Cistèls — Wikipèdia
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
|
Cistèls | |
|---|---|
 | |
| L'ostau de comuna. | |
| Geografia fisica | |
| |
| Coordenadas | 44° 03′ 40″ N, 0° 47′ 04″ E |
| Superfícia | 13,57 km² |
| Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
199 m 180 m 98 m |
| Geografia politica | |
| País |  Gasconha |
| Parçan | Brulhés |
| Estat |  França |
| Region 76 |
Occitània  |
| Departament 82 |
Tarn e Garona  |
| Arrondiment 821 |
Los Sarrasins |
| Canton 8201 |
Garona Lomanha Brulhés (Autvilar abans 2015) |
| Intercom 248200016 |
CC de las Duas Ribas |
| Cònsol | Christophe Boisseau (2020-2026) |
| Geografia umana | |
| Populacion Populacion totala (2018) |
209 ab.  213 ab. |
| Densitat | 15,55 ab./km² |
| Autras informacions | |
| Còde postal | 82340 |
| Còde INSEE | 82181 |
Cistèls[1],[2],[3],[4] (Sistels en francés) es una comuna gascona de Brulhés situada dins lo departament de Tarn e Garona e la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus.
L'origina deu nom es ipotetica. Las fòrmas ancianas son Sestelh (1271), Cestulh, Cestuylh (1279), Cestelh (1280), Cestulh (1604), çò qui assegura pas pro la natura de l'iniciala. La prononciacion modèrna es en si-, çò qui es confòrme a la grafia de Cassini, Sistels, com a la grafia francesa oficiala. La finala anciana en -lh es mèi segura e ua prononciacion en sistèis es atestada a data recenta [5]. L'alternància anciana entre -u- e -e- (comprene -è- ?) hè pensar aus mots en -uè- (tipe puèg/ puei, uèlh/uelh), dambe diftongason e reduccion posteriora deu diftongue, çò que la situacion deu vilatge a la devesa entre lengadocian e gascon infirma pas.
La causida grafica francesa es benlèu devuda a ua analogia dambe'us mots lengadocians en -lh prononciats -l en finala. La prononciacion actuala es sistèls o sistèts [5]. L'istòria deu toponime e las evolucions foneticas normalas en gascon senhalan dambe evidéncia aquera darrèra e tardiva prononciacion com analogica, explicada per de cases nombroses deu tipe castèl/castèth. La pèrda de la palatalisacion de l (-lh- > l ) o de sa varianta iodizada (-i-), benlèu deguda a la fòrma oficiala, es necessària a la reinterpretacion, gasconizanta per analogia, en -th. L'èssa, pas apareguda graficament abans Cassini, es un plurau de sens collectiu : indistinccion de la parròpia (la comuna, lo vilatge) e deus abitants.
Sembla pas que se pòsca reténer l'explicacion de Dauzat per cisthus (de grèc cisthos), "moja, massuga", dambe sufixe -ellum [6], per de rasons de clima e de preséncia anciana versemblabla de -o- dens lo sufixe. Lo sistèl prepausat per Negre e représ per Burgan e Lafon (nom atestat a Donzac, 4,5 Km), o sistèth (conegut tanben dens la comuna) "paèr de vime" [5]es ua solucion comòda. Una grafia prudenta seré Sistuèlhs (quan i a pas de certitud sus s o c, vau mèi causir la grafia pus simpla).
A la revolucion, la comuna èra disputada entre Gèrs e Òut e Garona[7]. Estót fin finala restacada au darrèr, dens lo canton d'Autvilar e lo districte de Valença. En 1808, estó annexada au Tarn e Garona.
| Periòde | Identitat | Etiqueta | Qualitat | |
|---|---|---|---|---|
| 2020 | 2026 | Christophe Boisseau | ||
| junh de 1995 | 2020 | Alain Delpech | ||
| abans 1981 | ? | Henri Chambert | divèrs esquèrra | |
| Totas las donadas non son pas encara conegudas. |
- Avant la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra deu canton d'Autvilar; es adara deu canton de Garòna Lomanha Brulhés.
| ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 |
| 457 | 484 | 527 | 541 | 642 | 508 | 477 | 505 | 479 |
| 1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 |
| 457 | 433 | 437 | 390 | 395 | 375 | 357 | 341 | 329 |
| 1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 |
| 325 | 299 | 267 | 212 | 218 | 232 | 272 | 238 | 212 |
| 1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 |
| 203 |
205 |
149 |
146 |
142 |
142 |
180 |
185 |
191 193 |
| 2009 | 2010 | |||||||
| 201 203 |
205 207 | |||||||
|
| ||||||||
| Fonts | ||||||||
| Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE |
- Paul BURGAN, André LAFON, Toponymie du Tarn-et-Garonne, Montalban, Association Antonin Perbosc, 2006.
- Albert DAUZAT, Charles ROSTAING, Dictionnaire étymologique des noms de lieux en France, Paris, Guénégaud, 2nda edicion, 1984.
- Ernest NEGRE, Toponymie générale de la France, Genève, Droz, 1990-1998.
- ↑ Pojada, Patrici (2009). Repertòri toponimic de las comunas de la region Miègjorn-Pirenèus. Nouvelles Éditions Loubatières. ISBN 978-2-86266-573-3.
- ↑ «Toponimia occitana».
- ↑ Congrès permanent de la lenga occitana. «Top'Òc: Diccionari toponimic occitan».
- ↑ Institut d'Estudis Occitans. «BdTopoc–Geoccitania».
- ↑ 5,0 5,1 et 5,2 Paul Burgan, André Lafon, Toponymie du Tarn-et-Garonne, Association Antonin Perbosc, 2006, p. 32
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 658
- ↑ Notes sur la formation du département du Gers, p. 23
.svg)