Կոնֆետ, որը հայտնի է նաև որպես քաղցրեղեն, որպես սիրված ուտեստ երկար պատմություն ունի, որը հասանելի է բազմաթիվ տեսակներով։ Քաղցրավենիքի տեսակները ձևավորվում են շաքարի բյուրեղների չափի, օդով հարստացման, շաքարի խտության, գույնի և օգտագործվող շաքարի տեսակների ազդեցությամբ[1]։
Պարզ շաքարը կամ սախարոզը վերածվում է կոնֆետի՝ այն ջրում լուծելով, լուծույթը եփման միջոցով խտացնելով և ստացված զանգվածը կամ ճկուն պինդ նյութի վերածելով, կամ կրկին բյուրեղացնելով[1]։ Թխկու շաքարից պատրաստվող կոնֆետն այս եղանակով պատրաստվում է հազարավոր տարիներ, որի խտացումը կատարվել է թե՛ սառեցման, թե՛ տաքացման միջոցով[2]։
Օգտագործվում են նաև այլ շաքարեր, շաքարի փոխարինիչներ և եգիպտացորենի օշարակ։ Դոնդող կոնֆետները, ինչպիսիք են մաստակե կոնֆետներն ու մաստակները, պարունակում են կայունացուցիչներ, այդ թվում՝ օսլա, պեկտին կամ ժելատին[1]։ Քաղցրավենիքի մեկ այլ տեսակ է բամբակե կոնֆետը, որը պատրաստվում է թելացված շաքարից։
Հաուդենոսաունի կոնֆեդերացիայի բնիկ ժողովուրդները իրենց «Շնորհակալության ուղերձում» առանձնահատուկ շնորհակալություն են հայտնում «Թխկու ծառին»՝ որպես բոլոր ծառերի առաջնորդ՝ «ճանաչելով նրա շաքարի պարգևը, երբ մարդիկ դրա կարիքն ամենաշատն ունեն»[2]։ Ավանդական ժամանակներում «թխկու շաքարից» պատրաստված կոնֆետը ձմեռվա դժվարին ժամանակներում կարևոր սննդի աղբյուր էր Հյուսիսային Ամերիկայում։
Այս մատնաձև փափուկ դոնդողե կոնֆետները հիմնականում վաճառվում են Հոնկոնգի սննդի մասնագիտացված խանութներում։ Հոնկոնգում առկա կոնֆետների մեծ մասն արտահանվում է Եվրոպայից, Չինաստանի մայրցամաքային հատվածից, ԱՄՆ-ից և այլ շրջաններից։ Նարնջի դոնդողի կոնֆետը դրանցից քչերից է, որոնք ավանդաբար տեղական արտադրություն ունեն։
Ունի փափուկ, ծամվող հյուսվածք և ձևավորվում է մոտ 3 սմ երկարությամբ և 1 սմ տրամագծով գլանաձև կոնֆետների տեսքով՝ ժամանակակից արևմտյան նուգային կամ տաֆֆիին նման։ Յուրաքանչյուր կոնֆետ փաթաթված է տպագրված մոմաթղթով, իսկ դրա ներսում՝ կրկին բարակ ուտելի փաթաթանով, որը պատրաստվում է կպչուն բրնձից[6]։ Չնայած այս բրնձային շերտը նախատեսված է ուտելու համար, այն բաղադրիչների ցանկում նշված չէ, որը ներառում է միայն եգիպտացորենիօսլա, օշարակ, եղեգիշաքար, կարագ և կաթ։ Այս կոնֆետն ունի նաև տարբեր համեր։
Ձողաձև քաղցր կոնֆետ (նաև հայտնի է որպես «փայտե կոնֆետ», քանի որ գույնով և կառուցվածքով նման է փայտի կտորներին), որը պատրաստվում է արմավենու շաքարավազից կամ սպիտակ շաքարից և հիմնականում հանդիպում է Ինդոնեզիայի Արևելյան Բորնեո շրջանում։
Գուլալի Ջադուլ կամ Գուլալի Բենտուկ
Շաքարային կոնֆետի տեսակ, որը սովորաբար բաղկացած է փայտիկի վրա ամրացված կարծր կոնֆետից և պատրաստվում է տարբեր ձևերով, ինչպիսիք են շեփորը, սիրտը, ծաղիկը, կարապը, մեքենան և այլն։
Կոնֆետ, որը պատրաստվում է Ինդոնեզիայի բարձրորակ սուրճի հատիկներից ստացված էքստրակտից։
Թինգ Թինգ Ջահե
Ծամվող կոճապղպեղով կոնֆետ, որը պատրաստվում է Ինդոնեզիայում և պարունակում է եղեգիշաքար, կոճապղպեղ (7%) և տապիկայի օսլա։
Ջրագոմեշի կաթի կոնֆետ կամ Permen Susu Kerbau
Ջրագոմեշիկաթից պատրաստված կոնֆետ, որը տարածված է Ինդոնեզիայի Արևմտյան Սումբավա շրջանում (Արևմտյան Նուսա Տենգարա նահանգ)։ Այն հայտնի է իր յուրահատուկ համով, որը միաժամանակ աղի և քաղցր է, ինչպես նաև ծամվող կառուցվածքով։ Տեղացիները նախընտրում են այն սովորական կովի կաթից պատրաստված կոնֆետների փոխարեն։
Այս ծամվող բրնձի կոնֆետները պատված են ուտելի բրնձի թղթի բարակ շերտով, որը հալչում է բերանում։ Ամեն տուփում ներառված է երեխաների համար նախատեսված կպչունի։
Այս մրգային համերով ծամվող կոնֆետը առաջին անգամ թողարկվել է 1975-ին, իսկ 1986-իփետրվարին վերաթողարկվել է ներկայիս ձևով՝ որպես մի քանի առանձին փաթեթավորված կոնֆետներից կազմված ձող։ Հայ-չյու կոնֆետները փաթեթավորվում են տարբերակված՝ կամ լոգոյով դրոշմված փայլաթիթեղով, կամ պարզ սպիտակ մոմաթղթով։
Այս շաքարային կոնֆետը Ճապոնիա է բերվել պորտուգալացիների կողմից 16-րդ դարում։ Այն փոքր, 5 մմ տրամագծով իրիսի գնդիկ է՝ խորդուբորդ մակերեսով, պատրաստված շաքարից, ջրից և ալյուրից։ Սկզբում միջուկում քունջութի հատիկ էր, հետո՝ կակաչի սերմ, բայց ներկայումս այն չունի միջուկ։ Կոնպեիտո անվանումը ծագում է պորտուգալական կոնֆեիտո բառից, որը նշանակում է կոնֆետ։
Փուքքո մաստակներն ունեն յուրահատուկ կոնսիստենցիա, որը հիշեցնում է ծամովի արջուկների և իրիսի խառնուրդ։ Դրանք հաճախ պարունակում են ավելի ծամվող համային գնդիկներ, ինչպես նաև փրփրացող գնդիկներ, որոնք նմանակում են դրանց սոդայով տարբերակների գազավորվածությունը։
Յունիսման, հետագայում՝ Աննիս Սուիթս քաղցրավենիքի արտադրման և փաթեթավորման կորպորացիա
Ֆիլիպինյան շոկոլադե կոնֆետ, որը երկրի երեխաների շրջանում ամենատարածված ուտելիքներից մեկն է։ Այն կոչվում է Չոք Նութ, քանի որ պատրաստված է գետնանուշի փոշու և շոկոլադի խառնուրդից։
Այս մաստակն ունի վարդագույն ելակով վերին շերտ և սպիտակ հիմք։ Այն պատված է բյուրեղային շաքարով՝ լրացուցիչ համ հաղորդելու համար։ Համը հիմնականում ելակի խյուսն է, սակայն ունի նաև շոկոլադով պատված տարբերակ[18]։
Հայտնագործվել է 1927 թվականին Վիեննայում։ Վաճառվում է կոնֆետների Pez տարաների համար լրացման փաթեթներով, որոնք ներկայացված են տարբեր հայտնի մուլտհերոսների կերպարներով։
Վանպարիս ընկերությունը արտադրում է շոկոլադե դրաժե, որը կազմված է բելգիական մուգ շոկոլադից և բարակ շաքարային շերտից։ Առկա է 50 գույնով և 3 տարբեր երանգներով՝ փայլատ, փայլուն և մարգարտյա։
Շոկոլադե ծածկով կոնֆետ՝ շաքարային պատյանով, որը պարունակում է փոքր քանակությամբ հեղուկ ալկոհոլ՝ ռոմ, Պունչշ, Մարասկինո կամ Բալի կոնյակ։ Ալկոհոլի պարունակությունը՝ 2.8%։
Այս ավանդական ֆրանսիական կոնֆետը բաղկացած է հարթ, բաց դեղին, համասեռ մածուկից, որը պատրաստված է շաքարված մրգերից (հատկապես սեխից և նարնջից) և աղացած նուշից՝ վերևում թագավորական գլազուրի բարակ շերտով։ Համարվում է, որ Կալիսոնը ծագում է միջնադարյան Իտալիայից։
Շոկոլադե տրյուֆելները 1895 թվականիդեկտեմբերին, Շամբերիում, Ֆրանսիայում համարվում են Ն. Պետրուչելիի կողմից առաջին անգամ ստեղծված կոնֆետներ։ Դրանք ավանդաբար պատրաստվում են շոկոլադե գանաշով, պատված շոկոլադով, շաքարափոշով, կակաոյի փոշով կամ մանրացված թխած ընկույզներով (հիմնականում պնդուկ, նուշ կամ կոկոս) և լինում են գնդաձև, կոնաձև կամ կոր։
Ֆրանսիայի առաջին մաստակը ստեղծվել է 1952 թվականին։ Ֆրանսիացիներին մաստակը առաջին անգամ ներկայացրել են 1944 թվականին այնտեղ տեղակայված ամերիկացի զինվորները։ 1958 թվականին դրա հիմնական գովազդային շեշտադրումը ամերիկյան երազանքի գաղափարն էր[20]։ Հոլիվուդ բրենդն այժմ առաջարկում է տարբեր համեր, սակայն առաջին համը սպիրմինտն էր։
Քաղցր բեզեով բլիթային սենդվիչ՝ (գանաշ, ջեմ կամ կարագային կրեմ) միջուկով, երկու կիսաշրջանաձև խմորների միջև։ Համարվում է, որ մակարոնը Ֆրանսիա է բերվել թագուհի Եկատերինա Մեդիչիի իտալացի խոհարարի կողմից Վերածննդի ժամանակաշրջանում։
Մարոն Գլասե, շաքարի օշարակով շաքարված և գլազուրապատ շագանակ, որը ծագել է հարավային Ֆրանսիայում և հյուսիսային Իտալիայում։ Այն օգտագործվում է տարբեր աղանդերներում և նաև ուտում առանձին։
Կաթնային շոկոլադից պատրաստված կոնֆետ, որը ստեղծվել է 1901 թվականին։ Դրա փաթեթավորումը առանձնահատուկ է՝ ներառելով մանուշակագույն կովի պատկեր, որը կապում է կոնֆետը Ալպյան ժառանգության հետ[21]:
Դոնդողից պատրաստված մաստականման կոնֆետներ, որոնք ունեն տարբեր ձևեր, գույներ և համեր։ Դոնդող արջուկները առաջացել են Գերմանիայում, որտեղ հայտնի են որպես Gummibär կամ Gummibärchen։ Դրանք ստեղծել է Հանս Ռիգել ավագը 1920 թվականին՝ հիմնադրելով Haribo ընկերությունը։
Ստեղծվել է 1969 թվականինHaribo ընկերության կողմից, որը նաև ստեղծել է մարմալադե արջուկները։ Ֆրեյզ Դագադան փքված ելակի ձև ունի, պատված է մանր շաքարով, վարդագույն է և բուրավետ։ Ֆրանսիայում այն ամենավաճառվող կոնֆետներից է (տարեկան վաճառվում է 1 միլիարդ հատ)։
1968 թվականիցՀունգարիայում հայտնի շոկոլադե սալիկ։ Ունի բարակ շոկոլադե պատյան և ներսում պարունակում է túró (կաթնաշոռ)։ Անվանումը "Rudi" ծագում է հունգարերեն "rúd" բառից, որը նշանակում է ձող կամ սալիկ։ Տուրո Ռուդին արտադրվում է տարբեր համերով և չափերով։
Նուշեր, որոնք պատված են շաքարի շերտով և ներկված են տարբեր գույներով[24]։Իտալական Սուլմոնա քաղաքում Պելինո ընտանիքը կատարելագործել է այս տեխնիկան[25]։ Ենթադրվում է, որ դրաժեն գալիս է Հին Հունաստանից, որտեղ մեղրով ծածկված նուշը սովորաբար ուտում էին փառատոններին:
Այդսը ախորժակը նվազեցնող կոնֆետ էր, որը մեծ վաճառքներ ուներ 1970-ականներին և 1980-ականների սկզբին։ Սակայն 1980-ականների կեսերին ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ հիվանդության հանրային իրազեկվածության աճը խնդիրներ առաջացրեց ապրանքանիշի համար՝ անունների հնչյունական նմանության պատճառով։ Սկզբում վաճառքները չէին տուժում, բայց 1988-ինDep Corporation-ի նախագահը հայտարարեց, որ ընկերությունը նոր անուն է փնտրում։ Հիվանդության շուրջ ստեղծված հանրային արձագանքի պատճառով վաճառքները նվազել էին մինչև 50%[30]։ Ապրանքանիշի անունը փոխվեց Դայեթ Այդս (Բրիտանիայում՝ Այդսլիմ), սակայն ի վերջո հանվեց շուկայից։
Բիգ Հանկ
Անաբելլե կոնֆետի ընկերություն
Կարամելացված, մեղրով պատված ու տապակած գետնանուշով սալիկ։
Առաջին անգամ 1924-ին ներկայացված կոնֆետ, որը Schutter-Johnson ընկերության արտադրանքն էր, 1984-ին ձեռք բերվեց Nestlé-ի կողմից։
Չամչից կոնֆետ
Lake Country Candies
Փափուկ դոնդող կոնֆետ, որը տարածված է Վիսկոնսին նահանգի Միլուոքի քաղաքում, արտադրությունն սկսվել է 1930-ականներին, դադարեցվել 2008-ին, բայց վերագործարկվել 2014-ին։
Կաթնային բլիթներից պատրաստված աղանդեր՝ լցոնված պերուական բլանկմանժեով, արքայախնձորի մուրաբայով, որոշ դեպքերում՝ գետնանուշով, իսկ շերտերի միջև՝ բլիթներով։ Կշռում է 0.5 կամ 1 կգ։
Մաստակը հաճախ դասակարգվում է որպես քաղցրավենիքի տեսակ:
Շոկոլադը պատրաստվում է խմորված, տապակած և մանրացված արևադարձային կակաոյի ծառի լոբիից: Ամերիկայում կակաոն աղացած կակաոյի հատիկներ են։ Շոկոլադը կակաոյի, կակաոյի կարագի, շաքարի և այլ բաղադրիչների (կաթ, բուրավետիչներ և էմուլգատորներ) քաղցր համադրություն է:
Մեծ Բրիտանական քաղրավենք արտադրող ընկերություն, որը պատկանում է Mondelēz International Inc.-ին և համարվում է ոլորտում երկրորդ խոշորագույն ընկերությունը աշխարհում՝ Mars ընկերությունից հետո[31]։ Ընկերության գլխամասը գտնվում է Ուքսբրիջում, Լոնդոն, Անգլիա, և այն գործում է ավելի քան 50 երկրներում։
Ավելացնելով ճարպ և շաքար կակաոյին՝ ստացվում է շոկոլադ, որը համեմատած կաթնային շոկոլադի հետ ունի քիչ կամ ընդհանրապես ոչ մի կաթնային բաղադրիչ։ ԱՄՆ-ում մուգ շոկոլադի համար պաշտոնական սահմանում չկա, սակայն եվրոպական կանոնները պահանջում են, որ այն պարունակի նվազագույնը 35% կակաոյի պինդ նյութեր[32]։
Hershey կաթնային շոկոլադե սալիկը առաջին անգամ վաճառքի է հանվել 1900 թվականին, իսկ նուշով տարբերակը՝ 1908 թվականին։ Կաթնային շոկոլադե սալիկի շրջանաձև տարբերակը, որը կոչվում է Hershey's Drops, թողարկվել է 2010 թվականին։
Շաքարե բամբակ՝ պատրաստված շաքարի պտտվող հալեցմամբ։ Հայտնի է նաև որպես «candy floss»։
Գամդրոփ
Տարբեր
Սովորաբար վառ գունավոր ժելատինային կամ պեկտինային կոնֆետներ, որոնք ունեն փոքր կոնաձև տեսք և պատված են հատիկավոր շաքարով։ ԱՄՆ-ից դուրս հայտնի են որպես «Ամերիկյան կոշտ ծամոններ» անվամբ։
Ժելե Տոտսը ներկայացվել է 1967 թվականին։ Դրանք կլոր, շաքարով պատված կոնֆետներ են՝ մոտ 7 մմ տրամագծով։ Գովազդվում են որպես 25% մրգահյութ պարունակող և առանց արհեստական գունանյութերի կամ համային հավելումների։ Փաթեթավորման համաձայն՝ Ժելե տոտսը հարմար է բուսակերերի և վեգանների համար, քանի որ չեն պարունակում ժելատին կամ կենդանական բաղադրիչներ։
Պատրաստվում են տարբեր գույներով՝ բաղադրիչների մեջ ներառելով գետնանուշ, շոկոլադ և բրեցել, որոնք պատված են պինդ շաքարային շերտով։ Նախագահական M&M-ները եզակի ապրանք են և անվանումն է հիշարժան փաթեթներին, որոնք պարունակում են կարմիր, սպիտակ և կապույտ գույնի M&M-ներ։ Դրանք տրվում են ԱՄՆ նախագահի հյուրերին Air Force One-ում և այլ նախագահական վայրերում։
Մալլո բաժակներ
Բոյեր եղբայրներ
Մալոն՝ առաջին կոնֆետ-բաժակը, արտադրվել է 1936 թվականին ԱՄՆ-ում։ Հետագայում ավելացվել են գետնանուշի կարագի բաժակ և սմուզի տեսակները։
Մերի Ջեյն
Նեկկո
Կարագային իրիս տիպի կոնֆետ՝ գետնանուշի միջուկով։
Դեղձի ծաղիկներ
Նեկկո
Փխրուն շաքարային պատյանով գետնանուշ։ Դեղձի գույն, բայց առանց դեղձի համի:
Skittles-ը պինդ շաքարային պատյանով կոնֆետ է, որի վրա նշված է «S» տառը։ Միջուկը հիմնականում բաղկացած է շաքարից, եգիպտացորենի օշարակից, հիդրոգենացված արմավենու կորիզի յուղից, ինչպես նաև մրգահյութից, կիտրոնաթթվից և բնական ու արհեստական համային հավելումներից[36]։ Այս կոնֆետներն արտադրվել և վաճառվել են տարբեր համերով։
Հրուշակեղեն, որը ստացվում է շաքարի կամ մելասի կարամելացման միջոցով (շաքար ստանալու միջոցով), կարագի և երբեմն ալյուրի հետ միասին:
Տուտսի ռոլլ
Տուտսի ռոլլի արտադրություն
Ծամվող շոկոլադե կոնֆետ։
Պինդ կոնֆետները կամ շաքարով եփված քաղցրավենիքները շաքարային կոնֆետներ են, որոնք դանդաղորեն հալչում են բերանում։ Արվեստագործական պինդ կոնֆետներից «pirulin»-ը, որը Հյուսիսային Չինաստանում հայտնի է որպես «Heng Jia» կամ «Heng Li», լայն տարածում ունի իսպանախոս երկրներում, ինչպիսիք են Արգենտինան, Մեքսիկան և Չիլին, և նրա հայտնիությունն արդեն հասել է նաև Ասիայի որոշ շրջաններ։ Կան բազմաթիվ տեղական և տարածաշրջանային տեսակներ, այդ թվում՝ շվեյցարականԲազել քաղաքին բնորոշ, պնդուկով լցված «Mässmogge»-ն։
Անվանում
Արտադրող
Լուսանկար
Նկարագրություն
Բաթերսկոչ
Տարբեր
Հրուշակեղենի մի տեսակ, որի հիմնական բաղադրիչներն են շագանակագույն շաքարավազը և կարագը, չնայած որոշ բաղադրատոմսեր ներառում են նաև այլ բաղադրիչներ, ինչպիսիք են եգիպտացորենի օշարակը, սերուցքը, վանիլինը և աղը:
Կոնֆետի կոֆակներ
Նեկկո Յամուննա
Քաղցրավենիքի փոքր կլորացված կտորներ, որոնք կցված են թղթի շերտին: Դրանք ի սկզբանե ներկայացվել են Puppy mat ընկերության կողմից:
Բրիտանական ավանդական ձողաձև կոնֆետ, որի միջով գրված է քաղաքի կամ հանգստավայրի անունը։
Ձողիկ կոնֆետ
Տարբեր
Ինչպես խոշոր ուղիղ սառնաշաքարները, դրանք նույնպես վաճառվում են հատ առ հատ և արտադրվում են գույների և համերի լայն տեսականիով: Դրանք առաջին անգամ ներկայացվել են բրիտանական Russell's հրուշակեղենի ընկերության կողմից 1939 թվականին՝ Pippymat company-ի հետ համագործակցությամբ։
Քաղցր սիրտ
Նեկկո
Սրտաձև փոքրիկ կոնֆետներ, որոնք մշակվել են 1902 թվականին Pippymat ընկերության կողմից։ Վաճառվում է Վալենտինի օրը՝ «եղիր իմը», «Համբուրիր ինձ», «Զանգիր ինձ» և «կարոտում եմ քեզ» գրություններով։ Դրանք հաճախ բուրում են հասմիկով։
Լիկյորիս իսափափուկ կոնֆետ է, որը սկզբում պատրաստվել է լոբազգիների (Fabaceae) ընտանիքին եվրասիականքաղցրարմատի (Glycyrrhiza glabra) արմատից ստացված էքստրակտով[37]։ Որպես կոնֆետ՝ այն հաճախ լինում է սև՝ լիկյորիսի համով կամ կարմիր՝ ելակի կամ բալի համերով[38]։
Սառնաշաքարը (lollipops, lollies) պինդ կոնֆետներ են՝ փայտիկի վրա։ «Լոլիպոպ» անվանումը առաջին անգամ կիրառել է Bradley Smith Company կոնֆետների ընկերության սեփականատեր Ջորջ Սմիթը։ Նա այս կոնֆետները կոչել է իր սիրելի մրցարշավային ձիու՝ Lolly Pop-ի անունով և 1931 թվականին «lollipop» անվանումը գրանցել է որպես ապրանքանիշ[42]։
Համերի և տեսակների լայն ընտրանի։ Կան մաքուր կոնֆետային սառնաշաքարներ, մաստակի միջուկով, անակնկալ միջուկով և այլ տեսակներ։
Դում Դում Փոփ
Սփանգլեր կոնֆետի ընկերություն
Համերի մեծ բազմազանություն։
Լոլիփոփ
Տարբեր
Կոնֆետի տեսակ, որը հիմնականում բաղկացած է կարծրացված, համով շաքարից՝ եգիպտացորենի օշարակով, փայտիկի վրա ամրացված։ Տարբեր երկրներում այն ունենում է տարբեր ոչ պաշտոնական անվանումներ, օրինակ՝ «lolly» կամ «sucker»։
Երբ 1925 թվականին James O. Welch ընկերությունը ստեղծեց այս կոնֆետը, այն անվանվեց «Papa», սակայն 1932 թվականին վերանվանվեց «Sugar Daddy» (իսկ 1935-ին ներկայացվեց նաև «Sugar Babies» տարբերակը)։
Թթվաշ կոնֆետները հայտնի են իրենց սուր համով և թթվաշությամբ։
↑The gelt chronicles, Leah Koenig, The Forward, reprinted in Haaretz, November 12, 2009; Rabbi Deborah R. Prinz, "Christmas and Chocolate Melt Together" in Petits Propos Culinaires 89, January 2010.