Mackie Majcher, również Mackie Nożownik (niem. Mackie Messer) – postać fikcyjna, bohater Opery za trzy grosze z librettem Bertolta Brechta i muzyką Kurta Weila. Jest to także tytuł piosenki z 1928 roku, która pojawiła się w tej operze (niem. Moritat von Mackie Messer; ang. Mack the Knife)[1]. Utwór z czasem stał się standardem muzyki pop.
Pierwsza zwrotka piosenki porównuje Mackiego do rekina, który ma zęby ostre jak noże. Atrybutem Mackiego też jest nóż, z tą różnicą, że rekin z zębami się nie kryje, a Mackiego z nożem jeszcze nikt nie widział. A jeśli ktoś widział, to na chwilę przed śmiercią. Dalsze strofy mówią o wielu zbrodniach przypisywanych Mackiemu. Są to:
- zabójstwo mężczyzny na ulicy Strand w Londynie,
- zniknięcie bogacza o nazwisku Schmul Meier,
- zadźganie nożem Jennie Towler,
- podpalenie w Soho, w wyniku którego zginęło siedmioro dzieci i starzec,
- gwałt na młodej wdowie w jej własnym łóżku.
Ostatnia strofa wyraża pełne goryczy, fatalistyczne motto. W charakterystyczny dla Brechta sposób nie pozostawia ono złudzeń co do natury ludzkiej i realiów tego świata, ale czyni to z ironicznym dystansem. Można ją interpretować jako stwierdzenie, że cnotę od występku dzieli czasem bardzo cienka granica, a prawdziwi wielcy zbrodniarze zostaną dla społeczeństwa na zawsze anonimowi, kryjąc swą prawdziwą naturę pod fasadą cnotliwości.
Piosenkę w Stanach spopularyzował Louis Armstrong swoim wykonaniem z 1954 roku. Śpiewał ją też Frank Sinatra (1959) oraz Bing Crosby, który umieścił ją na swoim albumie Bing with a Beat z 1957 roku. W 1960 roku na koncercie w Berlinie Ella Fitzgerald zapomniała słów po pierwszej zwrotce i dalej improwizowała, co dało jej nagrodę Grammy. W 1968 na koncercie w Sztokholmie piosenkę śpiewali The Doors, w 1985 – Sting, w 1995 Nick Cave, a w 2001 – Robbie Williams.
W Polsce piosenka doczekała się kilku wykonań. Wykonywali ją m.in. Dariusz Kowalski[2], Jan Kobuszewski, Elżbieta Wojnowska, Roman Wilhelmi, Janusz Radek[3] oraz Wiesław Gołas. Znanym tłumaczeniem (obok tego dokonanego na potrzeby inscenizacji dramatu Brechta, którego dokonał Władysław Broniewski) jest tłumaczenie autorstwa Romana Kołakowskiego, które spopularyzował Kazik Staszewski, wykonując je na płycie Melodie Kurta Weill’a i coś ponadto (2001).
Pierwsza zwrotka utworu
Rekin zęby ma jak noże
I nie musi kryć się z tym.
Mackie noża użyć może,
Ale kto go widział z nim?
Tłumaczenie Broniewskiego
A rekiny w oceanie
mają zębów pełen pysk,
Macheath ma w kieszeni majcher,
Lecz kto widział jego błysk.
| 1958−1979 |
- „Nel Blu Dipinto Di Blu (Volare)” − Domenico Modugno (1958)
- „Mack the Knife” − Bobby Darin (1959)
- „Theme from A Summer Place” − Percy Faith (1960)
- „Moon River” − Henry Mancini (1961)
- „I Left My Heart in San Francisco” − Tony Bennett (1962)
- „Days of Wine and Roses” − Henry Mancini (1963)
- „The Girl from Ipanema” − Astrud Gilberto i Stan Getz (1964)
- „A Taste of Honey” − Herb Alpert i the Tijuana Brass (1965)
- „Strangers in the Night” − Frank Sinatra (1966)
- „Up, Up and Away” − The 5th Dimension (Billy Davis Jr., Florence LaRue, Marilyn McCoo, Lamonte McLemore i Ron Townson) (1967)
- „Mrs. Robinson” − Simon & Garfunkel (Art Garfunkel i Paul Simon) (1968)
- „Aquarius/Let the Sunshine In” − The 5th Dimension (Billy Davis Jr., Florence LaRue, Marilyn McCoo, Lamonte McLemore i Ron Townson) (1969)
- „Bridge over Troubled Water” − Simon & Garfunkel (Art Garfunkel i Paul Simon) (1970)
- „It’s Too Late” − Carole King (1971)
- „The First Time Ever I Saw Your Face” − Roberta Flack (1972)
- „Killing Me Softly with His Song” − Roberta Flack (1973)
- „I Honestly Love You” − Olivia Newton-John (1974)
- „Love Will Keep Us Together” − Captain & Tennille (Daryl Dragon i Toni Tennille) (1975)
- „This Masquerade” − George Benson (1976)
- „Hotel California” − Eagles (Don Felder, Glenn Frey, Don Henley, Randy Meisner i Joe Walsh) (1977)
- „Just the Way You Are” − Billy Joel (1978)
- „What a Fool Believes” − The Doobie Brothers (Jeffrey Baxter, John Hartman, Keith Knudsen, Michael McDonald, Tiran Porter i Patrick Simmons) (1979)
|
|---|
| 1980−1999 |
- „Sailing” − Christopher Cross (1980)
- „Bette Davis Eyes” − Kim Carnes (1981)
- „Rosanna” − Toto (David Hungate, Bobby Kimball, Steve Lukather, David Paich, Jeff Porcaro i Steve Porcaro) (1982)
- „Beat It” − Michael Jackson (1983)
- „What’s Love Got to Do with It” − Tina Turner (1984)
- „We Are the World” − USA for Africa (1985)
- „Higher Love” − Steve Winwood (1986)
- „Graceland” − Paul Simon (1987)
- „Don’t Worry, Be Happy” − Bobby McFerrin (1988)
- „Wind Beneath My Wings” − Bette Midler (1989)
- „Another Day in Paradise” − Phil Collins (1990)
- „Unforgettable” − Natalie Cole i Nat King Cole (1991)
- „Tears in Heaven” − Eric Clapton (1992)
- „I Will Always Love You” − Whitney Houston (1993)
- „All I Wanna Do” − Sheryl Crow (1994)
- „Kiss from a Rose” − Seal (1995)
- „Change the World” − Eric Clapton (1996)
- „Sunny Came Home” − Shawn Colvin (1997)
- „My Heart Will Go On” − Céline Dion (1998)
- „Smooth” − Santana (Rodney Holmes, Tony Lindsay, Karl Perazzo, Raul Rekow, Benny Rietveld, Carlos Santana i Chester Thompson), z udziałem Roba Thomasa (1999)
|
|---|
| 2000−2019 |
- „Beautiful Day” − U2 (Bono, Adam Clayton, The Edge i Larry Mullen Jr.) (2000)
- „Walk On” − U2 (Bono, Adam Clayton, The Edge i Larry Mullen Jr.) (2001)
- „Don't Know Why” − Norah Jones (2002)
- „Clocks” − Coldplay (Guy Berryman, Jon Buckland, Will Champion, Phil Harvey i Chris Martin) (2003)
- „Here We Go Again” − Ray Charles i Norah Jones (2004)
- „Boulevard of Broken Dreams” − Green Day (Billie Joe Armstrong, Mike Dirnt i Frank Edwin Wright III) (2005)
- „Not Ready to Make Nice” − Dixie Chicks (Martie Maguire, Natalie Maines i Emily Robison) (2006)
- „Rehab” − Amy Winehouse (2007)
- „Please Read the Letter” − Alison Krauss i Robert Plant (2008)
- „Use Somebody” − Kings of Leon (Caleb Followill, Jared Followill, Matthew Followill i Nathan Followill) (2009)
- „Need You Now” − Lady Antebellum (Hillary Scott, Charles Kelley i Dave Haywood) (2010)
- „Rolling in the Deep” − Adele (2011)
- „Somebody That I Used to Know” − Gotye z udziałem Kimbry (2012)
- „Get Lucky” − Daft Punk (Thomas Bangalter i Guy-Manuel de Homem-Christo), z udziałem Pharrella Williamsa i Nile'a Rodgersa (2013)
- „Stay with Me” (wersja Darkchild) − Sam Smith (2014)
- „Uptown Funk” − Mark Ronson z udziałem Bruno Marsa (2015)
- „Hello” − Adele (2016)
- „24K Magic” − Bruno Mars (2017)
- „This Is America” − Childish Gambino (2019)
- „Bad Guy” − Billie Eilish (2019)
|
|---|
| od 2020 |
|
|---|
