pl.wikipedia.org

Dzeta – Wikipedia, wolna encyklopedia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Dzeta

Ζ ζ
Ilustracja
Informacje podstawowe
Majuskuła

Ζ

Minuskuła

ζ

Podstawowy alfabet

grecki

Wartość liczbowa

7

Pochodzenie
Oparty na grafemie

Zajin (𐤆)

Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Dzeta (stgr. ζῆτα, Ζ ζ) – szósta litera alfabetu greckiego. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 7[1]. Dzeta pochodzi od litery alfabetu fenickiego zajin (𐤆). Od zety pochodzą łacińskie Z i cyrylickie З.

Dzeta reprezentuje w języku nowogreckim spółgłoskę szczelinową dziąsłową dźwięczną /z/, w grece klasycznej oznaczała afrykatę /ʣ/ lub zbitkę /zd/.

Nazwa zety, w przeciwieństwie do innych liter greckich, nie jest podobna do nazwy litery zajin, od której pochodzi dzeta. Beta, eta i theta mają podobne nazwy do liter fenickich.

  • bet → [Ββ] beta
  • het → [Ηη] eta
  • tet → [Θθ] theta

Majuskuła zety nie jest używana jako symbol, gdyż wygląda tak samo jak litera łacińska Z.

{\displaystyle \zeta (\alpha )=\sum _{n=1}^{\infty }{\frac {1}{n^{\alpha }}}}

W Unicode litera jest zakodowana:

Znak Unicode Kod HTML Nazwa unikodowa Nazwa polska
Ζ U+0396 Ζ lub Ζ lub Ζ GREEK CAPITAL LETTER ZETA wielka litera grecka dzeta
ζ U+03B6 ζ lub ζ lub ζ GREEK SMALL LETTER ZETA mała litera grecka dzeta

W LaTeX-u używa się znacznika:

Znak LaTeX
{\displaystyle \mathrm {Z} } \Zeta
{\displaystyle \zeta } \zeta
  1. Jest używana do zapisu liczby 7, nie 6, dlatego że w archaicznym alfabecie greckim występowała litera digamma, która oznaczała też liczbę 6.

W nawiasach podano odmienną od tradycyjnej, współczesną wymowę w języku nowogreckim, według polskiej transkrypcji podręcznikowej.