Durfòrt e la Capeleta — Wikipèdia
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
|
Durfòrt e la Capeleta | |
|---|---|
 | |
| L'ostal de comuna | |
| Geografia fisica | |
| |
| Coordenadas | 44° 11′ 14″ N, 1° 09′ 20″ E |
| Superfícia | 35,83 km² |
| Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
205 m 170 m 91 m |
| Geografia politica | |
| País | Carcin   Guiana |
| Estat |  França |
| Region 76 |
Occitània  |
| Departament 82 |
Tarn e Garona  |
| Arrondiment 821 |
Los Sarrasins |
| Canton 8209 |
País de Sèrras Sud Carcin (Lausèrta abans 2015) |
| Intercom ZZZZZZZZZ |
CC de las Tèrras de las Confluéncias |
| Cònsol | Dominique Forneris (2020-2026) |
| Geografia umana | |
| Populacion Populacion totala (2018) |
834 ab.  924 ab. |
| Densitat | 23,75 ab./km² |
| Autras informacions | |
| Còde postal | 82390 |
| Còde INSEE | 82051 |
Durfòrt e la Capeleta[1],[2],[3],[4] (Durfort-Lacapelette en francés) es una comuna carcinòla, situada dins lo departament de Tarn e Garona e la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus.
L'abitat de la comuna es dispersat e las glèisas de las parròquias ancianas que lo compausan an pas aglomerat de vilatges vertadièrs a l'entorn. La sola aglomeracion es La Capeleta, dont l'origina modèste se legís dins lo nom, mès que plaçat a un caireforc important, coneis un desvolopament rapide. La creissença de la populacion comunala s'explica principalament per la periurbanizacion (construccions recentas), probablament en provenéncia de Moissac.
- Durfòrt. Las fòrmas ancianas son Aumericus de Duroforte, en 1031-1047, Aiguine de Duroforte, en 1063, Berantz de Duroforte, en 1088, Armannus de Duroforti, en 1130, la mota de Durfort, en 1184, Durfort, en 1200, N Aimars de Durfort donec totz los dregs e las razos que avia a Durfort, en 1205, castrum de Duroforti, en 1240, Duroforti... Durofortem, en 1268, 1269, 1271, 1326, cap a 1400, Sancti Ylari prope Durum Fortem, en 1307, castrum de Durfort, en 1311, Durfort (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII). La prononciacion es [dyr'fɔr], e la grafia Durfòrt. Lo nom es format [dels eretièrs de] dos adjectius latins durum, « dur » e fortem « fòrt » e al sens moral « coratjós ». Lo nom vòl donar l'impression d'una fortalesa capable de resistir als enemics. Poiriá tanben èsser lo nom germanic Turward, mal comprés per atraccion paronimica de dos adjectius romanics, segon una opinion de Raymond Schmittlein citada per Dauzat e Rostaing, mès coma i a autres quatre Durfòrts en Occitània, aquel accident reïterat es improbable. Durfòrt es lo nom d'una familha e d'un castèl disparegut (situat a Lamothe sus la mapa IGN) [5],[6].
- La Capeleta, a un caireforc important, vilatge vengut lo caplòc de la comuna e en plen desvolopament. Lo nom es sus la mapa de Cassini a la fin del sègle XVIII, La Capelette. La prononciacion es [la kape'letɔ]. Lo nom es un diminutiu de capèla. Lo mot capèla agèt los sens successius de « partida de la glèisa de Tors que gardava lo mantèl, la cappa, de Sant Martin, de « partida de glèisa amb un altar segondari », puèi de « glèisa pichona ». La Capeleta èra dejà lo lòc ont i aviá l'ostal de comuna, mès l'apondi de Lacapelette dins lo nom oficial de la comuna data de 1972 [5],[7].
- Saint-Hilaire, glèisa atestada en 1214, donada a l'abadiá de Moissac en 1271; segon Hautefeuille lo vilatge inicial seriá a Marfau, a 100-200 m de la glèisa. Las fòrmas ancianas son Sancti Ilarii de Durfort, en 1214, Sancti Hilarii de Duroforti, en 1270, Sancti Ylari prope Duroforte, en 1307, Sanctus Hilarius de Godorleto aliter de Durforti, en 1580, Sancti Hilari, en 1640, St Hilaire de Durfort (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII). La prononciacion locala es [senti'lari] e la grafia Sent Ilari. I a gaireben trente sents del nom d'Hilarius, mès lo patron es aciu Ilari de Peitieus [5],[8]. I a probablament una error dins l'atestacion de 1580 : Sent Ilari de o del Godorlet es una anciana parròquia carcinòla situada a Pinçac e ne demòra que la glèisa e lo Puèg de Sent Ilari (nom supausat), près del vilatge del Bastit, al sud de Dordonha [9],[10].
- Saint-Hubert. Las fòrmas ancianas son parrochia Sancti Ansberti, en 1073, ecclesia Sancti Ansberti, en 1240, Sanctus Aubertus, en 1271, Castanholis, en 1311, Sancti Alberti del Castanhol, en 1326, Sancti Ausberti del Castanhal, cap a 1400, St Hubert de Castaniol, en 1526, Sanctus Hubertus de Castanhiol, en 1580, Sancti Huberti de Castaniol, en 1640, St Hubert de Castaniele, (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII). La prononciacion es [senty'bɛr] e la grafia Sent Ubèrt. Ansbèrt es lo primièr abat de Moissac, pas considerat coma sent fòra de l'encontrada. Es un nom d'origina germanica : *ans-, « divinitat », « *behrt », « treslusent ». Lo nom foguèt remplaçat per d'autres noms germanics, Albèrt, puèi finalament per Ubèrt (*huc, « intelligéncia », *behrt. Sent Ubèrt es un ancian avesque de Maastricht del sègle VIII, patron dels caçaires. Burgan e Lafon explican que Ansbèrt quitèt d'èsser conegut, mès i a probablament tanben de rasons foneticas : Ansbèrt es de mal prononciar, çò qu'explica Au(s)bèrt, interpretat Albèrt d'un biais pas completament satisfasent pels locutors; la causida finala de Ubèrt es de mal interpretar. Lo determinant castanhal de bon comprene (mès a l'origina i aviá castanhòl, benlèu de sens diferent; a format l'adjectiu castanholenc) es oblidat coma los bòsques de castanhièrs. Burgan e Lafon citan tanben un lòc de l'anciana parròquia, Lo Toron, present sus la mapa, que presentan coma un castrum (« lòc fortificat »); precisan que lo mot toron aviá en ancian occitan lo sens de « tuca, autura » [5].
- Saint-Martin-de-Montaure. Las fòrmas ancianas son Sancti Martini, en 1097 e 1240, Sancti Martini de Monte Auri, en 1214 e 1270, Sancti Martini de Montaurei, cap a 1400, Sainct Martin de Mondor, en 1526, Sanctus Martinus de Montauro, en 1580, Sancti Martini de Montame, en 1640, St Martin de Montaure Succ. (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII). La prononciacion es [semmar'ti] e la grafia Sent Martin, coma lo determinant es inusitat. Montaure es format dels resultats del latin montem e auri (« d'aur »); lo primièr se justifica per la situacion, lo segond es valorizant [5] e sembla caracterizar puslèu la color de las tèrras. Lo nom de l'evangelizator de la Gàllia es un signe d'ancianetat per una parròquia.
- Saint-Paul-des-Brugues. Tres lòcs sus la mapa correspondon a aquel nom : la glèisa de Sent Pau, lo castèl de Sent Pau e un ostal (o dos) Les Brugues, mas son pas exactament al meteis lòc. Las fòrmas ancianas son Sancti Pauli de Buguesio, en 1214, Sanctus Paulus de Bugues, en 1271, Sancti Pauli prope Lausertam, en 1326 e cap a 1400, parroquia de Sainct Paul, en 1448, Saint-Paul de Burgues, en 1484, Sainct Paul de Lugues, en 1526, Sanctus Paulus dal Buguès, en 1580, Sancti Pauli d'Albugues, en 1640, St Paul del Burgues Succ. (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII), St-Paul d'Alburgues en 1801. La prononciacion es [sem'paw] e lo determinant es inusitat, çò que fa que la grafia es Sent Pau. Sent Pau es l'apòstol. Burgan e Lafon prenon al seriós l'interpretacion del determinant per « las brugas », tot en cercant del costat de buga, qu'a donat bugat e bugada e de buc, « camba d'aubre, bornat » [5]. Los escribas, o cal dire, los ajudan pas. La fòrma de 1640 mòstra que lo gallés albucā, « tèrra argelosa » (o benlèu proprietat d'Albucos ?) [11] s'èra conservat dins una varianta plurala (se pòt pas imaginar, en plen sègle XVII, qu'un especialista del celtic l'aja restablit !) e, coma èra pas mai comprés, patiguèt de divèrsas agressions escritas e benlèu oralas. Justament, lo patrimòni Albugues, probablament nom d'origina, es centrat sul Tarn e Garona e l'Òut e Garona [12]. Lo meteis etime a donat son nom a una vila, Al Buga o Lo Buga [13] e a d'autres vilatges.
- Saint-Simplice. Las fòrmas ancianas son mai que mai en latin : ecclesia Sancti Sulpitii, en 1096, Sancti Sulpicii, en 1240 e 1270, Supplicius, en 1271, sancti Supplici, cap a 1400, Sulpicio, en 1462, Sanctus Sulpicius vel Simplicius del Cheulet, en 1580, Sancti Sulpicii de Chieulet, en 1640, St Simplice (mapa de Cassini, a la fin del sègle XVIII). La prononciacion es [sensem'plisi] o [sentym'plɛzi] (aquesta ambe mens d'influéncia de las fòrmas cultas), çò que mena a las grafias Sent Semplici (e pas *Simplici, coma escrivon Burgan e Lafon) e Sent Umplèsi. I a sèis Sent Sulpicius, catòrze Sent Simplicius (fòrmas sabentas). Lo determinant tardiu, Cheulet, es escur. Lo nom d'origina èra Sent Sulpici, patiguèt quitament a l'escrit de l'influéncia del mot suplici, puèi venguèt Simplici [5], mès las fòrmas escritas latinas permeton pas de seguir l'evolucion dins la lenga orala. Sembla pr'aquò que lo nom perdèt de còps l'estatut d'agionime (1271, 1462).
- Saint-Paul d'Alburgues (o de Burgués), foguèt annexat a Durfòrt abans 1806 [14].
| Periòde | Identitat | Etiqueta | Qualitat | |
|---|---|---|---|---|
| març de 2008 | 2026 | Dominique Forneris-Pajot | PRG | |
| març de 1989 | 2008 | Jean Claude Delcassé | PRG | |
| març de 1959 | 1989 | Pierre Pertenaïs | MRG | |
| mai de 1945 | 1959 | Eugène Duffau | ||
| 1944 | 1945 | Raoul Fleury | ||
| 1919 | 1944 | Louis Fontanié | ||
| 1919 | ||||
| Totas las donadas non son pas encara conegudas. |
- Abans la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, la comuna èra del canton de Lausèrta; es ara del canton de Pays de Serres Sud-Quercy (en francés), donc del País de Sèrras Sud Carcin.
| ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 |
| 990 | 1 094 | 1 333 | 1 449 | 1 500 | 1 500 | 1 653 | 1 591 | 1 514 |
| 1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 |
| 1 501 | 1 510 | 1 418 | 1 445 | 1 350 | 1 284 | 1 194 | 1 144 | 1 111 |
| 1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 |
| 1 120 | 1 090 | 1 021 | 921 | 980 | 963 | 1 006 | 1 013 | 947 |
| 1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 |
| 881 |
832 |
723 |
761 |
686 |
675 |
755 |
765 |
775 874 |
| 2009 | 2010 | |||||||
| 781 879 |
798 896 | |||||||
|
| ||||||||
| Fonts | ||||||||
| Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE |
- 1793 : 370 abitants
- 1800 : 268 abitants [14].
- ↑ Pojada, Patrici (2009). Repertòri toponimic de las comunas de la region Miègjorn-Pirenèus. Nouvelles Éditions Loubatières. ISBN 978-2-86266-573-3.
- ↑ «Toponimia occitana».
- ↑ Congrès permanent de la lenga occitana. «Top'Òc: Diccionari toponimic occitan».
- ↑ Institut d'Estudis Occitans. «BdTopoc–Geoccitania».
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 et 5,6 Paul Burgan, André Lafon, Toponymie du Tarn-et-Garonne, Association Antonin Perbosc, 2006, p. 159-162
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 256
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 143
- ↑ https://nominis.cef.fr/contenus/saint/421/Saint-Hilaire-de-Poitiers.html
- ↑ http://www.paroissedesouillac.fr/les-paroisses/article/le-batit-eglise-saint-hilaire
- ↑ http://92.243.27.173/gsdl/collect/aapscbul/index/assoc/CHB-T-13.dir/CHB-T-1362_30_R.pdf
- ↑ Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 45
- ↑ https://www.filae.com/nom-de-famille/ALBUGUES.html
- ↑ https://web.archive.org/web/20190913162554/http://communes-oc.cg24.fr/cantons/le-bugue/LE-BUGUE.htm
- ↑ 14,0 et 14,1 http://cassini.ehess.fr/cassini/fr/html/fiche.php?select_resultat=33987
.svg)