io.wikipedia.org

Azia - Wikipedio

Azia esas la maxim vasta e populoza kontinento de la mondo, ed esas quar-ople plu granda kam Europa. Ol kovras 8,6% de la tota surfaco di la planeto, e havas cirkume 60% de lua tota habitantaro. Azia ed Europa formacas kune la superkontinento Eurazia.

  • Surfaco: 44,4 milioni km².
  • Habitanti: 3 879 milioni (2010)[1].

Yen listo pri la nedependanta landi qui havas teritorii en Azia. La maxim populoza lando del mondo, Popul-Republiko Chinia jacas en Azia.

Politikala mapo di Azia. Ica interpreto de la geografiala limiti di Azia inkluzas Armenia e Gruzia.

Infre esas la listo di maxim alta monti di Azia e dil mondo. Lia altitudi superiras 8 mil metri, ed omni jacas en la montaro Himalaya.

Monto Everest || K2 || Kangchenjunga || Lhotse || Makalu || Cho Oyu || Dhaulagiri la 1ma || Manaslu || Nanga Parbat || Annapurna la 1ma || Gasherbrum la 1ma || Faichan Kangri || Gasherbrum la 2ma || Shishapangma

La 3 maxim granda fluvii di Azia esas:

  1. Yangcekiang 5.630 km.
  2. Yenisei (kun Angara-Selenga) 5.390 km.
  3. Mekong 4.500 km.
Aralo | Baikalo | Maro di Bering | Gulfo di Oman | Indiana Oceano | Jordan | Kaspia Maro, Kaspio | Maro di Arabia | Mortinta Maro | Pacifika Oceano, Pacifiko | Reda Maro Andaman | Bali | Borneo | Chipro | Java | Luzon (Filipini) | Kurili | Singapur | Honshu, Hokkaido, Kyushu, Shikoku (Japonia) | Sri Lanka | Sumatra | Taiwan Kanalo di Suez | Dardaneli | stretajo di Cushima | Stretajo di Hormuz | Stretajo di Melaka | stretajo di Taiwan

Yen la 20 maxim granda TNP de Azia.[14]

Rango Lando TNP (2009)
Miliardi di Dolari
1 PR Chinia $8 789
2 Japonia $4 137
3 India $3 560
4 Rusia $2 116[10]
5 Sud-Korea $1 356
6 Indonezia $969,2
7 Iran $876
8 Turkia $863,3
9 Taiwan $717,7
10 Saudi-Arabia $585,8
11 Tailando $538,6
12 Pakistan $449,3
13 Malaizia $381,1
14 Filipini $324,8
15 Hong Kong $301,6
16 Vietnam $258,1
17 Bangladesh $242,4
18 Singapur $235,7
19 Israel $206,8
20 Unionita Araba Emirii $201,4
— Totalo 20 landi: 27 109,8
Ciel-skraperi en Tokyo, Japonia.

Azia esas la maxim granda produktero e konsumero di nutrivi di la Tero, e havas le maxim granda jaceyi di minerali dil planeto. Popul-Republiko Chinia - la maxim granda ekonomio de la regiono - divenis la 6ma granda ekonomio dil mondo en 2006, e kreskas mezavalore 9,5% omnayare. Altra du granda ekonomii esas Indiana e Japoniana.

Landi exemple Japonia o Israel havas moderna industriala ekonomii. On remarkas anke tale nomizita Aziana Tigri: Sud-Korea, Republiko Chinia (Taiwan), Singapur e Hong Kong.

  1. ↑ List of continents by population World Atlas
  2. ↑ Armenia judikesas kom lando inter Europa ed Azia. Kulturale ol apartenas ad Europa.
  3. ↑ Azerbaijan judikesas kom lando inter Europa ed Azia. La teritorio di Naktichevan esas enklavo qua apartenas ad Azerbaijan.
  4. ↑ Ordinare, Chipro judikesas kom Europana lando, ma lua teritorio jacas en Azia.
  5. ↑ Granda parto di la teritorio di Egiptia jacas en Afrika, ma Sinai peninsulo jacas en Azia.
  6. ↑ Kelka okazioni Gruzia judikesas kom parto di Europa.
  7. ↑ Kelka okazioni Indonezia judikesas kom lando inter Azia ed Oceania.
  8. ↑ l'insuli Ogasawara e l'insulo Minami Torishima (insuli Markus) jacas en Oceania.
  9. ↑ Kazakstan judikesas kom lando inter Europa ed Azia.
  10. ↑ 10,0 10,1 Rusia havas teritorii en Azia ed en Europa.
  11. ↑ Estal Timor judikesas kom kelkafoye parto di Oceania.
  12. ↑ Turkia jacas havas teritorii en Azia ed en Europa.
  13. ↑ L'insulo Sokotra jacas en Afrika.
  14. ↑ CIA - The World Factbook - Country comparison: National product (rekuperita ye 5ma di julio 2010)