Украин тілі — Уикипедия
Украин тілі
Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
| Украин тілі | |
| Өз атауы: |
українська мова |
|---|---|
| Айтылуы: |
[ʊkrɐˈjinʲsʲkɐ ˈmɔʋɐ] |
| Ресми күйі: |
|
| Реттейтін мекеме: | |
| Сөйлеушілер саны: |
40 миллион адам (2000) |
| Рейтинг: |
22 |
| Күйі: |
қауіпсіз |
| Классификация | |
| Санаты: | |
| |
| Жазуы: | |
| Тіл коды | |
| МЕСТ 7.75–97: |
укр 720 |
| ISO 639-1: |
uk |
| ISO 639-2: |
ukr |
| ISO 639-3: |
ukr |
| Тағы қараңыз: Жоба:Лингвистика |
.svg){kind=spacer}
Украин тілі (українська мова)[~ 1][1] — славян тілдерінің бірі, украиндардың ұлттық тілі. Шығыс славян тілдер тобына біріктірілген беларус және орыс тілдеріне жақын. Негізінен Украина аумағында, онымен қоса Ресей, Беларусь, Қазақстан, Польша, Словакия, Румыния, Молдова, Сербия, Мажарстан және Канада, АҚШ, Аргентина, Аустралия және басқа елдердегі эмигранттардың ұрпақтары арасында таралған[2][3][4]. Украинаның мемлекеттік тілі болып табылады[5].
Толық мақаласы: Украин әліпбиі
| Аа | Бб | Вв | Гг | Ґґ | Дд | Ее | Єє | Жж |
| Зз | Ии | Іі | Її | Йй | Кк | Лл | Мм | Нн |
| Оо | Пп | Рр | Сс | Тт | Уу | Фф | Хх | Цц |
| Чч | Шш | Щщ | Ьь | Юю | Яя |
Ұзақ уақытқа созылған құлдыраудан кейін украин тілінің қолданылуы өсіп келеді. Дүние жүзінде елу миллионға жуық этникалық украиндар болса да, оның ішінде 2001-ші жылы Украинада 37,5 миллион (сол кездегі жалпы халықтың 77,8%-ы), украин тілі негізінен Украинаның батысы мен орталық бөлігінде кең таралған. Киев тұрғындары украин және орыс тілдерінде де сөйлейді, алайда бұрын бұл қала негізінен орыстілді болатын.
2022-ші жылдың тамызында рейтинг тобының Украинадағы сауалнамасы 85%-ы үйде украин немесе украин және орыс тілдерін және 51%-ы тек украин тілінде сөйлейтінін көрсетті.[6]
- ↑ ХХ ғасырдың басына дейін украин тілінің «кіші орыс диалектісі» және «кіші орыс тілі» сияқты атаулары қолданылды; сонымен қатар, ХХ ғасырдың басына дейін Батыс Украинада өз тіліне қатысты атау сақталды — «орыс» (руський); XIX ғасырдың кейбір ғылыми еңбектеріне тән «оңтүстік орыс тілі» термині де белгілі.
- ↑ Жовтобрюх, Молдован, 2005
- ↑ Русанівський В. М.. Українська мова // (Тексерілді 18 мамырдың 2013)
- ↑ Пилинский Н. Н. Украинский язык
- ↑ Жовтобрюх, Молдован, 2005
- ↑ Украина конституциясы // 10-шы мақала
- ↑ Rating Group Сімнадцяте загальнонаціональне опитування: Ідентичність. Патріотизм. Цінності (17-18 серпня 2022) (укр.) (23.8.2022).
   | |
|---|---|
| Батыс славян | Батыс русын · Ежелгі кашуб† · Жоғарғы сорб · Кашуб · Кнаанит† · Полаб† · Поляк · Сілез · Словак · Словин† · Төменгі сорб · Чех |
| Шығыс славян | Беларус · Ежелгі новгород† · Көне шығыс славян† · Орыс · Рутен† · Украин · Шығыс русын |
| Оңтүстік славян | Банат болгар · Болгар · Ежелгі шіркеу† · Македон · Орталық оңтүстік (Боснақ, Бунйевац, Серб, Хорват, Черногор, Шокац) · Словен |
| Басқалар | Көне славян · Протославян† · Руссенорск† · Славянаралық · Славян-серб† · Түп-славян† · Шіркеу славян |
(†) Өлі тілді белгілейді |