Grabin - Wikipedija
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
němsce | Finsterwalde |
Wopon | |
---|---|
Zakładne daty | |
stat | ![]() |
zwjazkowy kraj | ![]() |
wokrjes | Łobjo-Halštrow |
wysokosć | 108 metrow n.m.hł. |
přestrjeń | 77,2 km² |
wobydlerstwo | 15.864 (31. dec 2023)[1] |
hustosć zasydlenja | 205 wob. na km² |
póstowe čisło | 03238 |
předwólba | (+49) 03531 |
awtowa značka | EE, FI, LIB |
Politika a zarjadnistwo | |
adresa | Schloßstraße 7 / 8 03238 Finsterwalde |
webstrona | finsterwalde.de |
Połoženje w Braniborskej | |
![]() | |
wikidata: Grabin (Q588905) |
51.61666666666713.716666666667
Grabin (němsce Finsterwalde)[2] je delnjołužiske město w braniborskim wokrjesu Łobjo-Halštrow.
Městačko leži w zapadnym dźělu Delnjeje Łužicy mjez Ranjom na wuchodźe a Dobrjoługom na zapadźe. Přez město wjedźe zwjazkowa dróha 96. Do měšćanskeho teritorija słuša tež wulki teren něhdyšich brunicowych jamow južnje města.
Grabin naspomni so prěni raz w lěće 1282 jako Vynsterwalde. W lěće 1301 pisa so we wopismje prěni raz wo městačku abo znajmjeńša wo sydlišću blisko hrodu (oppidum et castrum). Bjezdwěla jako město naspomni so Grabin hakle w dokumenće z lěta 1336, hdźež rěka wone Duisterenwalde.
Po swojej prěnjotnej strukturje bě Grabin typiske městačko kolonistow wuchodnje Łobja. W prawym kuće twarjene hasy tworjachu štyriróžkate štwórće kołowokoło poměrnje wulkeho torhošća. Sydlišćo ležeše sewjernje stareho hrodu a njeměješe same žanu murju, ale drjewjane palizady a měšćanske hrjebje kaž tež wrota.
Wobydlerjo Grabina běchu prěnjotnje zwjetša měšćanscy ratarjo. Połoženje při wuznamnych wikowanskich pućach z Lipska pŕez Torhow a Grodk do Wrócławja (Delnja dróha) a wotbóčce do Jutroboha dowoleše tež wobdźělenje na wikowanju. Najebać zasydlenja němskich sydlerjow wot 13. lětstotka wosta wobchadna rěč wjetšiny w Grabinje hišće hač do zažneho 18. lětstotka delnjoserbšćina, we wokolnych wjeskach zdźěla samo hač do kónca 18. lětstotka.[3]

- ↑ Ludnosć w Braniborskej po gmejnach dnja 31. decembra 2023 na statistik-berlin-brandenburg.de
- ↑ Filip Jakubaš: Hornjoserbsko-němski słownik. Domowina, Budyšin 1954, str. 106.
- ↑ Frido Mětšk: Zur Frage der ehemaligen sorbischen Bevölkerung des meißnischen Amtes Finsterwalde. W: tóns., Studien zur Geschichte sorbisch-deutscher Kulturbeziehungen. LND, Budyšin 1981, str. 177–195, tu str. 190.