Augustyn Domes – Wikipedia, wolna encyklopedia
- ️Tue Jan 21 2020
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
![]() | ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia |
8 kwietnia 1895 | |
---|---|---|
Data i miejsce śmierci |
18 października 1969 | |
Przebieg służby | ||
Siły zbrojne |
| |
Formacja | ||
Jednostki |
32 pułk piechoty | |
Stanowiska |
dowódca pułku | |
Główne wojny i bitwy | ||
Odznaczenia | ||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||
|
Augustyn Lambert Domes (ur. 8 kwietnia 1895 w Jarosławiu, zm. 18 października 1969 w Wiedniu) – pułkownik pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Syn Augustyna i Zofii z Schönemanów. Uczył się rodzinnym Jarosławiu, a potem w Przemyślu. Następnie wstąpił do Wojskowej Szkoły Realnej w Kismarton, którą ukończył w 1912 roku. Rozpoczął studia w Terezjańskiej Akademii Wojskowej, którą ukończył w 1915 roku[1]. Jako podporucznik otrzymał przydział do 32 pułku piechoty Obrony Krajowej (w 1917 przemianowany na pułk strzelców nr 32), w składzie którego walczył od 1 maja 1915 do 1 maja 1917 na foncie wschodnim[2][3]. Od 1 maja do 1 lipca 1917 roku odbył przeszkolenie na kursie obserwatorów lotniczych w szkole w Wiener Neustadt. Po zakończeniu szkolenia latał bojowo w składzie Fliegerkompagnie 5 na froncie włoskim. Odbył kurs pilotażu po którym został mianowany dowódcą Fliegerkompagnie 43. Podczas I wojny światowej, w formacjach c. i k. lotnictwa wykonał 96 lotów bojowych w czasie 240 godzin[4][3]. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 15 marca 1915, a na stopień porucznika ze starszeństwem z 1 listopada 1916[5][6].
1 listopada 1918 roku wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego. Jako wyszkolony pilot z doświadczeniem bojowym otrzymał 1 maja 1919 roku przydział do I Niższej Szkoły Pilotów, gdzie służył do 20 kwietnia 1920 na stanowisku szefa pilotażu[7][3]. Następnie 21 kwietnia 1920 otrzymał przydział na stanowisko dowódcy 1 eskadry wywiadowczej, z którą wyruszył na front wojny polsko-bolszewickiej[8], gdzie wykonywał zadania na korzyść wojsk 1 Armii Rezerwowej[3].
10 czerwca 1920 roku wyróżnił się dowodząc atakiem na mosty pontonowe na Dźwinie w Połocku[9]. Atak, przeprowadzony silami dwóch samolotów, zakończył się uszkodzeniem mostów[10]. Brał udział w lotach bojowych do zakończenia działań wojennych. Obowiązki dowódcy eskadry pełnił do 6 listopada 1921 i w tym samym dniu otrzymał awans na stopień kapitana[3].
7 listopada 1921 rozpoczął służbę w 3 pułku lotniczym w Poznaniu[3]. 15 grudnia 1921 roku został przeniesiony do Wyższej Szkoły Pilotów w Grudziądzu na stanowisko szefa pilotażu, które wykonywał do 12 czerwca 1924[3]. 2 kwietnia 1924 otrzymał awans na stopień majora[3]. Od 13 czerwca 1924 w Centralnych Zakładach Lotniczych był kierownikiem działu[3]. W styczniu 1925 został przydzielony z Centralnych Zakładów Lotniczych do Departamentu IV Żeglugi Powietrznej Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko kierownika referatu[11]. W maju 1926 został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 2 pułku lotniczego w Krakowie[12]. 23 stycznia 1929 został mianowany na stopień podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa[13]. W kwietniu tego roku został przeniesiony do 6 pułku lotniczego we Lwowie na stanowisko dowódcy pułku[14]. W czerwcu 1934 roku został przeniesiony do dyspozycji szefa Departamentu Aeronautyki MSWojsk[15]. Rozpoczął pracę w Ministerstwie Komunikacji[8] jako szef wydziału Przysposobienia Wojskowego i Sportu[16]. Na stopień pułkownika został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 i 1. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa[17]. W dyspozycji dowódcy Lotnictwa MSWojsk. pozostawał do 1939[18].
W trakcie II wojny światowej przedostał się na Zachód. Po wojnie pozostał na emigracji i zamieszkał w Wiedniu. Zmarł tam 18 października 1969 roku[8].
Za swą służbę otrzymał odznaczenia[8][19]:
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 8086 (27 lipca 1922) „za okazaną odwagę i męstwo”
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (15 czerwca 1939)[16]
- Krzyż Walecznych
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[20]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Polowa Odznaka Pilota nr 10
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Feniksa (Grecja, 1937)[21]
- Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)[22]
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)[22]
- czechosłowacka Odznaka Pilota (1929)[23]
- rumuńska Odznaka Pilota (1930)[24]
- ↑ Zieliński i Wójcik 2005 ↓, s. 41.
- ↑ Domes Augustyn Lambert płk pil.. bequickorbedead.com. [dostęp 2020-01-21]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i Zieliński i Wójcik 2005 ↓, s. 42.
- ↑ Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 35.
- ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 36.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 74, 343.
- ↑ Romeyko 1933 ↓, s. 97.
- ↑ a b c d Domes Augustyn. infolotnicze.pl. [dostęp 2020-01-21]. (pol.).
- ↑ Tarkowski 1991 ↓, s. 72.
- ↑ Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 220.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 22 stycznia 1925 roku, s. 31.
- ↑ 2. Pułk Lotniczy 1929 ↓, s. 14.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 24 stycznia 1929 roku, s. 3.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 123.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 165.
- ↑ a b M.P. z 1939 r. nr 140, poz. 331 „za zasługi na polu lotnictwa cywilnego”.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 205.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 435.
- ↑ Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 243, 247, 254.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 listopada 1937 roku, s. 38.
- ↑ a b Ranglisten 1918 ↓, s. 343.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 12 grudnia 1929 roku, s. 367.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 19 marca 1931 roku, s. 83.
- Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916.
- Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
- 2. Pułk Lotniczy 1919–1929. Juliusz Gilewicz (red.). Kraków: Komitet Wojewódzki LOPP w Krakowie, 1929.
- Marian Romeyko: Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933. OCLC 830230270.
- Krzysztof A. Tarkowski: Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką: 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0985-2. OCLC 69498511.
- Józef Zieliński, Waldemar Wójcik: Lotnicy – Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari. T. 1. Wojna polsko-bolszewicka 1919–1920. Warszawa–Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005. ISBN 83-7441-243-7.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Józef Zieliński: Dowódcy pułków lotnictwa polskiego 1921–2012. Warszawa: Bellona, 2015. ISBN 978-83-11-13990-9. OCLC 924867180.
- Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). T. I, początki, organizacja, personel i sprzęt. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
- Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). T. II, Walka i demobilizacja. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.