pl.wikipedia.org

Dwór w Koszutach – Wikipedia, wolna encyklopedia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Dwór w Koszutach

Zabytek: nr rej. 2471/A z 3.09.1935[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Koszuty

Adres

Koszuty 27

Typ budynku

dwór

Styl architektoniczny

barok

Ukończenie budowy

1760

Ważniejsze przebudowy

1902

Położenie na mapie gminy Środa Wielkopolska

Mapa konturowa gminy Środa Wielkopolska, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dwór w Koszutach”

Położenie na mapie Polski

Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dwór w Koszutach”

Położenie na mapie województwa wielkopolskiego

Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dwór w Koszutach”

Położenie na mapie powiatu średzkiego

Mapa konturowa powiatu średzkiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Dwór w Koszutach”

Ziemia52°13′58,7166″N 17°11′52,3644″E/52,232977 17,197879
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Dwór w Koszutach – zabytkowy dwór we wsi Koszuty w województwie wielkopolskim. Obecnie jest siedzibą Muzeum Ziemi Średzkiej.

Dwór powstał około 1760 roku prawdopodobnie dla Józefa Zabłockiego. Wzniesiony został na planie prostokąta z narożnymi alkierzami. Budynek parterowy z mieszkalnym poddaszem, orientowany „na godzinę jedenastą”, tj. z elewacją frontową zwróconą na południe, z lekkim odchyleniem na wschód. Dwór zbudowano w oparciu o konstrukcję szkieletową z modrzewia, wypełnioną gliną, na dębowej podwalinie z fragmentami murowanymi z cegieł: kominy i półokrągły ryzalit salonu. Korpus główny dworu przykryto dachem łamanym w typie mansardy. Alkierze nakryto dachami kopulastymi. Do 1902 roku dwór pokryty był gontem, później czarną dachówką. W 1983 roku przywrócono pokrycie dachu gontem. W 2 poł. XIX do drzwi wejściowych prawdopodobnie dobudowano drewnianą werandę, przez co dodatkowo podkreślono symetrię budynku. Dwór był otynkowany.

Wejście główne prowadziło przez werandę i sień do reprezentacyjnego owalnego salonu, położonego centralnie. Po prawej i lewej stronie sieni i salonu umieszczono po dwa pokoje. W szczytowych partiach budynku, w różnym okresie wzniesiono po dwa alkierze (frontowe i ogrodowe) wraz z przybudówkami międzyalkierzowymi. Wnętrze zakomponowano w sposób regularny i symetryczny. W dwóch rzędach pomieszczeń (traktach) poprowadzono komunikację wewnętrzną w układzie amfiladowym. Zabiegową klatkę schodową umieszczono w sieni. Pomieszczenia drugiej kondygnacji powtarzają symetryczny plan parteru.

Obecny wygląd dworu jest konsekwencją przebudowy przeprowadzonej w 1902 roku. Zmieniono wtedy kształt alkierzy ogrodowych i dobudowano niewielkie alkierze frontowe. Stała ekspozycja pt. „Mała siedziba ziemiańska w Wielkopolsce”, pod względem funkcjonalnym powtórzyła dawny układ. Pomieszczenia ekspozycyjne wyposażone są w meble, przedmioty codziennego użytku i obrazy z XVIII, XIX i początku XX wieku, oddając realia mieszkania z przełomu XIX i XX wieku.

W sąsiedztwie dworu znajduje się oficyna pochodząca prawdopodobnie z połowy XIX wieku. Mieściła kiedyś kuchnię, pokoje gościnne i biuro.

  • Widok dworu przed 1912

    Widok dworu przed 1912