Leopold II Koburg – Wikipedia, wolna encyklopedia
- ️Mon Nov 16 2020
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
| ||
.svg)
| ||
| ||
| Król Belgów | ||
| Okres |
od 10 grudnia 1865 | |
|---|---|---|
| Poprzednik | ||
| Następca | ||
| Suweren Wolnego Państwa Konga | ||
| Okres |
od 5 lutego 1885 | |
| Dane biograficzne | ||
| Dynastia | ||
| Data i miejsce urodzenia |
9 kwietnia 1835 | |
| Data i miejsce śmierci |
17 grudnia 1909 | |
| Ojciec | ||
| Matka | ||
| Żona | ||
| Dzieci | ||
| Odznaczenia | ||
                                                  
| ||
| ||
|
Leopold II, właśc. Leopold Ludwik Filip Maria Wiktor (fr. Léopold Louis Philippe Marie Victor, niderl. Leopold Lodewijk Filips Maria Victor; ur. 9 kwietnia 1835 w Brukseli, zm. 17 grudnia 1909 w Laeken) – król Belgów w latach 1865–1909, z dynastii Koburgów; przedstawiciel nowego imperializmu, właściciel Konga. Jeden z największych zbrodniarzy w dziejach świata, odpowiedzialny za śmierć ok. 6 milionów ludzi.
Syn króla Leopolda I i jego drugiej lub trzeciej żony – Ludwiki Marii Orleańskiej (córki Ludwika Filipa I – króla Francji i Marii Amelii Burbon).
Leopold II ożenił się w 1853 z arcyksiężniczką Marią Henriettą, z węgierskiej linii Habsburgów, wnuczką cesarza Leopolda II[1]. Z tego związku pochodziła czwórka dzieci:
- Luiza Maria Amelia (ur. 1858, zm. 1924), żona Filipa, księcia Saksonii-Koburg-Gotha;
- Leopold Ferdynand, książę Brabantu (ur. 1859, zm. 1869);
- Stefania Klotylda (ur. 1864, zm. 1945), żona arcyksięcia Rudolfa, następcy tronu austriackiego, a po jego samobójczej śmierci w 1889 żona węgierskiego hrabiego Eleméra Lónyay;
- Klementyna (ur. 1872, zm. 1955), żona księcia Napoleona-Wiktora Bonaparte, wnuka Hieronima Bonaparte, najmłodszego brata cesarza Napoleona I.
Leopold II był także ojcem dwóch synów, Lucjana (1906–1984) i Filipa (1907–1914), z pozamałżeńskiego związku z prostytutką, Blanche Delacroix, z którą wziął ślub 12 grudnia 1909, pięć dni przed swoją śmiercią.
Po śmierci Leopolda II królem Belgów został jego bratanek, Albert I.
-
-
Leopold z małżonką, Marią Henriettą
-
Pomnik konny Leopolda II w Brukseli.
Tron belgijski objął po swoim ojcu Leopoldzie I. W 1885 został władcą Wolnego Państwa Konga, kolonii w środkowej Afryce (obecnie Demokratyczna Republika Konga). Przez wiele lat była to jego prywatna własność, w której panowało niewolnictwo[a]. Prowadzona była rabunkowa gospodarka, pozyskiwany był kauczuk i kość słoniowa. Przyczyniła się ona do śmierci od kilku do kilkunastu milionów ludzi[2]. W 1908 po ujawnieniu przez dziennikarza i polityka Edmunda Dene Morela skali eksploatacji Konga, wybuchła afera, która doprowadziła do tego, że kontrolę nad terytorium, odtąd znanym jako Kongo Belgijskie, odkupiło od króla państwo belgijskie.
W oparciu o kwerendę w belgijskich Archiwach Królewskich flamandzki historyk Kris Clerckx stwierdził, że Leopold II w 1854, jeszcze przed wstąpieniem na tron, planował błyskawiczną wojnę z Holandią celem zjednoczenia Niderlandów pod swoją władzą, a przede wszystkim przejęcia holenderskich kolonii. Przygotowania weszły w zaawansowaną fazę, ale do wojny nie doszło, zapewne ze względu na brak zgody ze strony Francji[3].
Ze względu na zbrodnie popełnione w Wolnym Państwie Kongo pomniki króla stojące w Belgii często padały ofiarami wandalizmu. W 2020 roku, po protestach i dewastacji wielu pomników, władze niektórych belgijskich miast zdecydowały się usunąć pomniki Leopolda[4].
- ↑ Pomimo że Leopold II był sygnatariuszem (i jako król Belgów i jako suweren Kongo) Aktu Końcowego z Brukseli (2 lipca 1890) zabraniającego niewolnictwa (handel czarnymi niewolnikami).
- ↑ Serwański, Dobosz 1998 ↓, s. 263.
- ↑ Peter Forbath, The River Congo: The Discovery, Exploration and Exploitation of the World’s Most Dramatic Rivers, Harper & Row 1977, s. 278.
- ↑ Kamil Janicki, Belgia planowała napaść na Holandię, Histmag.org, 30 czerwca 2009.
- ↑ Georgina Rannard: Leopold II: Belgium 'wakes up' to its bloody colonial past. bbc.com, 12-06-2020. [dostęp 2020-11-16]. (ang.).
- Maciej Serwański, Józef Dobosz: Słownik władców Europy nowożytnej i najnowszej. Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie sp. z o.o., 1998. ISBN 83-86138-35-1.
- Kongo – prywatna kolonia króla Belgów Leopolda II
Georges Nzongola-Ntalaja, History's deadliest king (ang.), kanał „TED-Ed” na YouTube, 8 lipca 2021 [dostęp 2024-10-05].
- Leopold I (1831–1865)
- Leopold II (1865–1909)
- Albert I (1909–1934)
- Leopold III (1934–1952)
- Karol Koburg (regent) (1944–1950)
- Baldwin I (1952–1993)
- Albert II (1993–2013)
- Filip I (od 2013)
- ISNI: 0000000382048376
- VIAF: 264072032
- LCCN: n79088906
- GND: 118727648
- NDL: 00620958
- LIBRIS: mkz27rf55h84znj
- BnF: 12054676b
- SUDOC: 027328414
- SBN: MUSV038483
- NKC: jx20100601001
- BNE: XX932536
- NTA: 070116016
- Open Library: OL5524537A
- PLWABN: 9810581877605606
- NUKAT: n2006116885
- J9U: 987007264869405171
- CANTIC: a19600598
- ΕΒΕ: 145036
- LIH: LNB:CFew;=B1
- RISM: people/165963