Ceiltibéirigh - Vicipéid
Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
 | |
| Cineál | grúpa eitneach stairiúil |
|---|---|
| Teanga | an Cheiltibéarais |
| Ball de | Na Ceiltigh |
Ba ghrúpa Ceilteach agus daoine Ceiltithe iad na Ceiltibéirigh a raibh cónaí orthu i gceantar i Lár-Oirthuaisceart Leithinis na hIbéire, le linn na gcéadta bliain deiridh R.Ch. Luaigh roinnt údar clasaiceach go follasach gur Cheiltigh iad. (m.sh. Strabó[1]).
Labhair na treibheanna seo teanga Cheiltibéarach, agus scríobh siad í trí aibítir na hIbéire a oiriúnú, i bhfoirm na scripte Ceiltibéirí.[2] Thug na hinscríbhinní iomadúla a thángthas orthu, cuid acu fairsing, deis do scoláirí an teanga a rangú mar theanga Cheiltibéarach, ceann de na teangacha ceilteacha-easpáinneacha (ar a dtugtar Ceiltis na hIbéire freisin) a labhraíodh san Ibéir réamh-Rómhánach agus luath-Rómhánach.
Ó thaobh na seandálaíochta de, nascann go leor gnéithe na Ceiltibéirigh, leis na Ceiltigh i Lár na hEorpa, ach léiríonn siad difríochtaí móra freisin leis an cultúr Hallstatt agus cultúr La Tène araon.
- Ángel Montenegro et alii, Historia de España 2 – colonizaciones y formación de los pueblos prerromanos (1200–218 a.C), Editorial Gredos, Madrid (1989) ISBN 84-249-1386-8
- Antonio Arribas, The Iberians, Thames & Hudson, London (1964)
- Francisco Burillo Mozota, Los Celtíberos, etnias y estados, Crítica, Barcelona (1998, eagrán athbhreithnithe 2007) ISBN 84-7423-891-9
- Barry Cunliffe, "Iberia and the Celtiberians" in The Ancient Celts, Penguin Books, Londain (1997) ISBN 0-14-025422-6
- Alberto J. Lorrio, Los Celtíberos, Universidad Complutense de Madrid, Murcia (1997) ISBN 84-7908-335-2
- Alberto J. Lorrio agus Gonzalo Ruiz Zapatero, "The Celts in Iberia: an Overview", in e-Keltoi 6
- J. P. Mallory, In Search of the Indo-Europeans, Thames & Hudson, Londain (1989) ISBN 0-500-05052-X
- Martín-Gil, Jesús. "Analysis of a Celtiberian protective paste and its possible use by Arevaci warriors". E-Keltoi 5: 63–76.
- J. Alberto Arenas Esteban, & Mª Victoria Palacios Tamayo, El origen del mundo celtibérico, Excmº Ayuntamiento de Molina de Aragón (1999) ISBN 84-922929-1-1
- Olalde, Iñigo (15ú Márta). "The genomic history of the Iberian Peninsula over the past 8000 years". Science 363 (6432): 1230–1234. American Association for the Advancement of Science. doi:10.1126/science.aav4040. PMID 30872528. Bibcode: 2019Sci...363.1230O.
 | Is síol faoin Spáinne é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |