Apulia - Vicipaedia
Apulia[1][2] (Italiane Puglia atque olim Puglie, Graece Ἰαπυγία Iapygia) est regio administrativa Italiae meridianae, circiter 4 090 266[3] incolarum, cuius fines sunt ad septentrionem Molisio, ad meridionem mare Ionium, ad orientem mare Hadriaticum, ad occidentem Basilicata et Campania.
Nomen Apulia venit a Iapygia (Graece: Ιαπυγια), vicissim ab Iapygibus, populo Illyrico vel proto-Græco, qui mare Hadriaticum transiit per Fretum Hydruntinum et Apuliam invasit.
- Arpi,
- Baletum vel Valesium,
- Egnatia sive Gnatia (Messapie Gnathia, Graece Egnatia sive Gnathia), Italice Egnazia/Agnazzo di Fasano,
- Leuca vel Sancta Maria Leucadense, Italice Santa Maria di Leuca,
- Rudiae[4] sive Rudae, Italice Rugge (San Pietro in Lama), patria Ennii poetae.
- Salapia, Salapia Vetus, Salpia ac Salpi,
- Thuria Sallentina (Italice Roca Vecchia),
- Veretum, Messapie etiam Hyretum, Italice Vereto.
Apulia e duabus partibus composita est:
- Apulia
- Daunia (Italiane: Daunia) sive Provincia Fodiana (Italiane: Provincia di Foggia)
- Diomedeae insulae (Italiane: Isole Tremiti)
- Garganus mons (Italiane: Monte Gargano)
- Daunius mons (Italiane: Subappennino Dauno sive Monti Dauni sive Monti della Daunia)
- Tabula Apula (Italiane: Tavoliere delle Puglie)
- Cannae (Italiane: Candelaro)
- Aufidus (Italiane: Ofanto)
- Bradanus (Italiane: Bradano)
- Cerbalus (Italiane: Cervaro)
- Frentus (Italiane: Fortore)
- Pantanus lacus (Italiane: Lago di Lesina)
- Varanus lacus (Italiane: Lago di Varano)
- Sipontinus sinus (Italiane: Golfo di Manfredonia)
- Peucetia sive Ager Barensis (Italiane: Terra di Bari);
- Calabri montes (Italiane: Altopiano delle Murge)
- Urbs metropolitana Barensis (Italiane: Città metropolitana di Bari)
- Provincia Barolensis-Andriensis-Tranensis (Italiane: Provincia di Barletta-Andra-Trani)
- Daunia (Italiane: Daunia) sive Provincia Fodiana (Italiane: Provincia di Foggia)
- Sallentum (Italiane: Salento, Sallentine: Salentu)
- Provincia Brundisina (Italiane: Provincia di Brindisi)
- Planities Messapica (Italiane: Pianura Messapica)
- Provincia Lupiensis (Italiane: Provincia di Lecce)
- Tabula Lupiensis (Italiane: Tavoliere di Lecce)
- Provincia Tarentina (Italiane: Provincia di Taranto)
- Cherades Insulae (Italiane: Isole Cheradi)
- Sinus Tarentinus (Italiane: Golfo di Taranto).
- Provincia Brundisina (Italiane: Provincia di Brindisi)
- Urbs metropolitana Barensis,
- Provincia Brundisina,
- Provincia Fodiana,
- Provincia Lupiensis,
- Provincia Tarentina,
- Provincia Barolensis-Andriensis-Tranensis, nova, facta est anno 2004, cuius capita sunt Barolum (Barletta) et Andria et Turenum (Trani).
- Barium,
- Tarentum,
- Fovea vel Fodia,
- Andria,
- Barolum,
- Lupiae,
- Brundisium, Messapie Brention sive Brentesion,
- Turenum.
- Alta Mura,
- Ceriniola,
- Manfredonia seu Sipontum,
- Melphicta.
- Mare Hadriaticum,
- Mare Ionium,
- Fretum Hydruntinum seu Fretum Iapygium,
- Sinus Sipontinus,
- Sinus Tarentinus (Italice: Golfo di Taranto),
- Choerades insulae[1] (alia nomina: Cheradae insulae, Electrides insulae[1]) (Italiane: Isole Cheradi):
- Sancti Petri insula et Sancti Pauli insula[1].
- Diomedeae Insulae sive insulae Tremitanae,
- Capraria (Diomedeae insulae), Italice Capraia sive Caprara sive Capperaia
- Cretacius, Italice Cretaccio
- Diomedia insula sive Trimerus insula sive Trimetis insula,
- Teutria insula sive Planasia (Diomedeae insulae), Italice (Isola di) Pianosa
- Insula Sancti Nicolai, Italice Isola di San Nicola
- vulgo Tarandine
- dialectus Bariana, vulgo Barese
- dialectus Fodiana, vulgo Fuggiane
- dialectus Sallentina, vulgo Salentinu
- Lingua Graeca Sallentina sive Graecana sive Grica, vulgo Grecano sive Griko
- Universitas Barensis
- "Schola Polytechnica Barensis"
- Universitas Studiorum Lupiaensis
- Universitas Studiorum Foveae
- "Libera Universitas Mediterranea" sive LUM
- "Libera Universitas Mariae Sanctissimae Assunptae" sive LUMSA
- Dominicus Modugno, cantor
- Didacus Abatantuono, histrio
- Livius Andronicus, comoediographus
- Archytas, philosophus et tyrannus Tarentinus
- Linus Banfi, histrio
- Nicolaus Barensis (Niccolò dell'Arca), cantor
- Benedictus papa XIII
- Iosephus Campagna, comicus
- Caparezza, cantor
- Antonius Cassano, pedilusor
- Quintus Ennius, poeta
- Farinelli, cantor
- Blanca Guaccero, actrix
- Innocentius papa XII
- Aldus Moro, vir publicus
- Lucas Medici, cantor
- Anna Oxa, cantrix
- Marcus Pacuvius, poeta
- Sergius Rubini, histrio
- Ricardus Scamarcio, histrio
- Antonius Teocoli
- Rudolphus Valentino, histrio
- Nicolaus Vendola, praeses regionis
- Iosephus Di Vittorio, vir publicus
- Nicolaus Zingarelli, philologus atque auctor Vocabularii linguae Italianae
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 J. G. Th. Graesse, Orbis Latinus (Dresdae: Schönfeld, 1861; 1909. Brunsvici, 1972, 3 voll.) 1 (A–D), 2 (E–M), 3 (N–Z)
- ↑ www.dizionario-latino.com
- ↑ www.tuttitalia
- ↑ Nomen. Il nuovissimo Campanini-Carboni latino-italiano italiano-latino (Taurini: Paravia, Mondadori, 2003)
- "Apulia" in Iohannes Iacobus Hofmannus, Lexicon universale (1698) ~
- "Apulia" in Gulielmus Smith (1854). Dictionary of Greek and Roman Geography. Londinii: Walton & Maberly
