Kaboverdo - Vikipedio

El Vikipedio, la libera enciklopedio

(Alidirektita el Kabo-Verdo)

Kabo-Verda Respubliko
República de Cabo Verde
Detaloj	Detaloj
Nacia himno: Cântico da Liberdade Kanto de l' Libereco
Nacia devizo: Unio, Laboro, Progreso (Portugala: Unidade, Trabalho, Progresso)
suverena ŝtato lando insula lando insulara lando vd
Bazaj informoj
Ĉefurbo	Prajo, 14° 55′ N 23° 31′ U / 14.917 °N, 23.517 °U (mapo)
Oficiala(j) lingvo(j)	Portugala
Uzata(j) lingvo(j)	portugala lingvo, Kabo-Verda kreolo
Areo	4 033 km²
- % de akvo	Nesignifa %
Vivolongo	70 (2012)
Horzono	-1
Interreta domajno	cv
Landokodo	CV
Telefona kodo	238
Plej alta punkto	Pico do Fogo
Plej malalta punkto	Pedra de Lume salt ponds
Politiko
Politika sistemo	respubliko
Ŝtatestro	José Maria Neves
Ĉefministro	Ulisses Correia e Silva
Nacia tago	5-an de julio
Sendependiĝo disde Portugalio	5-an de julio 1975
Ekonomio
Valuto	Kaboverda eskudo CVE (CVE)
MEP	laŭ 2012
– suma	$ 2 109 Mio.
– pokapa	$ 3 946
Membro de Internacia Centro por Dispozicio de Disputoj pri Investado (2011–) Organizaĵo por la Malpermeso de Kemiaj Armiloj (2003–) Observejo Ekonomika kaj Statistika de Afriko Sub-Sahara (2002–) Internacia Organizaĵo de la Franclingvio (1996–) Komunumo de portugallingvaj landoj (1996–) Multflanka Investado-Garantia Agentejo (1993–) Tutmonda Pridogana Organizo (1992–) Internacia Financa Korporacio (1990–) Interpol (1989–) Internacia Banko por Rekonstruo kaj Disvolvigo (1978–) Internacia Disvolviĝa Asocio (1978–) Unesko (1978–) Ekonomia Komunumo de Okcidentafrikaj Ŝtatoj (1977–) Universala Poŝta Unio (1976–) Internacia Telekomunika Unio (1976–) Monda Organizaĵo pri Meteologio (1975–) Unuiĝintaj Nacioj (1975–) Organizaĵo por Afrika Unueco (1975–) Ekonomia Komunumo de Okcidentafrikaj Ŝtatoj Monda Organizaĵo pri Komerco Afrika Unio Monda Organizaĵo pri Sano Alianco de Insuletaj Ŝtatoj Grupo de Afrikaj, Karibaj, kaj Pacifikaj Ŝtatoj Unesko Grupo 77 Internacia Civila Aviada Organizaĵo Organizaĵo pri Nutrado kaj Agrikulturo Afrika Banko por Disvolviĝo Ekonomika Komisiono por Afriko de la Unuiĝintaj Nacioj OUNID Internacia Fonduso por Agrikultura Disvolviĝo Internacia Mara Organizo Konferenco de la Unuiĝintaj Nacioj pri Komerco kaj Disvolvado Internacia Valuta Fonduso Traktato pri Nuklea Ne-disvastiĝo Intelsat (en) (–2001) Movado de Nealiancitaj Landoj Afrika Kontinenta Liberkomerca Areo vd
Akvejo	Atlantiko
Koordinatoj	15° 18′ 0″ N, 23° 42′ 0″ U (mapo)15.3-23.7
Plej alta punkto	Pico do Fogo [+]
Plej malalta punkto	Pedra de Lume salt ponds [+]
- malalteco	30 m sub la marnivelo [+]
Akvokolektejo	4 033 km² (403 300 ha) [+]
Areo	4 033 km² (403 300 ha) [+]
Loĝantaro	555 988 [+] (2020)
Horzono	Cape Verde Time, UTC-01:00, Atlantic/Cape_Verde [+]
Kaboverdo
Vikimedia Komunejo:  Cape Verde [+]
En TTT: Oficiala retejo [+]
v • d • r

Kaboverdo (portugale Cabo Verde [kabu verd]) estas lando kaj sendependa ŝtato insulara sur la Atlantiko, 640 km okcidente de Dakaro, Senegalo, en Okcidenta Afriko. Aliaj proksimaj landoj estas Maŭritanio, Gambio kaj Gvineo Bisaŭa, en la okcidenta bordo de Afriko, ekde Blanka Kabo ĝis la Biĵagosa (Bijagós) Insularo.

• Nacia kaj oficiala nomo: República de Cabo Verde.
• Neformala nomo: Cabo Verde (Kabo-Verda).
• Etimologio: la nomo portugallingve signifas "verda kabo".
• Politika sistemo: respubliko.
• Ĉefurbo: Prajo (38 mil).
• Kredantoj: katolikoj - 90%.
• Eksporto: fiŝo, salo, banano.
• Historio: deklaris sendependecon de Portugalio en 1975 kaj akceptis la nunan nomon (antaŭe nomiĝis Verdkaba Insularo). La portugaloj malkovris la Verdkaban Insularon en 1460, tiam ĝi ne havis loĝantojn.
• Ŝtatorganizo: Kabo-Verda havas dek grandajn vulkanajn insulojn (insula ĉefurbo interkrampe) kaj kvin tre malgrandajn insulojn. La insulo Santa Luzia ne havas loĝantojn.
  • Santiago (Praia)
  • Boa Vista (Sal-Rei)
  • Brava (Vila Nova Sintra)
  • Fogo (São Filipe)
  • Sal (Santa Maria)
  • São Nicolau (Vila da Ribeira Brava)
  • São Vicente (Mindelo)
  • Maio (Vila de Maio)
  • Santo Antão (Ribeira Grande)
  • Santa Luzia (ne havas loĝantojn!)

La lando estas hufumforma aro de dek insuloj (naŭ loĝataj) kaj ok insuletoj,^[1] kiu konstituas areon de 4033 km².^[1]

La insularo estas laŭspace dividata en du grupoj de insuloj kiuj estas la jenaj:

• La Insularo Barlavento (lofaj insuloj): Santo Antão, São Vicente, Santa Luzia, São Nicolau, Sal, Boa Vista;^[1] kaj
• La Insularo Sotavento (leaj insuloj): Maio, Santiago, Fogo, Brava.^[1]

La plej granda insulo, kaj laŭ grando kaj laŭ populacio, estas Santiago, kiu gastigas ankaŭ la ŝtatan ĉefurbon, nome Praia, ĉefa setlejo en la arkipelago.^[1]

Biogeografie la insularo apartenas al la afrotropika ekozono kaj konstituas la tersupraĵan ekoregionon kiu nomiĝas verdakabaj sekaj arbaroj, laŭ la tipologio de la Monda Natur-Fonduso (WWF). Fakte la origina vegetaĵaro estas home detruita, kaj postrestas nur erojn de ĝi. La ekoregiono karakteriziĝas de alta proporcio de endemiaj, parte endanĝerigitaj specioj. La insularo situas en mara ekoregiono de la mara provinco okcidentafrika transiro.

• Kaboverda pufino

Politike la lando estas dividita en 22 provincojn aŭ komunumojn (concelhos): Boa Vista, Brava, Maio, Mosteiros, Paúl, Praia, Porto Novo, Ribeira Grande, Sal, Santa Catarina, Santa Cruz, São Domingos, São Filipe, São Miguel, São Nicolau, São Vicente, Tarrafal. Laŭ rezolucio de la Nacia Asembleo (Parlamento) de 2005, 5 novaj "concelhos" estas starigitaj: Ribeira Grande de Santiago (iama Cidade Velha), São Lourenço dos Órgãos, São Salvador do Mundo, ĉiuj tri en la insulo Santiago; Santa Catarina do Fogo, en la Insulo Fogo, kaj Tarrafal de São Nicolau, en la samnomata insulo.

• Portugala Kaboverdo
• PAIGC

Morna estas populara muzikstilo el Kaboverdo.

Kabo-Verdo apartenas al la AKP-ŝtatoj, internacia organizaĵo de momente 77 nacioj el la regionoj Afriko, Karibio kaj la Pacifika Oceano.

• Komunumo de portugallingvaj landoj
• Cesária Évora
• Kiki Lima
• Listo de maraj ekoregionoj
• Revuo Claridade
• Mare Calamus Arkivigite je 2006-02-13 per la retarkivo Wayback Machine