλεχειριζόμενοι πυργίσκοι πολυβόλων αντικαταστάθηκαν από ακόμα μία δεξαμενή των 700 L για αποστολές μεγάλης εμβέλειας. Το Me 410B-6 ήταν παρόμοιο αλλά δεν έφερε τορπίλη και προορίζονταν για παράκτια άμυνα ενώ τα Me 410B-7/B-8 ήταν αναβαθμισμένα αναγνωριστικά που παρέμειναν στο στάδιο του σχεδιασμού.^[1]

Τα Me 410C σχεδιάστηκαν στις αρχές του 1944 και είχαν πτέρυγα μεγαλύτερου εκπετάσματος ώστε να μπορούν να επιχειρούν σε μεγάλα ύψη. Επίσης οι πτέρυγες μεγαλύτερων διαστάσεων επέτρεπαν την αναδίπλωση των τροχών του συστήματος προσγείωσης προς τα πίσω. Ένας νέος καθολικός φορέας επέτρεπε τη χρήση οποιουδήποτε εκ των κινητήρων DB 603JZ, BMW 801J ή Jumo 213E με υπερσυμπιεστή. Δεν κατασκευάστηκαν ποτέ, καθώς η παραγωγή των Me 410 διεκόπη πριν καταστούν διαθέσιμοι οι προαναφερθέντες κινητήρες.^[1]

Τα Me 410D αντιπροσωπεύουν μια απλούστερη, λιγότερο φιλόδοξη αναβάθμιση των επιδόσεων των αεροσκαφών της σειράς B σε μεγάλα ύψη. Θα προωθούνταν από κινητήρες DB 603JZ και το εμπρόσθιο τμήμα της ατράκτου ήταν τροποποιημένο για καλύτερη ορατότητα και για να μειωθούν οι αεροδυναμικές αντιστάσεις. Αντικαταστάθηκαν επίσης τμήματα των πτερύγων με αντίστοιχα ξύλινα προκειμένου να εξοικονομηθεί μέταλλο. Η παραγωγή τους ακυρώθηκε τον Αύγουστο του 1944 καθώς η γερμανική βιομηχανία εστίασε στην παραγωγή του μονοκινητήριου Bf 109G.^[1]

Γερμανία

• Luftwaffe

Ηνωμένο Βασίλειο

• Η RAF αξιοποίησε για αξιολόγηση και δοκιμές δύο τουλάχιστον αεροσκάφη κατά τη διάρκεια του πολέμου και λίγο μετά το τέλος του.
  • Η No. 1426 Μοίρα της RAF (No. 1426 Flight RAF) παρέλαβε και δοκίμασε ένα Me 410 A-3 πριν από το τέλος του πολέμου.^[24]

Αεροσκάφη που σχετίζονται με την ανάπτυξη του Me 410

• Messerschmitt Me 210
• Messerschmitt Me 310

Συγκρίσιμα αεροσκάφη

• Bristol Beaufighter
• de Havilland Mosquito
• Kawasaki Ki-102
• Messerschmitt Bf 110
• Northrop P-61 Black Widow
• Rikugun Ki-93

Κατάλογοι

• Κατάλογος αεροσκαφών του Β' Παγκοσμίου Πολέμου

• Caldwell, Donald L.· Muller, Richard R. (2007). The Luftwaffe over Germany: Defense of the Reich (στα Αγγλικά). London, UK: Greenhill Books. ISBN 978-1-85367-712-0.
• Forsyth, Robert (2019). Me 210/410 Zerstörer Units (στα Αγγλικά). Bloomsbury Publishing. ISBN 1-4728-2911-5.
• Green, William (1970). The warplanes of the Third Reich (στα Αγγλικά) (1st 1973 reprint έκδοση). New York, US: Doubleday. ISBN 0385057822.
• Hess, William. N. (1994). B-17 Flying Fortress - Combat and Development History (στα Αγγλικά). Motor Books. ISBN 0-87938-881-1.
• Smith, J.R.· Kay, Antony L. (1972). German Aircraft of the Second World War (στα Αγγλικά). London, UK: Putnam. ISBN 0-85177-836-4.
• Wagner, Ray· Nowarra, Heinz (1971). German Combat Planes: A Comprehensive Survey and History of the Development of German Military Aircraft from 1914 to 1945 (στα Αγγλικά). New York, US: Doubleday.

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Messerschmitt Me 410 στο Wikimedia Commons