pl.wikipedia.org

Jadwiga Golcz – Wikipedia, wolna encyklopedia

  • ️Thu Jan 30 2025

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Jadwiga Golcz

ilustracja
Data i miejsce urodzenia

13 sierpnia 1866
Gradowo

Data i miejsce śmierci

1936
Warszawa

Zawód, zajęcie

fotograf

Multimedia w Wikimedia Commons
Zdjęcie Pałacu Tarnowskich od strony ul. Krakowskie Przedmieście, Wędrowiec (2 półrocze r. 1898, str.854) autorstwa Jadwigi Golcz
Stefan Buszczyński z synową Jadwigą i wnukiem Stefanem, zdjęcie autorstwa Jadwigi Golcz

Jadwiga Irena Golcz (ur. 13 sierpnia 1866 w Gradowie, zm. 1936 w Warszawie[1]) – polska fotografka. Członkini założycielka Towarzystwa Fotograficznego Warszawskiego[2].

Pochodziła z zamożnej rodziny ziemiańskiej, która osiadła na Kujawach. Początkowo uczyła się w pensji Jadwigi Sikorskiej, a następnie uczęszczała na lekcje grafiki i malarstwa do pracowni Wojciecha Gersona. Zainteresowała się wówczas sztuką fotografii i wyjechała do Wiednia i Paryża, gdzie uczyła się technik fotograficznych[3]. Po powrocie zetknęła się z Franciszkiem Ejsmontem, za którego namową kupiła dom w Milanówku. W połowie lat 90. XIX wieku wspólnie ze Stanisławem Szalayem[potrzebny przypis] odkupiła atelier od Edwarda Troczewskiego, które mieściło w Warszawie przy ul. Erewańskiej 3[4], a następnie w Hotelu Bristol. Szybko stało się modnym zakładem fotograficznym, z którego usług korzystali m.in. Bolesław Prus i Ignacy Jan Paderewski. Poza usługami fotograficznymi Jadwiga Golcz prowadziła sklep z markowym sprzętem fotograficznym. W 1899 dokonano w nim prezentacji i wypróbowano pierwszy na ziemiach polskich aparat do robienia zdjęć barwnych. Wkrótce do sprzedaży wprowadzone zostały kinematografy.

Poza zdjęciami portretowymi uprawiała również fotografię prasową, jej zdjęcia publikowane były na łamach Wędrowca i Tygodnika Ilustrowanego[5]. Na łamach tej gazety ogłosiła w 1900 pierwszy konkurs fotograficzny, którego zwycięzcy otrzymali cenne nagrody. W 1898 zaczęła wydawać własne czasopismo poświęcone fotografii, które nosiło tytuł „Światło”. Okres prosperity zakończył się w 1910, gdy postanowiła wspólnie z ks. Włodzimierzem Kirchnerem założyć pierwszą szkołę fotograficzną. Inicjatywa pochłonęła cały jej majątek i po dwóch latach zakończyła się bankructwem. Jadwiga Golcz poza kłopotami finansowymi przeszła załamanie nerwowe i usunęła się z życia publicznego.

Zmarła w 1936 w zupełnym zapomnieniu[6].

  1. ↑ Katarzyna Borek: Jadwiga Irena Golcz. W: Nie miałyśmy szczęśliwej gwiazdy, zapaliłyśmy własną. Herstorie warszawskie. Warszawa: 2022, s. 17–19. [dostęp 2025-01-30].
  2. ↑ Wacław Żdżarski, Historia fotografii warszawskiej, str. 85-89, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974
  3. ↑ Fotografowie – Galeria Fotografii Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości w zbiorach IS PAN [online], web.archive.org, 2 kwietnia 2017 [dostęp 2019-08-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-04-02].
  4. ↑ Jadwiga Golcz w Leksykonie fotografów
  5. ↑ Magdalena Zaliwska "Świat w obiektywie kobiet" Polskie Radio 16 lwietnia 2008
  6. ↑ Ewelina Bartosik "Jadwiga Golcz. Altelier w Hotelu Bristol" Mapa Kultury 1 lipca 2011