5ma di januaro - Wikipedio

dec – januaro – feb
su	lu	ma	me	jo	ve	sa
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31

Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di yaro.

La 5ma di januaro esas la kinesma dio di la yaro segun Gregoriala kalendario. Restas 360 dii til la fino di la yaro (361 en bisextila yari).

---

• 269 - Felix la 1ma divenas papo.
• 1066 - Edwardus la Profesanto mortas sen heredanto. Tale produktos krizo heredal qua fine abutos a la konquesto Normanda da Anglia.
• 1500 - Duko Ludovico Sforza konquestas Milano.
• 1675 - Milito Franca-Nederlandana: Franca armeo vinkas Austria e Brandenburg.
• 1709 - La temperaturi esis partikulare basa: -16,3 °C en Paris, -25 °C en Beauce, Francia, e -12 °C en London. En Europa, la vintro di 1708-09 esis tre severa; ol nomizesis en Francia le grand hiver, en Anglia the great frost. Francia grave sufris, fluvii solideskis, aquo-mueleyi ne funcionis, e la sulo restis frostigata dum multa semani. En la sequanta famino mortis multi, forsan 600.000 en Francia til la fino di 1710. La koldeso forsan relatis suno-aktiveso: esis manko di suno-makuli dum la periodo 1645-1715. To esis observata da Giovanni Cassini ed altra astronomi di ta tempo. La periodo esas nuntempe nomizita la Maunder Minimum.
• 1868 - Milito di Paraguay: Braziliana komandanto Luís Alves de Lima e Silva okupas Asuncion, chef-urbo di Paraguay.
• 1895 - Afero Dreyfus: Franca militestro Alfred Dreyfus enkarcerigesas e sendesas a Franca Guiana.
• 1909 - Kolumbia agnoskas la nedependo di Panama.
• 1919 - Spartakista (komunista) sedicio komencas en Berlin.
• 1945 - Sovietia agnoskas nova guvernerio di Polonia.
• 1972 - Nasa publikigas projeto por developor spaco-paromo.
• 1974 - Ter-tremo en Lima, Peru, produktas 6 morti e domajas centi de domi.
• 1996 - Yahya Ayyash de Hamas mortas, kande bombo instalita da Israel explozas en lua posh-telefonilo.
• 2005 - La planeteto Eris deskovresas en la sunala sistemo.
• 2019 - Muhammad la 5ma de Kelantan renuncas la chefeso di stato di Malaizia.
• 2022 - Guvernerio di Kazakstan dekretas urjanteso-stando pro populala protesti. Chefministro Asqar Mamïn e tota ministraro renuncas, samatempe kam prezidanto Qasım-Jomart Toqayev removas Nursultan Nazarbayev de lua ofico kom chef-sekretario di la Konsilistaro pri Sekureso di Kazakstan.^[1]

• 1425 - Rejulo Enrique la 4ma di Kastilia (m. 1474)
• 1744 - Gaspar Melchor de Jovellanos, Hispana skriptisto, yuristo e filozofo (m. 1811)
• 1789 - Jules Robert Auguste, Franca piktisto (m. 1850)
• 1792 - Antonio González y González, chefministro di Hispania (m. 1876)
• 1823 - José María Iglesias, prezidanto di Mexikia (m. 1891)
• 1834 - William John Wills, Britanian explorero (m. 1861)
• 1839 - Nicolás de Piérola Villena, prezidanto di Peru (m. 1913)
• 1846 - Rudolf Christoph Eucken, Germana skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo (m. 1926)
• 1855 - King Camp Gillette, Usan entraprezisto, inventinto di razilo elektronikala e fondinto di la kompanio Gillette (n. 1855)
• 1863 - Konstantin Stanislavski, Rusa skriptisto por teatro ed aktoro (m. 1938)
• 1867 - Dimitrios Gounaris, chefministro di Grekia (m. 1922)
• 1874 - Joseph Erlanger, Usana fiziologiisto, Nobel-laureato (m. 1965)
• 1876 - Konrad Adenauer, Germana kancelero (m. 1967)
• 1883 - Döme Sztójay, chefministro di Hungaria (m. 1946)
• 1914 - Nicolas de Staël, Franca piktisto (m. 1955)
• 1921 - Friedrich Dürrenmatt, Suisa skriptisto (m. 1990)
• 1921 - Jean, Grandaduko de Luxemburgia (m. 2019)^[2]
• 1928 - Zulfikar Ali Bhutto, prezidanto e chefministro di Pakistan (m. 1979)^[3]
• 1928 - Walter Mondale, Usana politikisto^[4]
• 1930 - Jan Lebenstein - Bielorusa-Polona piktisto (m. 1999)
• 1931 - Robert Duvall, Usan aktoro
• 1932 - Umberto Eco, Italiana skriptisto e filozofo (m. 2016)
• 1932 - Raisa Gorbachyova, spozino di Mihail Gorbachyov (m. 1999)
• 1934 - Antoni Pitxot, Kataluniana piktisto (m. 2015)
• 1938 - Rejulo Juan Carlos la 1ma di Hispania
• 1946 - Diane Keaton, Usan aktorino
• 1968 - DJ BoBo, Suisa kantisto, kompozisto e muzikala produktisto
• 1969 - Marilyn Manson, Usana rock-muzikisto
• 1975 - Bradley Cooper, Usana cinem-aktoro
• 1986 - Deepika Padukone, Indiana cinem-aktorino
• 1988 - Alba Ribas, Hispan aktorino
• 1989 - Viktoria Boikova, Rusa skermistino
• 1996 - Erdenebatin Bajarragchaa, Mongoliana e Azerbaijanana judoistino

• 1387 - Rejulo Petrus la 4ma di Aragon (n. 1319)
• 1477 - Charles la Temerara, duko di Burgundia (n. 1433)
• 1514 - Rejino Anna di Francia e dukino di Bretonia (n. 1477)
• 1517 - Francesco Raibolini, Italiana piktisto (n. c. 1447)
• 1578 - Juraj Julije Klović, Kroata piktisto (n. 1498)
• 1762 - Carino Yelizaveta la 1ma di Rusia (n. 1709)
• 1818 - Marcello Bacciarelli, Italiana-Poloniana piktisto (n. 1731)
• 1895 - Władysław Podkowiński, Polona piktisto (n. 1866)
• 1903 - Práxedes Mateo Sagasta, chefministro di Hispania (n. 1825)
• 1922 - Ernest Shackleton, explorero (n. 1874)
• 1933 - Calvin Coolidge, prezidanto di Usa (n. 1872)
• 1936 - Ramón María del Valle-Inclán, Hispana dramatisto e poeto (n. 1866)
• 1957 - Oldřich Duras, Cheka shakoludisto (n. 1882)
• 1970 - Max Born, Germana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1882)
• 1976 - John Aloysius Costello, chefministro di Republiko Irlando (n. 1891)
• 1976 - Károly Takács, Hungara sporta pafisto (n. 1910)
• 1979 - Charles Mingus, Usana kompozisto e jazo-muzikisto (n. 1922)
• 1981 - Harold Clayton Urey, Usana fiziko-kemiisto, Nobel-laureato (n. 1893)
• 1996 - Yahya Ayyash, membro di Hamas (n. 1966)
• 1998 - Sonny Bono, Usana kantisto, aktoro, parlamentano (n. 1935)
• 2003 - Roy Jenkins, chefo di Europana Komisitaro (n. 1920)
• 2009 - Zakaria Mohieddin, chefministro di Egiptia (n. 1918)
• 2014 - Eusébio, Portugalana futbalisto (n. 1942)
• 2018 - Carlos Heitor Cony, Braziliana skriptisto e jurnalisto (n. 1926)^[5][6]
• 2020 - Anri Jergenia, chefministro di Abkhazia (n. 1941)
• 2021 - Cornelis George Boeree, Nederlandan-Usana psikologiisto, kreinto di Lingua Franca Nova (n. 1952)
• 2022 - Mircea Stoenescu, Rumana futbalisto (n. 1943)^[7]
• 2024 - Mário Jorge Lobo Zagallo, Braziliana futbalisto (n. 1931)^[8]