pl.wikipedia.org

Hipotensja – Wikipedia, wolna encyklopedia

  • ️Thu Feb 13 2025

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Niedociśnienie tętnicze

ilustracja
Klasyfikacje
ICD-10

I95

Hipotensja (niedociśnienie), również hipotonia[a] – obniżenie ciśnienia tętniczego poniżej 90/50 mm Hg[1] lub 100/60 mm Hg[2]. Problem dotyczy około 15% społeczeństwa.

Jest to najczęstsza postać:

  • o nieznanym pochodzeniu
  • utrzymująca się przewlekle
  • występująca częściej u osób szczupłych
  • skłonność częściowo dziedziczna.

W tym przypadku niedociśnienie powstaje w wyniku zaburzeń regulacji ciśnienia przy gwałtownym wstawaniu lub długim staniu. Krew gromadzi się poniżej serca, co zmniejsza ilość tłoczonej przez nie krwi. Hipotonię ortostatyczną można rozpoznać wtedy, gdy zmiana pozycji ciała z leżącej na stojącą powoduje spadek ciśnienia skurczowego o przynajmniej 20 mm Hg lub ciśnienia rozkurczowego o przynajmniej 10 mm Hg w ciągu 3-minutowego testu pionizacyjnego[3].

Hipotonia ortostatyczna jest działaniem niepożądanym wielu leków, szczególnie tych, które są stosowane w terapii nadciśnienia tętniczego. Jest najczęstszą przyczyną omdleń u osób z nadciśnieniem. Odsetek ten jest większy u cierpiących na choroby krążenia i cukrzycę. Zwiększa ryzyko zgonu u chorych w starszym wieku.

Jest to niedociśnienie występujące jako powikłanie:

  • chorób układu krążenia
  • neuropatii autonomicznej (uszkodzenia wegetatywnego układu nerwowego) np. w chorobie Parkinsona
  • niedoczynności
  • infekcji
  • cukrzycy
  • zmniejszenia ilości krążącej krwi (z powodu krwawienia lub odwodnienia)
  • przedawkowania leków hipotensyjnych
  • przyjmowania lewodopy i agonistów receptorów dopaminergicznych podawanych w chorobie Parkinsona
  • nadużycia alkoholu
  • długotrwałego leżenia u przewlekle chorych, kiedy dochodzi do rozluźnienia naczyń krwionośnych.
  • picie dużej ilości płynów ('2–2,5 l/dobę)
  • zwiększenie ilości spożywanej soli (1'0–20 g/dzień)
  • unikanie obfitych posiłków
  • regularna aktywność fizyczna
  • prysznic na przemian ciepłą i zimną wodą
  • ułożenie głowy kilkanaście cm powyżej poziomu stymuluje uwalnianie reniny i zmniejszanie produkcji moczu
  • siedzenie z nogą założoną na nogę
  • noszenie pończoch uciskowych lub elastycznych bandaży uciskowych – zmniejsza to ilość krwi zalegającej w nogach

Leczenie farmakologiczne stosuje się w przypadku niedociśnienia ortostatycznego i pierwotnego, gdy postępowanie niefarmakologiczne nie przynosi zadowalających rezultatów.

Leczenie rozpoczyna się od podawania fludrokortyzonuglikokortykosteroidu zatrzymującego sód.

W drugim rzędzie podaje się leki zwężające naczynia:

Można zastosować również następujące substancje:

  • kofeina (do 400 mg/dobę; kobiety w ciąży do 300 mg)
  • niketamid (do 1500 mg/dobę)
  • strychnina (do 5 mg/dobę, jednak zazwyczaj w znacznie mniejszych dawkach, aby uniknąć niebezpieczeństwa zatrucia)
kod ICD10 nazwa choroby
ICD-10: I95 Niedociśnienie tętnicze
ICD-10: I95.0 Samoistne niedociśnienie tętnicze
ICD-10: I95.1 Niedociśnienie tętnicze ortostatyczne
ICD-10: I95.2 Niedociśnienie tętnicze wywołane przez leki
ICD-10: I95.8 Inne niedociśnienie tętnicze
ICD-10: I95.9 Niedociśnienie tętnicze, nieokreślone
  1. Pojęcie hipotonia odnosi się do obniżonego napięcia mięśni, również mięśniówki naczyń, co powoduje spadek ciśnienia krwi.
  1. Low blood pressure (hypotension) [online], Mayo Clinic [dostęp 2025-02-13] (ang.).
  2. Ewa Klamczyńska, Zbyt niskie ciśnienie, [w:] Żyjmy dłużej [online], resmedica.pl, 5 maja 2001 [zarchiwizowane 2005-12-02].
  3. Phillip A. Low, Victoria A. Tomalia, Orthostatic Hypotension: Mechanisms, Causes, Management, „Journal of Clinical Neurology (Seoul, Korea)”, 11 (3), 2015, s. 220–226, DOI10.3988/jcn.2015.11.3.220, PMID26174784, PMCIDPMC4507375 [dostęp 2025-02-13] (ang.).
  4. Radosław Sierpiński, Niedociśnienie tętnicze, 15 grudnia 2015.
  • Ewa Klamczyńska, Zbyt niskie ciśnienie, [w:] Żyjmy dłużej [online], resmedica.pl, 5 maja 2001 [zarchiwizowane 2005-12-02].