Manuela Di Centa – Wikipedia, wolna encyklopedia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Data i miejsce urodzenia	31 stycznia 1963 Paluzza
Klub	SC Fior di Rocia
Wzrost	164 cm
Debiut w PŚ	22.01 1982, Furtwangen (11. miejsce – 5 km)
Pierwsze punkty w PŚ	22.01 1982, Furtwangen (11. miejsce – 5 km)
Pierwsze podium w PŚ	13.01 1989, Klingenthal (2. miejsce – 10 km)
Pierwsze zwycięstwo w PŚ	18.02 1990, Pontresina (15 km)
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Włochy Igrzyska olimpijskie złoto Lillehammer 1994 biegi narciarskie (bieg na 15 km st. dow.) złoto Lillehammer 1994 biegi narciarskie (bieg na 30 km st. klas.) srebro Lillehammer 1994 biegi narciarskie (bieg na 5 km st. klas.) srebro Lillehammer 1994 biegi narciarskie (bieg łączony na 15 km) brąz Albertville 1992 biegi narciarskie (sztafeta 4 × 5 km) brąz Lillehammer 1984 biegi narciarskie (sztafeta 4 × 5 km) brąz Nagano 1998 biegi narciarskie (sztafeta 4 × 5 km) Mistrzostwa świata srebro Val di Fiemme 1991 sztafeta 4 × 5 km srebro Falun 1993 bieg na 30 km st. dow. srebro Falun 1993 sztafeta 4 × 5 km srebro Thunder Bay 1995 bieg na 30 km st. dow. brąz Val di Fiemme 1991 bieg na 5 km st. klas. brąz Val di Fiemme 1991 bieg na 30 km st. dow. brąz Thunder Bay 1995 bieg na 5 km st. klas. Mistrzostwa świata juniorów srebro Murau 1982 bieg na 5 km Puchar Świata Kryształowa kula 1993/1994 Kryształowa kula 1995/1996
Inne nagrody
Medal Holmenkollen 1996 Zakończenie kariery: 1998
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Manuela Di Centa (ur. 31 stycznia 1963 w Paluzzy) – włoska biegaczka narciarska i polityk, siedmiokrotna medalistka olimpijska, siedmiokrotna medalistka mistrzostw świata oraz dwukrotna zdobywczyni Pucharu Świata.

W Pucharze Świata w biegach narciarskich zadebiutowała w sezonie 1981/1982. Nie stawała na podium, jednak parę razy zdobyła punkty i zakończyła ten sezon na 22. miejscu. W 1984 po igrzyskach olimpijskich w Sarajewie po kłótni z prezesem Włoskiego Związku Narciarskiego opuściła kadrę narodową, do której powróciła dopiero w sezonie 1986/1987. Pierwszy raz stanęła na podium zawodów PŚ w sezonie 1988/1989, zajmując drugie miejsce w biegu na 10 km stylem klasycznym, rozgrywanym 13 stycznia 1989 w niemieckim Klingenthal. Pierwsze zwycięstwo odniosła prawie rok później, 18 lutego 1990 w szwajcarskiej miejscowości Pontresina, gdzie triumfowała w biegu na 15 km techniką dowolną. Łącznie 35 razy stawała na podium zawodów Pucharu Świata, w tym 15 razy zwyciężała. Najlepsze wyniki osiągała w sezonach 1993/1994 i 1995/1996, kiedy to wygrała w klasyfikacji generalnej.

Igrzyska olimpijskie w Sarajewie w 1984 były jej olimpijskim debiutem. W swoim najlepszym indywidualnym starcie zajęła tam 24. miejsce w biegu na 5 km techniką klasyczną. Cztery lata później, na igrzyskach w Calgary, zajęła m.in. 6. miejsce w biegu na 20 km techniką dowolną. Swój pierwszy medal olimpijski zdobyła podczas igrzysk w Albertville w 1992, zajmując wraz z Bice Vanzettą, Gabriellą Paruzzi i Stefanią Belmondo trzecie miejsce w sztafecie 4 × 5 km. Największe sukcesy odniosła jednak na igrzyskach olimpijskich w Lillehammer, gdzie zdobywała medale w każdej z konkurencji biegowych. Złote medale wywalczyła w biegach na 15 km techniką dowolną oraz 30 km techniką klasyczną. Srebrne medale uzyskała w biegu na 5 km techniką klasyczną oraz w biegu pościgowym, w obu przypadkach lepsza okazała się jedynie Rosjanka Lubow Jegorowa. Ponadto Włoszki w tym samym składzie powtórzyły wynik z Albertville i wywalczyły brązowy medal w sztafecie. Manuela Di Centa startowała także na igrzyskach olimpijskich w Nagano. Indywidualnie zajmowała miejsca w trzeciej dziesiątce, jednak w sztafecie Włoszki w składzie Karin Moroder, Gabriella Paruzzi, Manuela Di Centa i Stefania Belmondo ponownie wywalczyły brązowy medal. Dla Manueli Di Centy był to trzeci brązowy medal olimpijski w sztafecie z rzędu, a także siódmy i ostatni w karierze.

W 1982 zadebiutowała na mistrzostwach świata, biorąc udział w mistrzostwach w Oslo. Jej najlepszym wynikiem indywidualnym było tam 8. miejsce w biegu na 5 km technika dowolną. Jej następną imprezą tego cyklu były dopiero mistrzostwa świata w Lahti rozgrywane w 1989. W swoim najlepszym starcie na tych mistrzostwach, w biegu na 30 km techniką dowolną, zajęła 5. miejsce. Na mistrzostwach świata w Val di Fiemme Manuela Di Centa przed rodzimą publicznością zdobyła jeden srebrny i dwa brązowe medale. Trzecie miejsca zajmowała kolejno w biegu na 5 km stylem klasycznym oraz na dystansie 30 km techniką dowolną. Srebrny zdobyła w sztafecie 4 × 5 km. Kolejne dwa srebrne medale wywalczyła podczas mistrzostw świata w Falun. Pierwszy z nich zdobyła w sztafecie razem z Bice Vanzettą, Gabriellą Paruzzi i Stefanią Belmondo, a drugi w biegu na 30 km techniką dowolną, gdzie szybsza była jedynie jej koleżanka ze sztafety – Stefania Belmondo. Dwa lata później, podczas mistrzostw świata w Thunder Bay, wywalczyła srebrny medal na dystansie 30 km stylem dowolnym, ulegając jedynie Rosjance Jelenie Välbe. Na tych samych mistrzostwach zdobyła także brązowy medal w biegu na 5 km techniką dowolną, w którym lepsze okazały się Rosjanki: zwyciężczyni Larisa Łazutina oraz druga na mecie Nina Gawriluk. Mistrzostwa świata w Trondheim były ostatnimi w jej karierze. Nie zdobyła na nich żadnego medalu, w swoim najlepszym starcie, na 15 km techniką dowolną zajęła 12. miejsce.

Zdobyła także brązowy medal na mistrzostwach świata juniorów w biegu na 5 km w 1982.

W klasyfikacji ISK na najlepsze sportsmenki świata roku 1994 zajęła 3. miejsce. W 1996 została nagrodzona medalem Holmenkollen jako pierwszy włoski sportowiec. W 1998 zakończyła karierę sportową.

Po zakończeniu sportowej kariery Manuela Di Centa komentowała biegi narciarskie dla stacji RAI. Została także członkinią Włoskiego Komitetu Olimpijskiego, a w 2006 jego wiceprezydentem. Uzyskała reelekcję na kadencję 2009–2012. W 1999 została członkinią Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Funkcję tę sprawowała do 2010. Jako członkini MKOl-u oraz Włoskiego Komitetu Olimpijskiego, a zarazem jako jedna z najbardziej utytułowanych włoskich sportowców, Manuela Di Centa wystąpiła na igrzyskach olimpijskich w Turynie jako jeden z ośmiu chorążych podczas ceremonii otwarcia oraz zamknięcia tych igrzysk. Wręczała także medale najlepszym zawodnikom biegu na 50 km techniką dowolną, w którym złoty medal wywalczył jej młodszy brat, Giorgio Di Centa.

W wyborach w 2006 uzyskała mandat do Izby Deputowanych XV kadencji z listy Forza Italia. W 2008 skutecznie ubiegała się o reelekcję z ramienia Ludu Wolności, zostając posłanką XVI kadencji^[1]. Mandat sprawowała do 2013.

Urodziła się w miejscowości Paluzza w domu swoich rodziców: Marii Luisy (z domu Unfer) i Gaetano Di Centy. Ma dwóch braci: starszego Andreę i młodszego Giorgio, który także jest biegaczem narciarskim^[2].

Jest pierwszą Włoszką, która brała udział aż w pięciu igrzyskach olimpijskich (w latach 1984–1998). Została także pierwszą Włoszką w historii, która zdobyła najwyższy szczyt świata – Mount Everest (8850 m n.p.m.). Dokonała tego w maju 2003, korzystając z dodatkowego tlenu^[3].

Miejsce	Dzień	Rok	Miejscowość	Konkurencja	Czas biegu	Strata	Zwyciężczyni
28.	9 lutego	1984	Sarajewo	10 km stylem klasycznym	31:44,2	+2:57,4	Marja-Liisa Hämäläinen
24.	12 lutego	1984	Sarajewo	5 km stylem klasycznym	17:04,0	+1:20,9	Marja-Liisa Hämäläinen
9.	15 lutego	1984	Sarajewo	Sztafeta 4 × 5 km[4]	1:06:49,7	+4:22,6	Norwegia
26.	18 lutego	1984	Sarajewo	20 km stylem klasycznym	1:01:45,0	+5:25,5	Marja-Liisa Hämäläinen
20.	14 lutego	1988	Calgary	10 km stylem klasycznym	30:08,3	+1:41,9	Vida Vencienė
18.	17 lutego	1988	Calgary	5 km stylem klasycznym	15:04,0	+53,2	Marjo Matikainen
6.	25 lutego	1988	Calgary	20 km stylem dowolnym	55:33,6	+2:01,6	Tamara Tichonowa
12.	13 lutego	1992	Albertville	5 km stylem klasycznym	14:13,8	+41,6	Marjut Lukkarinen
10.	15 lutego	1992	Albertville	5+10 km pościgowy	40:07,7	+2:02,0	Lubow Jegorowa
3.	17 lutego	1992	Albertville	Sztafeta 4 × 5 km[5]	59:34,8	+51,1	WNP
6.	21 lutego	1992	Albertville	30 km stylem dowolnym	1:22:30,1	+3:34,3	Stefania Belmondo
1.	13 lutego	1994	Lillehammer	15 km stylem dowolnym	39:44,5	–	–
2.	15 lutego	1994	Lillehammer	5 km stylem klasycznym	14:08,8	+19,5	Lubow Jegorowa
2.	17 lutego	1994	Lillehammer	5+10 km pościgowy	41:38,9	+7,8	Lubow Jegorowa
3.	21 lutego	1994	Lillehammer	Sztafeta 4 × 5 km[5]	57:12,5	+1:30,1	Rosja
1.	24 lutego	1994	Lillehammer	30 km stylem klasycznym	1:25:41,6	–	–
21.	10 lutego	1998	Nagano	5 km stylem klasycznym	17:37,9	+1:11,0	Łarisa Łazutina
23.	12 lutego	1998	Nagano	5+10 km pościgowy	46:06,9	+2:17,2	Łarisa Łazutina
3.	16 lutego	1998	Nagano	Sztafeta 4 × 5 km[6]	55:13,5	+1:39,8	Rosja

Miejsce	Dzień	Rok	Miejscowość	Konkurencja	Czas biegu	Strata	Zwyciężczyni
17.	19 lutego	1982	Oslo	10 km stylem dowolnym	29:25,9	?	Berit Aunli
8.	21 lutego	1982	Oslo	5 km stylem dowolnym	14:30,2	+1:34,7	Berit Aunli
8.	17 lutego	1989	Lahti	10 km stylem klasycznym	29:19,0	+1:22,3	Marja-Liisa Kirvesniemi
7.	19 lutego	1989	Lahti	10 km stylem dowolnym	27:04,5	+1:24,1	Jelena Välbe
6.	23 lutego	1989	Lahti	Sztafeta 4 × 5 km[7]	54:49,8	+3:41,8	Finlandia
5.	25 lutego	1989	Lahti	30 km stylem dowolnym	1:29:59,7	+46,6	Jelena Välbe
4.	10 lutego	1991	Val di Fiemme	10 km stylem dowolnym	28:25,9	+32,3	Jelena Välbe
3.	12 lutego	1991	Val di Fiemme	5 km stylem klasycznym	14:04,2	+18,9	Trude Dybendahl
2.	14 lutego	1991	Val di Fiemme	Sztafeta 4 × 5 km[5]	55:36,6	+45,9	ZSRR
3.	16 lutego	1991	Val di Fiemme	30 km stylem dowolnym	28:25,9	+48,5	Lubow Jegorowa
5.	19 lutego	1993	Falun	15 km stylem klasycznym	44:49,0	+1:21,4	Jelena Välbe
10.	21 lutego	1993	Falun	5 km stylem klasycznym	14:07,6	+23,6	Łarisa Łazutina
4.	23 lutego	1993	Falun	5+10 km pościgowy	40:19,0	+1,4	Stefania Belmondo
2.	25 lutego	1993	Falun	Sztafeta 4 × 5 km[5]	54:15,7	+19,4	Rosja
2.	27 lutego	1993	Falun	30 km stylem dowolnym	1:22:41,3	+13,7	Stefania Belmondo
3.	12 marca	1995	Thunder Bay	5 km stylem klasycznym	15:23,7	+34,1	Łarisa Łazutina
4.	14 marca	1995	Thunder Bay	5+10 km pościgowy	43:19,6	+1:03,9	Łarisa Łazutina
4.	16 marca	1995	Thunder Bay	Sztafeta 4 × 5 km[8]	53:47,6	+2:25,2	Rosja
2.	18 marca	1995	Thunder Bay	30 km stylem dowolnym	1:16:27,3	+13,2	Jelena Välbe
12.	21 lutego	1997	Trondheim	15 km stylem dowolnym	36:28,2	+1:54,8	Jelena Välbe
34.	23 lutego	1997	Trondheim	5 km stylem klasycznym	13:32,7	+54,1	Jelena Välbe
4.	27 lutego	1997	Trondheim	Sztafeta 4 × 5 km[9]	56:40,2	+1:01,2	Rosja

Miejsce	Dzień	Rok	Miejscowość	Konkurencja	Wynik	Strata	Zwyciężczyni
11.	luty	1981	Schonach	5 km stylem klasycznym	17:27,88	+33,74	Anne Jahren
6.	luty	1981	Schonach	Sztafeta 3 × 5 km[10]	52:12,54	+3:31,03	Norwegia
2.	? marca	1982	Murau	5 km stylem klasycznym	14:07,4	+12,1	Hanne Krogstad
6.	? marca	1982	Murau	Sztafeta 3 × 5 km	46:25,3	+1:00,5	Norwegia

• sezon 1981/1982: 22.
• sezon 1983/1984: 49.
• sezon 1986/1987: 49.
• sezon 1987/1988: 27.
• sezon 1988/1989: 4.
• sezon 1989/1990: 5.
• sezon 1990/1991: 5.
• sezon 1991/1992: 9.
• sezon 1992/1993: 5.
• sezon 1993/1994: 1.
• sezon 1994/1995: 20.
• sezon 1995/1996: 1.
• sezon 1996/1997: 41.
• sezon 1997/1998: 20.

Nr	Dzień	Rok	Miejscowość	Konkurencja	Czas biegu
1.	18 lutego	1990	Pontresina	15 km stylem dowolnym	?
2.	7 marca	1990	Sollefteå	30 km stylem dowolnym	?
3.	21 grudnia	1993	Dobbiaco	15 km stylem klasycznym	44:18,6
4.	13 lutego	1994	Lillehammer	15 km stylem dowolnym	39:44,5
5.	24 lutego	1994	Lillehammer	30 km stylem klasycznym	1:25:41,6
6.	6 marca	1994	Lahti	30 km stylem dowolnym	1:22:50,6
7.	12 marca	1994	Falun	10 km stylem dowolnym	28:31,6
8.	20 marca	1994	Thunder Bay	10 km stylem dowolnym	38:18,3
9.	9 stycznia	1996	Štrbské Pleso	30 km stylem dowolnym	1:15:01,4
10.	2 lutego	1996	Seefeld	10 km stylem dowolnym	1:25:29,0
11.	11 lutego	1996	Kawgołowo	10 km stylem klasycznym	29:02,1
12.	24 lutego	1996	Trondheim	5 km stylem klasycznym	13:28,1
13.	25 lutego	1996	Trondheim	10 km stylem dowolnym	41:19,6
14.	2 marca	1996	Lahti	10 km stylem dowolnym	27:38,1
15.	9 marca	1996	Falun	15 km stylem dowolnym	38:17,7

Nr	Dzień	Rok	Miejscowość	Konkurencja	Czas biegu	Strata	Miejsce	Zwycięzca
1.	13 stycznia	1989	Klingenthal	10 km stylem klasycznym	?	?	2	Marianne Dahlmo
2.	11 marca	1989	Falun	15 km stylem dowolnym	?	?	3	Jelena Välbe
3.	18 lutego	1990	Pontresina	15 km stylem dowolnym	?	–	1	–
4.	7 marca	1990	Sollefteå	30 km stylem dowolnym	?	–	1	–
5.	10 marca	1990	Örnsköldsvik	10 km stylem klasycznym	?	?	2	Trude Dybendahl
6.	12 lutego	1991	Val di Fiemme	5 km stylem klasycznym	14:04,2	+19,9	3	Trude Dybendahl
7.	16 lutego	1991	Val di Fiemme	30 km stylem dowolnym	1:20:26,8	+48,5	3	Lubow Jegorowa
8.	2 marca	1991	Lahti	15 km stylem dowolnym	?	?	2	Jelena Välbe
9.	16 marca	1991	Oslo	5 km stylem dowolnym	?	?	2	Jelena Välbe
10.	27 lutego	1993	Falun	30 km stylem dowolnym	1:22:41,3	+13,7	2	Stefania Belmondo
11.	6 marca	1993	Lahti	5 km stylem dowolnym	14:42,4	+11,9	2	Lubow Jegorowa
12.	9 marca	1993	Lillehammer	5 km stylem klasycznym	15:14,8	+18,3	3	Trude Dybendahl
13.	9 marca	1993	Lillehammer	5 km stylem klasycznym	42:06,1	+0,7	2	Lubow Jegorowa
14.	19 marca	1993	Štrbské Pleso	10 km stylem klasycznym	29:21,7	+39,0	3	Jelena Välbe
15.	18 grudnia	1993	Davos	10 km stylem dowolnym	26:11,5	+46,1	3	Jelena Välbe
16.	21 grudnia	1993	Dobbiaco	15 km stylem klasycznym	44:18,6	–	1	–
17.	15 stycznia	1994	Oslo	15 km stylem dowolnym	41:16,2	+39,8	2	Lubow Jegorowa
18.	13 lutego	1994	Lillehammer	15 km stylem dowolnym	39:44,5	–	1	–
19.	15 lutego	1994	Lillehammer	5 km stylem klasycznym	14:08,8	+19,5	2	Lubow Jegorowa
20.	17 lutego	1994	Lillehammer	5+10 km pościgowy	41:38,9	+8,3	2	Lubow Jegorowa
21.	24 lutego	1994	Lillehammer	30 km stylem klasycznym	1:25:41,6	–	1	–
22.	6 marca	1994	Lahti	30 km stylem dowolnym	1:22:50,6	–	1	–
23.	12 marca	1994	Falun	10 km stylem dowolnym	28:31,6	–	1	–
24.	20 marca	1994	Thunder Bay	10 km stylem dowolnym	38:18,3	–	1	–
25.	12 marca	1995	Thunder Bay	5 km stylem klasycznym	15:23,7	+34,1	3	Larisa Łazutina
26.	18 marca	1995	Thunder Bay	30 km stylem dowolnym	1:16:27,3	+13,2	2	Jelena Välbe
27.	9 grudnia	1995	Davos	5 km stylem dowolnym	12:32,7	+16,6	3	Jelena Välbe
28.	9 stycznia	1996	Štrbské Pleso	30 km stylem dowolnym	1:15:01,4	–	1	–
29.	13 stycznia	1996	Nové Město	10 km stylem klasycznym	32:53,1	+2,5	2	Jelena Välbe
30.	2 lutego	1996	Seefeld	10 km stylem dowolnym	1:25:29,0	–	1	–
31.	11 lutego	1996	Kawgołowo	10 km stylem klasycznym	29:02,1	–	1	–
32.	24 lutego	1996	Trondheim	5 km stylem klasycznym	13:28,1	–	1	–
33.	25 lutego	1996	Trondheim	10 km stylem dowolnym	41:19,6	–	1	–
34.	2 marca	1996	Lahti	10 km stylem dowolnym	27:38,1	–	1	–
35.	9 marca	1996	Falun	15 km stylem dowolnym	38:17,7	–	1	–

• Profil na stronie FIS. [dostęp 2011-03-03]. (ang.).
• Profil na stronie sports-reference.com. [dostęp 2011-03-03]. (ang.).