Cerkiew Trójcy Świętej w Żółkwi – Wikipedia, wolna encyklopedia
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
cerkiew Trójcy Świętej
Церква Пресвятої Трійці (Жовква)
 nr rej. 46-227-0015[1]
| ||||||
| cerkiew parafialna | ||||||
| ||||||
| Państwo | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | ||||||
| Miejscowość | ||||||
| Wyznanie | ||||||
| Kościół | ||||||
| Wezwanie | ||||||
| ||||||
| ||||||
Położenie na mapie Żółkwi
| ||||||
Położenie na mapie Ukrainy
| ||||||
Położenie na mapie obwodu lwowskiego
| ||||||
 50°03′19,1″N 23°58′55,4″E/50,055306 23,982056
| ||||||
|
Cerkiew Trójcy Świętej[2] (ukr. Церква Пресвятої Трійці) – zabytkowa, drewniana cerkiew greckokatolicka, wzniesiona w 1720, znajdująca się w Żółkwi w obwodzie lwowskim na zachodniej Ukrainie.
Ikonostas w tej świątyni zaliczany jest do najcenniejszych na Ukrainie zachowanych in situ.
W 2013 cerkiew została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wraz z innymi drewnianymi cerkwiami w Polsce i na Ukrainie.
Pierwsza świątynia w tym miejscu stała od 1610, ale spłonęła w pożarze w 1719. Już rok później z inicjatywy szlachcica Konstantego Władysława Sobieskiego wybudowano nową cerkiew. W czasach sowieckich świątynia została zamieniona w magazyn. Odrestaurowana w latach 1778-78[3]. W 1993 cerkiew zwrócono grekokatolikom.
-
Elewacja frontowa
-
Ikonostas
-
Widok ogólny
.jpg)
Jest to budowla konstrukcji zrębowej, orientowana, trójdzielna z pięciobocznie zamkniętym prezbiterium, węższym od nawy. W XIX w. do prezbiterium, na osi dobudowano niską murowaną zakrystią z renesansowym obramowaniem okna przeniesionym z żółkiewskiego zamku. Całość zwieńczona trzema okazałymi kopułami osadzonymi na ośmiobocznych bębnach zakończonymi hełmami z latarniami. Ściany i kopuły pokryte gontem. Wokół cerkwi biegnie szeroki okap wsparty na wystających belkach konstrukcji[3].
Wewnątrz polichromia z XVIII w. i piękny ikonostas z 1728, ze wspaniale rzeźbionymi carskimi wrotami zawierający około 50 ikon. Autorstwo ikon przypisuje się żółkiewskiemu malarzowi w służbie Sobieskich Bazylemu Petranowiczowi[3].
-
Elewacja tylna
-
Carskie wrota
-
Dzwonnica
.jpg)
.jpg)
Obok cerkwi stoi murowana dzwonnica parawanowa z 1891[3].
- ↑ Państwowy Rejestr Zabytków Nieruchomych Ukrainy
- ↑ Polski egzonim uchwalony na 124. posiedzeniu KSNG
- ↑ a b c d Grzegorz Rąkowski: Ziemia Lwowska. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2007, s. 128. ISBN 978-83-89188-66-3.
| Kulturowe |
|
|---|---|
| Przyrodnicze |
- ↑ Wspólnie z Białorusią, Estonią, Finlandią, Litwą, Łotwą, Mołdawią, Norwegią, Rosją, Szwecją.
- ↑ Wspólnie z Polską.
- ↑ Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Niemcami, Polską, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią i Włochami.