pl.wikipedia.org

Kultura lendzielska – Wikipedia, wolna encyklopedia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Poglądowa mapa głównych kultur schyłku 4. tysiąclecia p.n.e. Kultura lendzielska na pomarańczowo
Mapa neolitycznej Europy w apogeum ekspansji kultur naddunajskich, ok. 3 500 p.n.e.

Kultura lendzielska – kultura neolityczna (ok. 5000-4000 p.n.e.[potrzebny przypis]), z kręgu kultur naddunajskich, której nazwa pochodzi od miejscowości Lengyel w regionie Tolna koło Kaposváru na Węgrzech[1][2]. Formą jej kontynuacji była kultura jordanowska[1].

Ludność tej kultury zajmowała obszary dzisiejszej Polski (Śląsk, Małopolska, Wielkopolska i Kujawy), Czech (południowe Morawy), zachodniej Słowacji, zachodnich Węgier oraz przylegających części Austrii, Słowenii i Chorwacji. Na ziemiach polskich elementy kultury lendzielskiej mieszały się z elementami kultury polgarskiej, tworząc tzw. kompleks lendzielsko-polgarski[2].

Na podstawie szczegółowej analizy ceramiki wydzielono następujące grupy:

Cechą charakterystyczną wyżej wymienionych grup jest występowanie naczyń na pustej nóżce, amforek i mis, zdobionych jedynie plastycznymi guzkami. Ceramika posiadała również spiralne ornamenty[1]. Lendzielskie naczynia były niemalowane[2]. Wśród znalezisk kultury lendzielskiej znajdują się również terakotowe figurki[1].

Zakładano bardzo rozległe osady, złożone zarówno z dużych domów naziemnych zbudowanych na planie prostokątnym, jak również ziemianki o planie owalnym. Spotyka się osady otwarte, ale też otoczone rowami obronnymi, również budowle o nieznanym przeznaczeniu, tzw. rondele.

Ludność zajmowała się zarówno rolnictwem, jak i hodowlą bydła. Terenami eksploatowanymi przez gospodarkę rolno-hodowlaną były już nie tylko dna dolin rzecznych, ale także brzegi wysoczyzn.

Zmarłych chowano na cmentarzyskach w pobliżu osad, w pozycji skurczonej, w grobach szkieletowych wyposażonych w ceramikę oraz narzędzia krzemienne.

  1. ↑ a b c d Michel Brézillon, Encyklopedia kultur pradziejowych, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1981, s. 107-108, ISBN 83-221-0143-0.
  2. ↑ a b c Piotr Kaczanowski, Janusz Krzysztof Kozłowski, Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w.), Kraków: Fogra, 1998 (Wielka historia Polski), s. 111, ISBN 83-85719-35-0.