1521 - ვიკიპედია

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

1521 (ათას ხუთას ოცდაერთი) წელი — იულიუსის კალენდრის არანაკიანი წელიწადი, რომლის პირველი დღეა სამშაბათი. ეს წელი არის XVI საუკუნის მე-3 დეკადის 1-ლი წელი.

1521 წელი (MDXXI).

• 3 იანვარი – რომის პაპმა ლეო X-მ გამოსცა სპეციალური სიგელი, რომლითაც პროტესტანტული რელიგიის დამაარსებელი მარტინ ლუთერი ერეტიკოსად ცხადდებოდა.
• 22 იანვარი – კარლ V ჰაბსბურგმა გამოსცა ვორმსის ედიქტი.
• 6 მარტი – ფერნანდო მაგელანმა აღმოაჩინა კუნძული გუამი.
• 16 მარტი – ფერნანდო მაგელანმა მიაღწია ფილიპინებამდე.
• 7 აპრილი – ფერნანდო მაგელანმა ფეხი დადგა ფილიპინების კუნძულ სებუზე.
• 24 აპრილი – მოხდა ვილიალარის ბრძოლა, ამ ბრძოლაში კასტილიურმა შეიარაღებულმა ძალებმა დაამარცხეს აჯანყებულები და მათი სამი ლიდერი მძევლად აიყვანეს.
• 26 აპრილი – მარტინ ლუთერმა დატოვა გერმანული ქალაქი ვორმსი. ის ერთი წლის განმავლობაში აღარ გამოჩენილა.
• 27 აპრილი – ფერნანდო მაგელანი მოკლეს ფილიპინებში.
• მაისი – დაიწყო ომი, საღვთო რომის იმპერიასა და საფრანგეთს შორის. ამ პერიოდში საღვთო რომის იმპერატორი იყო კარლ V ჰაბსბურგი, ხოლო საფრანგეთის მეფე ფრანსუა I.
• 17 მაისი – ედუარდ სტეფორდი, სახელმწიფოს ღალატის გამო სიკვდილით დასაჯეს.
• 20 მაისი – პამპლონას ბრძოლა: ამ ბრძოლაში ფრანგულმა შეიარაღებულმა ძალებმა დაამარცხა ესპანელები.

• 27 მაისი – ჩინეთის იმპერატორი გახდა მინის დინასტიის წარმომადგენელი ჯიაჯინგი. ის ქვეყანას მართავდა 1567 წლამდე.
• 29 ივნისი ან 30 ივნისი – პირველი დოკუმენტი რომელიც დაწერილია რუმინულად: ნიაკშუს წერილი შექმნილია, რუმინელი ვაჭრის მიერ. წერილი დაწერილია კირილიცაზე.
• 30 ივნისი – ქალაქ პამპლონას სიახლოვეს მოხდა ესკუიროზის ბრძოლა: ფრანგულმა შეიარაღებულმა ძალებმა ჰენრი II ნავარელის ხელმძღვანელობით, დაამარცხა ესპანელები.

• 3 ივნისი – ყირიმის ხანმა მეჰმედ I გერაიმ მოსკოვის მისადგომებიდან უკან დაიხია.
• 8 აგვისტო – ტენოჩტიტლანის დაცემა: ერნან კორტესმა და ესპანელების მოკავშირე ადგილობრივმა ინდიელებმა დაამარცხეს აცტეკების შეიარაღებული ძალები რომელსაც აცტეკთა იმპერიის უკანასკნელი ტოლატოანი კუაუტემოკი ხელმძღვანელობდა.
• 13 აგვისტო – იმპერატორი კუაუტემოკი კაპიტულაციას აცხადებს. ქვეყნის სათავეში მოექცა ერნან კორტესი.
• 29 აგვისტო – ქალაქი ბელგრადი აიღო ოსმალურმა შეიარაღებულმა ძალებმა სულეიმან I-ის ხელმძღვანელობით.
• ნოემბერი – საფრანგეთსა და საღვთო რომის იმპერიას შორის არსებული ომის ფარგლებში, განხორციელდა ქალაქ ტურენზე ალყა. თუმცა ეს ქალაქი მაინც ჰაბსბურგების მმართველობის ქვეშ დარჩა.
• 13 დეკემბერი – გარდაიცვალა პორტუგალიის მეფე მანუელ I. ქვეყნის მმართველი გახდა მისი ვაჟი ჟუან III, რომელიც ქვეყანას 1557 წლამდე უძღვებოდა.

• ესპანელმა კონკისტადორმა აღმოაჩინა პუერტო-რიკოს არქიპელაგი.
• რიაზანი დაიკავა მოსკოვის დიდი სამთავროს შეიარაღებულმა ძალებმა. ეს ტერიტორია შევიდა სამთავროს შემადგენლობაში.
• როქსოლანს და სულთან სულეიმან I-ს შეეძინათ პირველი შვილი მეჰმედი.
• პორტუგალიაში დასრულდა ბელენის ციხესიმაგრის მშენებლობის პროცესი. რომლის აგება მიმდინარეობდა 1515 წლიდან.
• კახეთის მეფე ლევანის ჯარმა შაქი დაარბია.
• ფრანჩესკო II სფორცა გახდა მილანის ჰერცოგი. ის მილანის ჰერცოგი იყო 1535 წლამდე.
• დასრულდა ომი პოლონეთსა და ტევტონთა ორდენის წარმომადგენლებს შორის, კრაკოვის ზავის დადებით.
• ყაზანის სახანოს მმართველი გახდა საჰიბ I გერაი. ის ქვეყანას მართვადა 1524 წლამდე.
• დღევანდელი შრი-ლანკის კუნძულზე, ვიჯაიაბაჰუს მკვლელობის და კოტეს სამეფოს დაშლის შემდეგ წარმოიშვა სიტავაკის სამეფო.

• 8 მაისი – პეტრე კანიზი, ჰოლანდიელი იეზუიტი (გ. 1597)

• 4 აგვისტო – პაპი ურბან VII (გ. 1590)

• 9 ოქტომბერი – ოტავიო ფარნეზი, პარმას ჰერცოგი (გ. 1586)

• 1 დეკემბერი – ტაკედა სინგენი, იაპონელი მთავარსარდალი (გ. 1573)
• 13 დეკემბერი – პაპი სიქსტუს V (გ. 1590)

• თარიღი უცნობია
  • ჯონ აილმერი, ინგლისელი ღვთისმეტყველი (გ. 1594)
  • იოან III, მოლდავის ჰოსპოდარი (გ. 1574)

იხილეთ აგრეთვე კატეგორია:დაბადებული 1521.

• 20 აპრილი – ზენგდე, ჩინეთის იმპერატორი (დ. 1491)
• 25 აპრილი – ხუან ლოპეზ დე პადილა, ხუან ბრავო და ფრანსისკო მალდონადო, სიკვდილით დასაჯეს.
• 27 აპრილი – ფერნანდო მაგელანი, პორტუგალიელი აღმომჩენი (დ. დაახ. 1480)

• 10 მაისი – სებასტიან ბრანტი, გერმანელი ჰუმანისტი და სახელმწიფო მოღვაწე (დ. 1457)
• 17 მაისი – ედუარდ სტეფორდი (სიკვდილით დასაჯეს) (დ. 1478)

• 21 ივნისი – ლეონარდო ლორდანო, ვენეციის დოჟი (დ. 1436)

• ივლისი – ხუან პონსე დე ლეონი, ესპნანელი კონკისტადორი (დ. 1460)

• 27 აგვისტო – ჟოსკენ დეპრე, ფლამანდრიელი კომპოზიტორი (დ. დაახ. 1450)

• 1 დეკემბერი – პაპი ლეო X (დ. 1475)
• 8 დეკემბერი – ქრისტინა საქსონელი, დანიის, ნორვეგიისა და შვედეთის დედოფალი (დ. 1461)
• 13 დეკემბერი – მანუელ I, პორტუგალიის მეფე (დ. 1469)

იხილეთ აგრეთვე კატეგორია:გარდაცვლილი 1521.