Elena Fernandez - Wikipedia, entziklopedia askea.
- ️Wed Nov 27 2024
Wikipedia, Entziklopedia askea
Elena Fernandez | |
---|---|
![]() | |
Bizitza | |
Jaiotza | Donostia, 1959ko abuztuaren 13a |
Herrialdea | ![]() |
Heriotza | Berriatua, 2014ko abenduaren 1a (55 urte) |
Hezkuntza | |
Heziketa | Euskal Herriko Unibertsitatea |
Hizkuntzak | euskara gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | igeriketa |
Elena Fernandez Iturrioz (Donostia, Gipuzkoa, 1959ko abuztuaren 13a - Berriatua, Bizkaia, 2014ko abenduaren 1a) igerilari eta igeriketako entrenatzaile eta monitorea izan zen. Kimikan lizentziatu bazen ere, igeriketako entrenatzaile titulua atera eta igeriketa izan zuen bizibide.[1]
Elena Fernandez Iturrioz Donostian jaio zen, Plaza Berrian (edo Konstituzio Plazan). 11 urterekin hasi zen igerian, medikuak aginduta, hankan herrena zuelako. Laster nabarmendu zen emakumeen haur-kategorian, eta lehen postuak lortu eta errekorrak hautsi zituen aurreragoko kategorietan ere (baita beteranoetan ere); esate baterako, 1976. urtean, Gipuzkoako jubeniletan 19 errekor egin zituen, eta 1977an, 10 errekor. Donostiako Real Club Nauticon eta Fortuna Kirol Elkartean eta Ondarroako Ondarru Igeri Taldean ibili zen. Irmo eta kiroltasunez entrenatuta, ibilbide distiratsua osatu zuen.
Kimika lizentziatura atera zuen Donostiako EHUn, Petrokimika espezialitatean, Makromolekulak aukeran; baita Certificado de Aptitud Pedagógica (CAP) titulua ere, Bigarren Hezkuntzako irakasle izateko derrigorrezkoa zena. Igeriketarekin lotutako hainbat titulu ere lortu zituen 1980-1986 urteen artean: monitore, entrenadore laguntzaile eta goi-mailako entrenatzaile tituluak, Espainiako Igeriketa Federazioaren izenean, Entrenatzaileen Eskola Nazionalak (Escuela Nacional de Entrenadores) emanda. 1992an eta 1993an eskola horrek antolatutako igeriketa espezializatuko mintegietan parte hartu zuen: igeriketa eta haurtxoak, igeriketa haurdunaldian eta igeriketa eta mantentze fisikoari buruzko mintegietan. Sorosle titulu bat baino gehiago ere bazuen: lehen sorospenetakoa eta uretakoa.
1984an Ondarroako Zaldupe udal kiroldegira joan zen lanera, urtebeterako. Igeriketa monitore aritzeko hartu bazuten ere, hurrengo urtera arte ez zen hasi lanean, kiroldegia artean bukatu gabe zegoelako. Ondoren, lanpostu finkoa lortu zuen Ondarroan, eta 1986an Ondarru Igeri Eskola sortu zuen; urte horretan bertan antolatu zuen Ondarroako lehen igeri itsas-lasterketa. 1987an, juridikoki eratu zen Ondarru Igeri Taldea (Espainiako federazioak hainbat eragozpen jarri zituen arren, bere estatutuak euskaraz egin zituen Euskal Herriko lehenengo taldea izan zen, Andres Urrutia Badiola notarioaren eskutik).[1][2][3]
Elenak Ondarroan ikasi zuen euskaraz eta Ondarroan osatu familia: senarra Josu Arrizabalaga Badiola ondarrutarra izan zuen, eta bi seme-alaba izan zituzten, Ainhoa eta Kepa. Aitona zuen Elenak jaiotzez ondarrutarra.
Lanean jardun zuen urteetan (1985etik 2002ra), makina bat ume ondarrutarri erakutsi zion igerian; gainera, igerilari horietako batzuek emaitza bikainak lortu zituzten: bik parte hartu zuten Europako txapelketan, eta lau ibili ziren Espainiako errendimendu handiko zentroetan.
2002. urtean, ordea, Alboko Esklerosi Amiotrofikoa (AEA) diagnostikatu zioten, eta lana utzi egin behar izan zuen. 2002ko uztailean, ohiko lanbiderako erabateko ezintasun iraunkorra aitortu zion Bizkaiko Gizarte Segurantzako Institutu Nazionalak; pentsioaren %55 kobratuko zuen. Elenak erreklamazioa jarri zuen ebazpenaren aurka, baina gaitzetsi egin zioten. Orduan, demanda aurkeztu zuen epaitegian. Epaiketa bere aldekoa izan zen, eta pentsioaren %100 lortu zuen. Gizarte Segurantzak, berriz, errekurtsoa jarri zuen. 2003ko martxoan irabazi zuen Elenak errekurtsoa.
2010ean, Berriatuan bizitzen jarri zen, erosotasunagatik.
Ondarroako udalak 2011. urteko kirol sarietan Elena Fernandezi egin zion aipamen berezia igeri taldea sortu eta igeriketari herrian emandako bultzadagatik.[4][5]
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/2011ko_Ondarroako_kirolariei_sariak.png/220px-2011ko_Ondarroako_kirolariei_sariak.png)
2014ko abenduaren 1ean hil zen AEA gaixotasunaren ondorioz. Ondarrutarrek merezitako agur-omenaldi xume baina jendetsua egin zioten abenduaren 2an Zaldupe kiroldegian: Loren Arkotxa Meabebasterretxeak gidatuta, Elena Fernandez Iturriozen bizitzako pasarteak gogoratu zituzten honen lankideek, familiakoek, lagunek eta igerilariek, eta euren sentimentuak eta esker ona adierazi ere bai, Elenaren gustuko musika entzunez (Benito Lertxundiren Oi Ama Eskual Herri, danborradako Sarriegiren San Sebastian martxa, Xabier Leteren Xalbadorren heriotzean, Polo Montañez kubatarraren Canten), eta Jose Mari Lejardi Kareaga Gabixola bertsozale eta gaijartzaile markina-xemeindarrak eta Leire Larrañaga Arrizabalaga ilobak bertsoak abestu zizkioten; honek Aiert Ordoñez Adarraga donostiarrak, Elenaren lagun handi baten semeak, jarritako bertsoak kantatu zizkion.[6] Hileta ospakizunetan loretan gastatuko zen dirua ADELA EUSKAL HERRIA elkarteari (Euskal Herriko alboko esklerosi amiotrofikoaren elkarteen federazioari) eman zekion izan zen bere borondatea, eta garuna eta bizkarrezur-muina, berriz, zientziak aztertzeko dohaintzan eman zituen.[7]
Jose Mari Lejardi Kareaga Gabixolarenak:
Donostitik Ondarru
zendun aukeratu, euskera hobetu, lana ta Josu topatu, Amalloko jaixetan alkar deklaratu, gero Saturraranen bainuaz ospatu, onean ta txarrean zuek bai maitatu. |
Ainhoa, gero Kepa
mundura sortuta, famili euskalduna zintzo osatuta, baina mamu zatarrak Elenakin zita, gaixotasun zitalak luze erasotuta, frente ein dotsezue alkarri lotuta. |
Borroka horrek sortzen
dausku miresmena, edonortzat zarie ereduik onena, erakutsi dozue duintasun, kemena, zelako familixi zarien, Elena, merezi dozu eta hartu atsedena. |
Aiert Ordoñez Adarragarenak, Leire Larrañaga Arrizabalagak abestutakoak:
nahiz urruti nahiz etxean
Donostin ikusten zaitut
kaiara begiratzean
pasatako une oro
ezin dut utziatzean
hitzez ezin dizut esan
ezta ere laztantzean
baina hala saiatzen naiz
zu goxo muxukatzean
asko maite zaitudala
egunero argitzean
egindako bidaietan
eta txango bakoitzean
eramango zaitugu
beti gure bihotzean.
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Getaria-Zarautz_itsas-zeharkaldia%2C_1973.jpg/142px-Getaria-Zarautz_itsas-zeharkaldia%2C_1973.jpg)
- 1975 urteko Gipuzkoako emekume jubenil kategoriako igerilari gailenenari saria.
- Gipuzkoako Igeriketa Federazioak urteko igerilaririk onena izendatu zuen 1976an, 1977an eta 1978an.
- Gipuzkoako kirolaririk onena 1978an.
- 1977an, Campeona de España Unibersitaria.
- 1992an, Ondarroako kirol talderik onena: Ondarru Igeri Taldea.
- 2011n, Ondarroako urteko kirol sarietan aipamen berezia Elena Fernandez Iturriozi.
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Kirol_talderik_onena%2C_1992%2C_Ondarru_Igeri_Taldea.jpg/220px-Kirol_talderik_onena%2C_1992%2C_Ondarru_Igeri_Taldea.jpg)
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Elena_Fernandez_Iturrioz_Memoriala%2C_2015.png/220px-Elena_Fernandez_Iturrioz_Memoriala%2C_2015.png)
Elena Fernandez Iturrioz 2014ko abenduan hil eta hurrengo Ondarroako Igeri Itsas-lasterketan (2015eko XXX. edizioan) momentu hunkigarri ugari bizi izan ziren Ondarroako Arrigorri hondartzan. Bozgorailuetatik une oro gogoratu zuten igeri taldearen sortzailea eta bultzatzailea. Hainbat urtez bere ikasle izan zirenak, esate baterako, batera helmugaratu ziren, eta kiroldegiko bere lankideek ere parte hartu zuten proban. Sariak banatzen, Josu senarra eta Ainhoa eta Kepa seme-alabak aritu ziren, eta, bukaeran, senideek merezitako omenaldi xumea jaso zuten erabat hunkituta eta txalo artean.[1][8]
Urte horretatik hasita, Ondarroako Igeri lasterketari Elena Fernandez Iturrioz Memoriala deitu zitzaion, eta Ondarru Igeri Taldeko igerilari diren eta izandakoen artean banatzen da Elena Fernandez Iturrioz saria.[9]
-
1973, eskolarteko nesken txapelketak
-
1973, Badiako zeharkaldia
-
1974, Badiako zeharkaldia
-
1975, Uharteko zeharkaldia
-
1976, errekorra Gasteizen
-
1977, errekorra eta urrezko dominak
-
1978, zilarrezko domina
-
1979, zilarrezko hiru domina
-
1980, urrea eta zilarra
-
1988, Seminario Memoriala
- ↑ a b c Bengoetxea Ibazeta, Lore. (2024). «Ondarroa 2024» Ondarroa 2024 (Ondarroako Udala): 36-37..
- ↑ 1987-1997. (Noiz kontsultatua: 2024-11-27).
- ↑ r01epd0122e4ed314423e0db04c97a47b5baa317f, r01etpd158aa64558419b9ec5ed77644af02263cda. (2020-06-29). «ONDARRU IGERI TALDEA» www.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2024-11-27).
- ↑ Udalaren aipamen berezia. .
- ↑ [chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.ondarroa.eus/eu-ES/Baliabideak/Argitalpenak/Documents/03_Udalbarriak.pdf 2011ko Ondarroako kirolaririk onenak. ].
- ↑ Hitza, Kazetaria(e)ko. (2014-12-01). «Elena Fernandez Iturrioz Ondarru Igeri Taldeko sortzailea zendu da, eta omenaldia jasoko du» Lea-Artibai eta Mutrikuko Hitza (Noiz kontsultatua: 2024-11-27).
- ↑ «Esquelas y Necrologicas | ONDARROA | Elena Fernández Iturrioz | diariovasco.com» canales.diariovasco.com (Noiz kontsultatua: 2024-11-27).
- ↑ Hitza, Kazetaria(e)ko. (2015-07-20). «Maialen Saezek eta Alex Ojangurenek irabazi dute Ondarroako itsas lasterketa» Lea-Artibai eta Mutrikuko Hitza (Noiz kontsultatua: 2024-11-27).
- ↑ Hitza, Kazetaria(e)ko. (2019-07-15). «Iñaki Salaberriak eta Nerea Santosek irabazi dute Ondarroako 34. itsas lasterketa» Lea-Artibai eta Mutrikuko Hitza (Noiz kontsultatua: 2024-11-27).