es.wiktionary.org

partir - Wikcionario, el diccionario libre

De Wikcionario, el diccionario libre

partir
pronunciación (AFI) [paɾˈt̪iɾ]
silabación par-tir
acentuación aguda
longitud silábica bisílaba
rima

Del latín partire, y este del latín pars, "parte", del protoindoeuropeo *pr̥(h₃)tis[1], en última instancia del protoindoeuropeo *ph₃r-, "dividir". Compárese el irlandés antiguo rann, "parte", el griego antiguo περάω, "vender", el lituano pir̃kti, "comprar", o el hitita pár-ši-ya-az-zi, "él divide".

1
Hacer divisiones en un todo, de tal modo de separarlo en partes.
  • Uso: se emplea también como pronominal: partirse.
2
En especial, cortar un todo en dos con una única división.
3
Dar a cada miembro de un grupo una parte de un todo obtenido en común.
4
Por extensión, dividir la posesión de una cosa cualquiera.
5
Por extensión, separar de acuerdo a las características o condiciones.
6
En especial, separar un grupo de abejas de una colmena para iniciar una nueva.
7
Romper la capa dura que protege algunos frutos.
8
Llevar un asunto a su fin.
9
Comenzar una marcha, viaje u otro desplazamiento.
10
Computar, desarrollar o razonar desde un principio o antecedente.
11
Tomar una decisión con respecto a un asunto incierto.
12
Eufemismo por morir o fallecer.
  • Uso: por extensión

Conjugación de partirparadigma: partir (regular) []

Formas no personales (verboides)
Infinitivo partir haber partido
Gerundio partiendo habiendo partido
Participio partido
Formas personales
Modo indicativo
yo vos él, ella, usted nosotros vosotros ustedes, ellos
Presente yo parto partes vos partís él, ella, usted parte nosotros partimos vosotros partís ustedes, ellos parten
Pretérito imperfecto yo partía partías vos partías él, ella, usted partía nosotros partíamos vosotros partíais ustedes, ellos partían
Pretérito perfecto yo partí partiste vos partiste él, ella, usted partió nosotros partimos vosotros partisteis ustedes, ellos partieron
Pretérito pluscuamperfecto yo había partido habías partido vos habías partido él, ella, usted había partido nosotros habíamos partido vosotros habíais partido ustedes, ellos habían partido
Pretérito perfecto compuesto yo he partido has partido vos has partido él, ella, usted ha partido nosotros hemos partido vosotros habéis partido ustedes, ellos han partido
Futuro yo partiré partirás vos partirás él, ella, usted partirá nosotros partiremos vosotros partiréis ustedes, ellos partirán
Futuro compuesto yo habré partido habrás partido vos habrás partido él, ella, usted habrá partido nosotros habremos partido vosotros habréis partido ustedes, ellos habrán partido
Pretérito anterior yo hube partido hubiste partido vos hubiste partido él, ella, usted hubo partido nosotros hubimos partido vosotros hubisteis partido ustedes, ellos hubieron partido
Modo condicional
yo vos él, ella, usted nosotros vosotros ustedes, ellos
Condicional simple yo partiría partirías vos partirías él, ella, usted partiría nosotros partiríamos vosotros partiríais ustedes, ellos partirían
Condicional compuesto yo habría partido habrías partido vos habrías partido él, ella, usted habría partido nosotros habríamos partido vosotros habríais partido ustedes, ellos habrían partido
Modo subjuntivo
que yo que tú que vos que él, que ella, que usted que nosotros que vosotros que ustedes, que ellos
Presente que yo parta que tú partas que vos partas, partás que él, que ella, que usted parta que nosotros partamos que vosotros partáis que ustedes, que ellos partan
Pretérito imperfecto que yo partiera, partiese que tú partieras, partieses que vos partieras, partieses que él, que ella, que usted partiera, partiese que nosotros partiéramos, partiésemos que vosotros partierais, partieseis que ustedes, que ellos partieran, partiesen
Pretérito perfecto que yo haya partido que tú hayas partido que vos hayas partido que él, que ella, que usted haya partido que nosotros hayamos partido que vosotros hayáis partido que ustedes, que ellos hayan partido
Pretérito pluscuamperfecto que yo hubiera partido, hubiese partido que tú hubieras partido, hubieses partido que vos hubieras partido, hubieses partido que él, que ella, que usted hubiera partido, hubiese partido que nosotros hubiéramos partido, hubiésemos partido que vosotros hubierais partido, hubieseis partido que ustedes, que ellos hubieran partido, hubiesen partido
Futuro que yo partiere que tú partieres que vos partieres que él, que ella, que usted partiere que nosotros partiéremos que vosotros partiereis que ustedes, que ellos partieren
Futuro compuesto que yo hubiere partido que tú hubieres partido que vos hubieres partido que él, que ella, que usted hubiere partido que nosotros hubiéremos partido que vosotros hubiereis partido que ustedes, que ellos hubieren partido
Modo imperativo
(tú) (vos) (usted) (nosotros) (vosotros) (ustedes)
Presente (tú)parte (vos)partí (usted)parta (nosotros)partamos (vosotros)partid (ustedes)partan
Leyenda: † arcaico, x no normativo, PART se usa más como participio, ADJ se usa más como adjetivo, cambio ortográfico, irregularidad

Traducciones []

partir
central (AFI) [pərˈti]
valenciano (AFI) [paɾˈtiɾ]
baleárico (AFI) [pərˈti]
acentuación aguda
longitud silábica bisílaba
rima i

Del latín partire, y este de pars, "parte", del protoindoeuropeo *pr̥(h₃)tis, en última instancia de la raíz *ph₃r-, "dividir".

1
Partir, marchar, irse.
2
Partir, comenzar.
3
Salir.
4
Morir.
5
Partir, dividir, hender.
6
Partir, quebrar, romper.
7
Partir, repartir.

Del francés medio partir, y este del antiguo partir, a su vez del latín partire, y este de pars, "parte", del protoindoeuropeo *pr̥(h₃)tis, en última instancia de la raíz *ph₃r-, "dividir".

1
Partir, marchar, irse.
2
Partir, comenzar.
3
Salir.
4
Morir.
  • Uso: eufemismo

Del latín partire, y este de pars, "parte", del protoindoeuropeo *pr̥(h₃)tis, en última instancia de la raíz *ph₃r-, "dividir".

1
Partir, dividir, hender.
2
Partir, repartir.
Flexión de partir tercera conjugación, regular
Formas no personales
Infinitivo partir
Gerundio partindo
Participio partido, partida, partidos, partidas
Formas personales
número singular plural
persona primera segunda tercera primera segunda tercera
Modo indicativo eu ti el / ela
vostede1
nós vós eles / elas
vostedes1
Presente parto partes parte partimos partides parten
Pretérito imperfecto  o  Copretérito partía partías partía partiamos partiades partían
Pretérito perfecto  o  Pretérito partín partiches partiu partimos partistes partiron
Pretérito pluscuamperfecto  o  Antepretérito partira partiras partira partiramos partirades partiran
Futuro partirei partirás partirá partiremos partiredes partirán
Condicional  o  Pospretérito partiría partirías partiría partiriamos partiriades partirían
Modo subjuntivo eu ti el / ela
vostede1
nós vós eles / elas
vostedes1
Presente parta partas parta partamos partades partan
Pretérito partise partises partise partísemos partísedes partisen
Futuro partir partires partir partirmos partirdes partiren
Modo imperativo ti vostede1 nós vós vostedes1
Afirmativo parte parta
partamos
partide partan
Negativo

Se emplea el presente del modo subjuntivo

eu ti el / ela
vostede1
nós vós eles / elas
vostedes1
Infinitivo conjugado partir partires partir partirmos partirdes partiren
1 Vostede y vostedes son pronombres de segunda persona, pero emplean las formas verbales de la tercera.
1
Primera persona del singular (eu) del futuro de subjuntivo de partir.
  • Uso: anticuado.
2
Tercera persona del singular (ela, el; vostede, 2ª pers.) del futuro de subjuntivo de partir.
  • Uso: anticuado.
3
Primera persona del singular (eu) del infinitivo conjugado de partir.
4
Tercera persona del singular (ela, el; vostede, 2ª pers.) del infinitivo conjugado de partir.

Del latín partire, y este de pars, "parte", del protoindoeuropeo *pr̥(h₃)tis, en última instancia de la raíz *ph₃r-, "dividir".

1
Partir, marchar, irse.
partir
brasilero (AFI) [pahˈt͡ʃi(h)]
carioca (AFI) [paχˈt͡ʃi(χ)]
paulista (AFI) [paɾˈt͡ʃi(ɾ)]
gaúcho (AFI) [paɻˈt͡ʃi(ɻ)]
europeo (AFI) [pɐɾˈtiɾ]
alentejano/algarvio (AFI) [pɐɾˈti.ɾi]
acentuación aguda
longitud silábica bisílaba
rima i(ʁ)

Del latín partire, y este de pars, "parte", del protoindoeuropeo *pr̥(h₃)tis, en última instancia de la raíz *ph₃r-, "dividir".

1
Partir, marchar, irse.
2
Salir.
3
Temblar.
4
Partir, dividir, hender.
5
Partir, distribuir, repartir.
Flexión de partir

tercera conjugación, regular

Formas no personales
infinitivo impersonal
(impessoal)
gerundio
(gerúndio)
participio
(particípio)
partir partindo partido
Formas personales
número: singular plural
persona: primera segunda tercera primera segunda tercera
Modo indicativo eu tu ele, ela nós vós eles, elas
Presente parto partes parte partimos partis partem
Pretérito perfeito simples parti partiste partiu partimos partistes partiram
Imperfeito partia partias partia partíamos partíeis partiam
Pretérito mais-que-perfeito simples partira partiras partira partíramos partíreis partiram
Futuro do presente partirei partirás partirá partiremos partireis partirão
Futuro do pretérito (condicional) partiria partirias partiria partiríamos partiríeis partiriam
Modo subjuntivo (o conjuntivo) eu tu ele, ela nós vós eles, elas
Presente parta partas parta partamos partais partam
Imperfeito partisse partisses partisse partíssemos partísseis partissem
Futuro do presente partir partires partir partirmos partirdes partirem
Modo imperativo tu você nós vós vocês
Afirmativo: parte parta partamos parti partam
Negativo: não partas não parta não partamos não partais não partam
Infinitivo personal (pessoal) eu tu você nós vós vocês
partir partires partir partirmos partirdes partirem
você y vocês son pronombres de segunda persona, pero emplean las formas verbales de la tercera.
→ Los tiempos compuestos perfectivos se forman con ter ("tener") como auxiliar ("haber" en español), más el participio. Por ejemplo, "você tem partido".
→ Los tiempos progresivos se forman con estar como auxiliar, de dos maneras:
- estar + el gerundio, por ejemplo, "vocês estão partindo" (uso preferido en Brasil).
- estar + a + el infinitivo, por ejemplo, "vocês estão a partir" (uso preferido en Portugal).
  1. Mallory, J. P. & Adams, Douglas Q. (2006) The Oxford introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European world. Oxford: OUP, p. 273. ISBN 9780199287918