hsb.wikipedia.org

Grabin - Wikipedija

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije

Grabin
němsce Finsterwalde
Grabin na karće Braniborskeje
Grabin na karće Braniborskeje

Wopon
Wopon
Wopon
Zakładne daty
stat Němska Němska
zwjazkowy kraj Braniborska Braniborska
wokrjes Łobjo-Halštrow
wysokosć 108 metrow n.m.hł.
přestrjeń 77,2 km²
wobydlerstwo 15.864 (31. dec 2023)[1]
hustosć zasydlenja 205 wob. na km²
póstowe čisło 03238
předwólba (+49) 03531
awtowa značka EE, FI, LIB
Politika a zarjadnistwo
adresa Schloßstraße 7 / 8
03238 Finsterwalde
webstrona finsterwalde.de
Połoženje w Braniborskej
Karta
Karta

wikidata: Grabin (Q588905)

51.61666666666713.716666666667


Grabin (němsce Finsterwalde)[2] je delnjołužiske město w braniborskim wokrjesu Łobjo-Halštrow.

Městačko leži w zapadnym dźělu Delnjeje Łužicy mjez Ranjom na wuchodźe a Dobrjoługom na zapadźe. Přez město wjedźe zwjazkowa dróha 96. Do měšćanskeho teritorija słuša tež wulki teren něhdyšich brunicowych jamow južnje města.

Grabin naspomni so prěni raz w lěće 1282 jako Vynsterwalde. W lěće 1301 pisa so we wopismje prěni raz wo městačku abo znajmjeńša wo sydlišću blisko hrodu (oppidum et castrum). Bjezdwěla jako město naspomni so Grabin hakle w dokumenće z lěta 1336, hdźež rěka wone Duisterenwalde.

Po swojej prěnjotnej strukturje bě Grabin typiske městačko kolonistow wuchodnje Łobja. W prawym kuće twarjene hasy tworjachu štyriróžkate štwórće kołowokoło poměrnje wulkeho torhošća. Sydlišćo ležeše sewjernje stareho hrodu a njeměješe same žanu murju, ale drjewjane palizady a měšćanske hrjebje kaž tež wrota.

Wobydlerjo Grabina běchu prěnjotnje zwjetša měšćanscy ratarjo. Połoženje při wuznamnych wikowanskich pućach z Lipska pŕez Torhow a Grodk do Wrócławja (Delnja dróha) a wotbóčce do Jutroboha dowoleše tež wobdźělenje na wikowanju. Najebać zasydlenja němskich sydlerjow wot 13. lětstotka wosta wobchadna rěč wjetšiny w Grabinje hišće hač do zažneho 18. lětstotka delnjoserbšćina, we wokolnych wjeskach zdźěla samo hač do kónca 18. lětstotka.[3]

Powětrowy wobraz Grabina (2019)
  1. Ludnosć w Braniborskej po gmejnach dnja 31. decembra 2023 na statistik-berlin-brandenburg.de
  2. Filip Jakubaš: Hornjoserbsko-němski słownik. Domowina, Budyšin 1954, str. 106.
  3. Frido Mětšk: Zur Frage der ehemaligen sorbischen Bevölkerung des meißnischen Amtes Finsterwalde. W: tóns., Studien zur Geschichte sorbisch-deutscher Kulturbeziehungen. LND, Budyšin 1981, str. 177–195, tu str. 190.