Bazylika kolegiacka Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu – Wikipedia, wolna encyklopedia
- ️Wed Aug 24 2011
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
 nr rej. 58 z dnia 29 marca 1949[1]
| |||||||||||||||
| bazylika mniejsza, kolegiata kościół parafialny, sanktuarium | |||||||||||||||
 Fasada kościoła św. Jadwigi | |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||
| Adres |
ul. Świętej Jadwigi 1 | ||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| Parafia |
Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu | ||||||||||||||
| Bazylika mniejsza • nadający tytuł |
od 15 czerwca 2014 | ||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Legnickie Pole
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Polski
| |||||||||||||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
| |||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu legnickiego
| |||||||||||||||
 51°08′45″N 16°14′34″E/51,145833 16,242778
| |||||||||||||||
|
Bazylika kolegiacka Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej w Legnickim Polu – kościół we wsi Legnickie Pole, w województwie dolnośląskim. Jest on siedzibą parafii Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej i centralnym elementem byłego zespołu klasztornego Benedyktynów. Od 2017 świątynia posiada godność kolegiaty[2].
Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 1 maja 2004 roku, świątynia została uznana razem z: kościołem pw. Trójcy Świętej, klasztorem oo. benedyktynów i pawilonem ogrodowym za pomnik historii[3].
Obok kościoła rośnie potężna lipa, pod którą według legendy pochowano głowę ks. Henryka II[4].
Budowę kościoła rozpoczęto w 1719 roku. Autorem projektu był czeski architekt Kilián Ignác Dientzenhofer. W 1723 benedyktyni uzyskali zgodę na erygowanie własnej parafii. W tym samym roku opat Othmar Daniel Zinke położył kamień węgielny pod budowę klasztoru, a pięć lat później – pod założenie kościoła. Świątynię oddano w stanie surowym w 1729[5].
Kościół został poświęcony 7 października 1731 roku przez bp. Eliasza von Sommerfelda, ale prace wykończeniowe trwały do 1733. Powstały wówczas m.in. freski sklepienne[5]. W dniu 15 czerwca 2014 roku kościół został ogłoszony bazyliką mniejszą. Uroczystości przewodniczył biskup legnicki Stefan Cichy[6].
Kościół murowany, orientowany, w jednolicie barokowym stylu. Nawa na rzucie dwóch skrzyżowanych, mocno wydłużonych elips, ustawionych ukośnie do głównej osi kościoła. Półkolistą fasadę zachodnią, bogato zdobioną rzeźbionymi panopliami z motywami nawiązującymi do bitwy (broń, tarcze, sztandary), flankują dwie kwadratowe wieże, nakryte barokowymi hełmami ze zwieńczeniami w formie książęcych koron. Portal główny nakrywa belkowanie podtrzymywane przez atlanty. Wnętrze nakryte eliptycznymi, kopulastymi sklepieniami, osobnym nawa centralna, osobnym prezbiterium[4].
Rzeźby umieszczone na fasadach i we wnętrzu kościoła oraz zdobienia ołtarzy bocznych i prospektu organowego, wykonał niemiecki rzeźbiarz Karl Joseph Hiernle. Ołtarz główny, pt. Znalezienie zwłok Henryka Pobożnego przez Św. Jadwigę wykonał flamandzki malarz Johan Franz de Backer w 1730 roku. Latem 1733 bawarski artysta Cosmas Damian Asam namalował polichromie na podniebieniach sklepień. Na centralnym są to sceny z misyjnej działalności zakonu benedyktynów (Podniesienie Krzyża i jego znalezienie przez cesarzową Helenę, założenie przez św. Wojciecha klasztoru na Břevnovie koło Pragi, założenie klasztoru na Legnickim Polu), nad chórem muzycznym - opłakiwanie Henryka Pobożnego na Legnickim Polu[4]. Obrazy na czterech ołtarzach bocznych są autorstwa czeskiego malarza Wenzela Lorenza Reinera. Wystrój rzeźbiarski autorstwa Karla Josefa Hiernlego. Organy zaś wykonał śląski organmistrz Adam Horatio Casparini[5]. W ołtarzu głównym rzeźby św. Piotra i Pawła wraz z grupą Świętej Trójcy. W ołtarzach bocznych m.in. św. Benedykt, św. Wojciech i Matka Boska dłuta Jana Putzengrubera. We wnętrzu znajdują się również późnobarokowe stalle, chrzcielnica, trony opata i przeora, chór oraz 16 rzeźb świętych męczenników, patriarchów i apostołów, kuta krata w balustradzie posiada emblematy biskupie i książęce[4].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025, s. 93 [dostęp 2011-08-24].
- ↑ Biskup legnicki ustanowił kapitułę św. Jadwigi w Legnickim Polu. Diecezja legnicka. [dostęp 2018-08-27]. (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 kwietnia 2004 Dz.U. z 2004 r. nr 102, poz. 1056
- ↑ a b c d Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas, Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 321-323.
- ↑ a b c Legnickie Pole – pobenedyktyński zespół klasztorny. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2011-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-31)]. (pol.).
- ↑ Czwarta bazylika legnicka. Gość Niedzielny. [dostęp 2014-06-16]. (pol.).