Bataliony rozpoznawcze – Wikipedia, wolna encyklopedia
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Batalion rozpoznawczy (br) – samodzielny pododdział wojsk lądowych przeznaczony do zdobywania i dostarczania dowódcy informacji o przeciwniku, skutkach prowadzonych działań i terenie.
- dowództwo batalionu[1][a]
- sztab batalionu
- grupa analizy danych
- dowódca GAD
- 4 oficerów
- 3 oficerów tłumaczy
- kierowca radiotelefonista
- kierowca
- 1 kompania rozpoznawcza (44)
- drużyna dowodzenia (7)
- szef kompanii
- technik kompanii
- radiotelegrafista- zwiadowca
- kierowca-mechanik
- zwiadowca
- kierowca samochodu ct –sanitariusz
- trzy plutony rozpoznawcze (12)
- trzy drużyny rozpoznawcze (4)
- drużyna dowodzenia (7)
- 2 kompania rozpoznawcza (49)
- drużyna dowodzenia (7)
- 1 pluton rozpoznawczy na BWR (18)
- trzy drużyny rozpoznawcze (6)
- 2 pluton rozpoznawczy na BRDM (12)
- trzy drużyny rozpoznawcze (4)
- 3 pluton rozpoznawczy PSNR
- trzy drużyny rozpoznawcze (4)
- 3 kompania rozpoznawcza
- drużyna dowodzenia (7)
- dwa plutony rozpoznawcze na motocyklach (10)
- drużyna rozpoznawcza (5)
- pluton rozpoznawczy na samochodach o-t (21)
- trzy drużyny rozpoznawcze (7)
- kompania rozpoznania radioelektronicznego
- pluton łączności
- pluton rozpoznania skażeń
- logistyka
| Wyszczególnienie | 1 kr | 2 kr | 3 kr | batalion |
|---|---|---|---|---|
| żołnierze | 44 | 49 | 48 | |
| wóz dowodzenia BRDM–5 | 4 | 2 | ||
| samochód rozpoznawczy BRDM-2 | 6 | 6 | ||
| BWR | 3 | 3 | ||
| BRDM-2rs | 3 | |||
| samochód o-t | 4 | |||
| motocykl MZETZ –250 | 16 | |||
| stacja radiolokacyjna PSNR-5 | 3 | 3 | ||
| 9 mm pistolet P-83 | 6 | 6 | 12 | |
| 9 mm pm wz. 63 Rak | 10 | 13 | 23 | |
| karabinek | 21 | 27 | 25 | |
| karabinek AKMŁ | 6 | 6 | 3 | |
| 7,62 mm ręczny karabin maszynowy RPK | 3 | 2 | 2 | |
| 7,62 mm ręczny karabin maszynowy RPKN | 3 | 1 | 1 | |
| ręczny granatnik przeciwpancerny RPG-7 | 6 | 5 | 6 | |
| ręczny granatnik przeciwpancerny RPG-7N | 3 | 2 | 1 | |
| dalmierz laserowy ŁPR | 3 | 2 | 9 | |
| radiostacja UKF kompanijna | 10 | 7 | 15 | |
| samochód ciężarowo - terenowy | 1 | 1 | 1 |
batalion rozpoznawczy (329)[a]
- dowództwo i sztab (26)
- kompania rozpoznawcza na BRDM (40)
- dowódca kompanii–dowódca transportera
- obsługa wozu dowódcy kompanii (3)
- dwa plutony rozpoznawcze (12)
- pluton rozpoznawczy płetwonurków (13)
- kompania rozpoznawcza na BWP (70)
- dowódca kompanii–dowódca BWP
- obsługa wozu dowódcy kompanii
- trzy plutony rozpoznawcze (21)
- kompania specjalna (35)
- dowódca kompanii
- instruktor spadochronowy
- szef kompanii
- kierowca-układacz spadochronów
- drużyna łączności (6)
- pięć grup specjalnych (5)
- kompania rozpoznania radioelektronicznego (62)
- dowódca kompanii
- szef kompanii
- kierowca
- grupa analizy informacji (7)
- pluton rozpoznania systemów radiolokacyjnych (11)
- pluton rozpoznania radiowego UKF (25)
- pluton namierzania radiowego UKF (16)
- pluton technicznego rozpoznania pola walki (12)
- trzy drużyny trpw (4)
- pluton łączności (24)
- drużyna dowodzenia (8) z wozem dowodzenia R-3
- 3 drużyny radiowe (10)
- drużyna remontu sprzętu (3)
- punkt wymiany poczty polowej (2)
- pluton remontowy (25)
- pluton zaopatrzenia (30)
- pluton medyczny (5)
| Wyszczególnienie | 1 kr | 2 kr | ks | krrel | pltrpw | plł | plzaop | plrem | plm | br |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| żołnierze | 40 | 70 | 35 | 62 | 12 | 24 | 30 | 25 | 5 | 329 |
| wóz dowodzenia R-3 | 1 | 1 | ||||||||
| BRDM-2 | 10 | 10 | ||||||||
| BWP | 10 | 10 | ||||||||
| namiernik R-363 | 3 | 3 | ||||||||
| 3 stacje PSNR | 3 | 3 | ||||||||
| BRDM-1 | 3 | 3 | ||||||||
| warsztat Ł-1 | 1 | 1 | ||||||||
| samochód c-t | 1 | |||||||||
| samochód o-t | 1 | |||||||||
| radiostacja R-118 | 1 | 1 | ||||||||
| radiostacja R-118K | 2 | 2 | ||||||||
| radiostacja R-105 | 5 | |||||||||
| radiostacja R-107 | 13 | |||||||||
| radiostacja R-352 | 10 | |||||||||
| radiostacja R-354 | 7 | |||||||||
| odbiornik R-254 | 10 | |||||||||
| radiostacja R-126 | 10 | 10 |
W okresie powojennym Wojsko Polskie przechodziło szereg zmian organizacyjnych ukierunkowanych na dostosowanie struktur do czasu pokoju. W dniu zakończenia wojny, w strukturze 1 Drezdeńskiego Korpusu Pancernego znajdował się 2 motocyklowy batalion rozpoznawczy[3]. Batalion miał w swoim składzie: kompanię piechoty zmotoryzowanej, kompanię czołgów, kompanię motocyklistów, baterię artylerii przeciwpancernej oraz pluton łączności i pluton remontowy. Liczył 287 żołnierzy, a jego uzbrojenie stanowiło: 11 czołgów lekkich T-70, 5 samochodów pancernych BA-64 i 4 armaty przeciwpancerne 57 mm[4][b].
W marcu 1949, z istniejących dotychczas jednostek wojsk pancernych, utworzono dwie dywizje pancerne i dwie dywizje piechoty zmotoryzowanej. W etatach tych dywizji znalazł się batalion rozpoznawczy[5]. Składał się z kompanii motocyklistów, kompanii czołgów, kompanii piechoty zmotoryzowanej oraz plutonu dowodzenia, plutonu saperów i plutonu technicznego. Jego podstawowe uzbrojenie stanowiło 10 czołgów średnich T-34/85 i 5 samochodów pancernych BA-64[6].
W połowie 1950 dywizje pancerne i piechoty zmotoryzowanej przeformowano w dywizje zmechanizowane. W ich składzie pozostał batalion rozpoznawczy[6]. Jesienią 1954 w dywizjach zmechanizowanych typu „B” bataliony rozpoznawcze zaczęto redukować do szczebla kampanii[c], by rok później przywrócić w nich szczebel batalionu[7].
Podjęta w marcu 1957 decyzja o zmniejszeniu liczebności WP znosiła podział dywizji na typy. W tym czasie batalion rozpoznawczy składał się z: kompanii rozpoznawczej, kompanii czołgów średnich, kompanii piechoty zmotoryzowanej, plutonu przeciwlotniczego, plutonu motocykli i samochodów osobowo-terenowych i plutonu łączności. Stan etatowy wynosił 262 żołnierzy. Sprzęt bojowy batalionu stanowiło: 10 czołgów średnich T-54A[d], a od listopada 1957 – 7 czołgów średnich i 3 czołgi pływające PT-76 oraz 3 transportery opancerzone BTR-40[8]. W ramach batalionu rozpoznawczego szkoliły się również pułkowe kompanie rozpoznawcze[9].
Latem 1958 w części batalionów rozpoznawczych, w kompanii czołgów zmniejszono liczbę plutonów czołgów średnich z trzech do dwóch, a w zamian wprowadzono nowy pluton czołgów pływających[9]. Rok później bataliony rozpoznawcze otrzymały nowe etaty[10]. Dywizyjne bataliony rozpoznawcze zredukowane zostały do szczebla kompanii[11].
W sierpniu 1961 wprowadzono etaty „szkolnej” dywizji zmechanizowanej. W 15 DZ zorganizowano „szkolny” batalion rozpoznawczy[12]. Posiadał on w swoim składzie trzy kompanie szkolne, skadrowaną kompanię wsparcia i pluton transportowy[13].
Wiosną 1968 na nowe etaty pokojowo-wojenne zaczęto przenosić dywizje pancerne. W nowej strukturze, w miejsce dywizyjnych kompanii rozpoznawczych, odtwarzano bataliony rozpoznawcze[14].
- ↑ a b Podana jest tu ćwiczebna struktura organizacyjna kompanii rozpoznawczej. Poszczególne kompanie SZ RP mogą nieco różnić się zarówno strukturą jak i wyposażeniem.
- ↑ Etat nr 5/8 samodzielnego zmotoryzowanego batalionu rozpoznawczego czasu „P” z 14 września 1945.
- ↑ Etat nr 5/121 dowództwa DZ typu B z 8 listopada 1954.
- ↑ Etat nr 5/199 batalionu rozpoznawczego z 2 kwietnia 1957
- ↑ Korzeniowski, Smykla i Szalc 1999 ↓, s. 20.
- ↑ Korzeniowski, Smykla i Szalc 1999 ↓, s. 23.
- ↑ Kajetanowicz 2007 ↓, s. 65.
- ↑ Kajetanowicz 2007 ↓, s. 66.
- ↑ Kajetanowicz 2007 ↓, s. 67.
- ↑ a b Kajetanowicz 2007 ↓, s. 68.
- ↑ Kajetanowicz 2007 ↓, s. 72.
- ↑ Kajetanowicz 2007 ↓, s. 75.
- ↑ a b Kajetanowicz 2007 ↓, s. 74.
- ↑ Kajetanowicz 2007 ↓, s. 76.
- ↑ Kajetanowicz 2007 ↓, s. 78.
- ↑ Kajetanowicz 2007 ↓, s. 79.
- ↑ Kajetanowicz 2007 ↓, s. 82.
- ↑ Kajetanowicz 2007 ↓, s. 83.
- Jerzy Kajetanowicz. Związki taktyczne i oddziały polskich wojsk pancernych i zmechanizowanych w latach 1945–1970. Zmiany organizacyjne. „Zeszyty Naukowe WSOWL”. 2 (144), 2007. Wrocław: Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych. ISSN 1731-8157.
- Waldemar Korzeniowski, Janusz Smykla, Jerzy Szalc: Struktury organizacyjne (ćwiczebne) oddziałów i pododdziałów oraz dane taktyczno-techniczne sprzętu. Wrocław: Wyższa Szkoła Oficerska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Wojsk Zmechanizowanych. Katedra Taktyki Ogólnej, 1999.