nl.wikipedia.org

Werther (Westfalen) - Wikipedia

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Werther (Westf.)
Stad in Duitsland Vlag van Duitsland

Wapen van Werther (Westf.)

Werther (Noordrijn-Westfalen)

Werther

Situering
Deelstaat Vlag van de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen Noordrijn-Westfalen
Kreis Gütersloh
Regierungs­bezirk Detmold
Coördinaten 52° 4′ NB, 08° 25′ OL
Algemeen
Oppervlakte 35,42 km²
Inwoners
(31-12-2020[1]) 		11.091
(313 inw./km²)
Hoogte 130 m
Burgemeester Marion Weike (SPD)
Overig
Postcode 33824
Netnummer 05203
Kenteken GT
Stad 6 stadsdelen
Gemeentenr. 05 7 54 052
Website Officiële website
Locatie van Werther (Westf.) in Gütersloh
Kaart van Werther (Westf.)
Portaal  Portaalicoon   Duitsland

Werther is een stad en gemeente in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, gelegen in de Kreis Gütersloh. De stad telt 11.091 inwoners (31 december 2020)[1] op een oppervlakte van 35,33 km². Naburige steden zijn onder andere Bielefeld (11 km zuidoostwaarts) Borgholzhausen (11 km noordwestwaarts), Halle (Westfalen) (8 km west-zuidwestwaarts; "binnendoor" voor fietsers 6 km) en Spenge (10 km noordoostwaarts).

  • Stadsdelen van Werther

    Stadsdelen van Werther

  • Overzichtskaart Werther

    Overzichtskaart Werther

evangelisch-luthers: 5.458; rooms-katholiek: 1.363; overige geloofsrichtingen, inclusief atheïsten: 4.551; totaal : 11.372[2].

Busstation

Werther ligt aan de noordflank van het Teutoburger Woud.

Een belangrijke verkeersweg vanuit Halle, die noordoostwaarts het Teutoburger Woud kruist, splitst zich te Werther in twee andere hoofdwegen: in noordoostelijke richting, 25 km naar Herford en in zuidoostelijke richting, 11 km naar Bielefeld.

De gemeente is door lijnbussen verbonden met o.a. Halle en Bielefeld (kwartierdienst).

De voorheen niet onbelangrijke, hoewel kleinschalige industrie, heeft na 1960 plaats gemaakt voor een groot aantal kleine bedrijven, nagenoeg alle van niet meer dan plaatselijk belang. Economisch van meer belang is het toerisme, vanwege de ligging in het Teutoburger Woud. In Werther wonen tamelijk veel woonforensen, die o.a. te Bielefeld een werkkring hebben.

In 1009 werd Werther voor het eerst in een document vermeld. Mogelijk is het ontstaan rondom een bij het klooster Freckenhorst (zie: Warendorf (stad)) behorende kerk of boerenhofstede. In 1488 kreeg Werther beperkte privileges, zoals marktrecht, en werd zo een wigbold (vlek). In de middeleeuwen behoorde Werther tot het Graafschap Ravensberg, dat in 1614 in Brandenburg-Pruisen en daarna het Koninkrijk Pruisen opging. Het Graafschap Ravensberg was in de godsdiensttwisten van de 16e en 17e eeuw protestants gezind, wat verklaart, dat de meeste christenen in de gemeente tot op de huidige dag evangelisch-luthers zijn. De drie rode kepers uit het grafelijk wapen van Ravensberg zijn nog terug te vinden in het gemeentewapen van Werther.

Koning Frederik Willem I van Pruisen verleende aan Werther, evenals enige naburige plaatsen, stadsrecht in 1709. In de 19e eeuw leefde men in Werther vooral van huisnijverheid ( productie van linnen en van sigaren[3]. In 1901 kreeg het stadje een spoorverbinding met Bielefeld, wat aanleiding was voor enige kleine fabrieken, om zich te Werther te vestigen. In 1949 waren in de gemeente talrijke Heimatvertriebene gehuisvest, wat het bevolkingscijfer tijdelijk sterk deed stijgen. In 1954 werd de spoorlijn naar Bielefeld wegens onvoldoende rentabiliteit weer gesloten.

In 1973 werden in het kader van een gemeentelijke herindeling de omliggende dorpjes, voordien zelfstandige gemeentes, bij de stad gevoegd.

Werther is bekend geworden door het snoepje dat hier in 1909 is uitgevonden, Werther's Original. De fabriek, waar het tegenwoordig wordt geproduceerd, staat te Halle (Westfalen).

  • Het natuurschoon van het Teutoburger Woud: door de gemeente lopen enige langeafstands-wandel- en -fietsroutes, waaronder de Hermannsweg.
  • Het Peter-August-Böckstiegel-Haus in het Ortsteil Arrode, met een in 2018 geopend museum, gewijd aan het oeuvre van deze kunstenaar
  • Aan de noordoostrand van Werther staat een bescheiden tractorenmuseum.
  • De evangelisch-lutherse Jacobikerk dateert van de 14e eeuw en werd in 1877 ingrijpend gerenoveerd.
  • Peter August Böckstiegel (* 7 april 1889 in Arrode (gemeente Werther (Westfalen)); † 22 maart 1951 ibidem), Duits kunstschilder, graficus en beeldhouwer; hij wordt tot de Duitse expressionisten gerekend.

  • Evang.-lutherse kerk

    Evang.-lutherse kerk

  • Het Storck'sche Haus

    Het Storck'sche Haus

  • Het Venghauss'sche Haus

    Het Venghauss'sche Haus

  • Haus Werther (stadsbibliotheek)

    Haus Werther (stadsbibliotheek)

  • Centrum

    Centrum

  • Geboortehuis en museum van Peter August Böckstiegel

    Geboortehuis en museum van Peter August Böckstiegel

  • Mozaïek van de hand van de kunstenaar in dit gebouw

    Mozaïek van de hand van de kunstenaar in dit gebouw

Bronnen, noten en/of referenties

  1. ↑ a b (de) Bevölkerung der Gemeinden Nordrhein-Westfalens am 31. Dezember 2020 – Fortschreibung des Bevölkerungsstandes auf Basis des Zensus vom 9. Mai 2011. Landesbetrieb Information und Technik Nordrhein-Westfalen (IT.NRW). Geraadpleegd op 21 juni 2021.
  2. ↑ Bron: https://www.stadt-werther.de/rathaus/service/werther-in-zahlen-und-fakten. Geraadpleegd 24 januari 2021.
  3. ↑ Het kasteeltje Haus Werther diende nog tot 1966 als sigarenmakerij.