Anisakiasi - Wikipedia, entziklopedia askea.

Wikipedia, Entziklopedia askea

Anisakiasi
Deskribapena
Mota	fish disease (en) , zoonosia, anisakidosis (en) , janari-intoxikazioa, helmintiasia, intestinal helminthiasis (en) , Enteropatia eritasuna
Espezialitatea	infektologia
Arrazoia(k)	Anisakis
Sintoma(k)	goragalea, oka, tripako mina, beherakoa, sukarra, Eosinofilia Alergia
Patogenoaren transmisioa	fecal–oral route (en)
Azterketa medikoa	Hemograma, gastroskopia, ELISA Polimerasaren kate-erreakzioa
Tratamendua
Erabil daitezkeen botikak	albendazol, mebendazole (en) , flubendazole (en) eta ivermectina
Identifikatzaileak
GNS-10-MK	B81.0
GNS-9-MK	127.1
MeSH	D017129
Disease Ontology ID	DOID:7033

Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.

Anisakiasia edo anisakidosia Anisakidae familiako nematodoak irenstearen ondorioz (arrain kutsatua janda, adibidez) agertzen den gaixotasuna da. Gaitza sortzen duten nematodo ohikoenak Anisakis generokoak dira.

Har mota hauek arrainen bizkarroiak dira (zoonosia). Gizakiak kontsumitzen dituen arrain asko nematodo kaltegarri horietaz kutsatuta egon daitezke (bisigua, abadira, legatza, hegaluzea, liba, bakailaoa, antxoak...). Hala ere, arrain kutsatua sukaldean ondo egosten bada nematodo bizkarroia beroaren ondorioz hiltzen da. Anisakiasi kasu ia guztiak arrain gordina jatearen ondorioz agertzen dira.

Behin irentsita, har bizkarroia digestio-aparatuan finkatzen da, eta gaitzaren ohiko sintomak eragiten ditu: gastroenteritisa (tripako min handia, beherakoak, gorakoak eta goragaleak...), erreakzio alergikoak (azkura eta urtikaria, eta hainbat kasutan shock anafilaktikoa), eta abar.

Ur hotzetan bizi diren arrainak errazago kutsatzen dira nematodo horiekin. Ur horietan ur-ugaztunak ugariagoak dira, eta ugaztun horiek funtsezko zeregina burutzen dute anisakisen bizi-zikloan. Horregatik, Atlantikotik datozen arrainak Mediterraneotik datozenak baino kutsatuagoak daude anisakisez.

Gaitzaren sintomak apendizitis, Crohn gaitza edo ultzera peptikoarekin nahas daitezke. Endoskopia eta kolonoskopiaren bidez harraren larbak atzematen dira; teknika horiek harra digestio-aparatutik kentzeko ere balio dute

Anisakiasia neurri prebentibo batzuk aintzakotzat hartuz ekidin daiteke:

• arrainaren erraiak baztertuz
• arraina ondo kozinatuz. Arrain gordina edo gutxi egina ez da inoiz jan behar. Beroak harra akabatzen du
• ozpinak eta gatzak ez dute bizkarroia hiltzen. Eskabetxe, ketze edo ontze prozesuak, beraz, ez dira guztiz ziurrak
• arrainaren izozketak, aldiz, bizkarroi kaltegarria hiltzen du (-20 °C, 24 ordutan gutxienez)
• itsas zabalean izozten den arraina oso ziurra da kontsumitzeko, segituan izozten delako, erraiak kendu ondoren
• ozpinetan prestatzen diren antxoak edo bokartak anisakiasi askoren eragileak dira, aurretik izozten ez baldin badira