Libera urbo Frankfurto - Vikipedio
El Vikipedio, la libera enciklopedio
| Libera urbo Frankfurto | ||||||||
| Origina nomo: | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Freie Stadt Frankfurt | ||||||||
| ||||||||
|
|
| |||||||
| historia lando • suverena ŝtato • libera urbo | ||||||||
Geografio
 Situo de Frankfurto (meze, ruĝe) inter Hesio-Darmstadt (brune), Hesio-Kaselo (flave) kaj Nasaŭo (grize) en la Germana Federacio | ||||||||
| Ĉefurbo: | ||||||||
| Loĝantaro | ||||||||
Kvanto de loĝantoj: |
91 150 (1864) | |||||||
| Ŝtat-strukturo | ||||||||
Patrina lando: |
(1372-1806: Sankta Romia Imperio) | |||||||
sud-germana guldeno | ||||||||
Estiĝo: |
1815 Viena Kongreso: restarigo de la antaŭa libera regna urbo (1372-1806) | |||||||
Pereo: |
1866 Prusia-aŭstria milito: aneksita de reĝlando Prusio, kunigita kun Hesio kaj Nasaŭo al prusa provinco "Hesio-Nasaŭo" | |||||||
| ||||||||
.svg)
La Libera urbo Frankfurto estis de 1815 ĝis 1866 unu el la kvar urboŝtatoj de la Germana Federacio. Ĝi estis la sidejo de ties Bundestag (Federacia Asembleo, iusence antaŭulo de la nuna germana parlamento Bundestag) kaj eŭropskala financa centro. En la Prusia-Aŭstria milito ĝi estis okupaciita kaj la 3-an de oktobro 1866 aneksita de Prusio kaj aligita al ties provinco "Hesio-Nasaŭo".
Dum preskaŭ kvin jarcentoj la germana urbo Frankfurto ĉe Majno estis memrega urboŝtato ene de du gravaj germanaj ŝtatoj:
- en la Sankta Romia Imperio kiel libera regna urbo (de 1372 ĝis 1806), kaj
- en la Germana Federacio kiel "libera urbo" (de 1815 ĝis 1866).
Frankfurto estis grava urbo en la Sankta Romia Imperio, estante sidejo de imperiestraj elektoj ekde 885 kaj urbo por imperiestraj kronadoj ekde 1562 (antaŭe Aĥeno) ĝis 1792. Frankfurto estis deklarita libera regna urbo, germane Freie Reichsstadt, en 1372.
Pro sia imperia signifo Frankfurto travivis la germanan "mediatizon" en 1803 kaj restis libera urbo. Post la disfalo de la Sankta Romia Imperio en aŭgusto 1806, Frankfurto falis sub la regon de Napoleono, kiu donis la urbon al Karl Theodor von Dalberg; la urbo fariĝis princlando Frankfurto. En 1810 Dalberg unuigis Frankfurton kun la princlando Aschaffenburg, la graflando Wetzlar, Fulda kaj Hanau al la nova grandduklando Frankfurto.
Post la malvenko de Napoleono kaj la disfalo de la Rejna Federacio, la grandduklando estis disdividita kaj Frankfurto restarigita al sia antaŭ-napoleona stato de la Viena Kongreso en 1815. Frankfurto iĝis suverena ŝtato kaj membro de la Germana Federacio.
- Libera urbo Frankfurto en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
- Kategorio Libera urbo Frankfurto en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
 Membroj-ŝtatoj de la Germana Federacio (1815-1866) | ||
|---|---|---|
| Imperioj | Aŭstrio (parte) |  |
| Reĝlandoj | Prusio (parte) • Bavario • Saksio • Hanovro • Virtembergo | |
| Elektoprinclandoj | ||
| Grandduklandoj | ||
| Duklandoj | Anhalto (ekde 1863) • -Bernburg (ĝis 1863) • -Dessau (ĝis 1863) • -Köthen (ĝis 1847) • Brunsvigo • Holstinio • Lauenburg • Limburg (1839-1866) • Nassau • Saksio-Altenburg (ekde 1826) • Saksio-Koburgo-Saalfeld (ĝis 1826) • Saksio-Koburgo kaj Gotao (ekde 1826) • Saksio-Gotao-Altenburg (ĝis 1826) • Saksio-Hildburghausen (ĝis 1826) • Saksio-Meiningen | |
| Landgrafujoj | ||
| Princlandoj | Hohenzollern-Hechingen (ĝis 1850) • Hohenzollern-Sigmaringen (ĝis 1850) • Liĥtenŝtejno • Lipo • Reuß älterer Linie • Reuß jüngerer Linie • Ŝaŭmburgo-Lipo • Schwarzburg-Rudolstadt • Schwarzburg-Sondershausen • Waldeck | |
| Liberaj urboj | Frankfurto • Bremeno • Hamburgo • Lubeko |