Medal Fieldsa – Wikipedia, wolna encyklopedia
- ️Fri Mar 22 2019
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
![]() Medal Fieldsa (egzemplarz nieprzyjęty przez Grigorija Perelmana) | ||
Nagroda za |
osiągnięcia matematyczne | |
---|---|---|
Przyznający | ||
Pierwsze rozdanie |
1935 | |
| ||
Strona internetowa |
Medal Fieldsa – nagroda przyznawana w dziedzinie matematyki nie więcej niż czterem uczonym za wyniki, które miały największy wpływ na jej rozwój. Związana z nim jest premia finansowa w wysokości ok. 5500 dolarów kanadyjskich[1].
Medal został ufundowany w 1932 przez kanadyjskiego matematyka Johna Charlesa Fieldsa i przyznawany jest co cztery lata (od 1936, z przerwą wojenną do 1950). Wręczeń dokonuje się podczas Międzynarodowych Kongresów Matematyków. Medal Fieldsa przyznaje się wyłącznie matematykom, którzy nie ukończyli 40 lat do 1 stycznia roku jego nadania. Laureatów ustala komitet powoływany co 4 lata przez Międzynarodową Unię Matematyczną[2].
Medal Fieldsa często nazywany jest „matematycznym Noblem”[3] i jest jednym z najważniejszych wyróżnień w matematyce[4]. Jest on w szczególności jedyną obok Nagrody Nobla nagrodą uwzględnianą przy tworzeniu rankingu szanghajskiego[5].
Medal jest wykonywany z 14-karatowego złota według projektu kanadyjskiego artysty, R. Taita McKenziego. Ma 6,35 cm średnicy.
Z jednej strony widnieją na nim głowa Archimedesa i cytat z rzymskiego poety Maniliusza Transire suum pectus mundoque potiri (Wznieść się ponad granice ludzkich możliwości i przewodzić światu), z drugiej - napis Congregati ex toto orbe mathematici ab scripta insignia tribuere (Zebrani z całego świata matematycy honorują wielkie osiągnięcia).
Na medalu nie widnieje nazwisko Fieldsa. Umieszcza się na nim nazwisko laureata, ale samo – zgodnie z wolą Fieldsa i postanowieniem społeczności matematycznej, kraj pochodzenia i macierzysta uczelnia laureata nie mają znaczenia[6][1].
Z tym tematem związana jest kategoria: Laureaci Medalu Fieldsa.
Medalem nagrodzono dotąd 64 uczonych (stan na luty 2024), w tym dwie kobiety (Marjam Mirzachani i Marynę Wiazowską). Dwóch laureatów (Edward Witten i Martin Hairer) ma doktoraty nie z matematyki a z fizyki[potrzebny przypis].
Chronologiczna lista laureatów[7][1]
- ↑ a b c Fields Medal. mathunion.org. [dostęp 2019-03-22]. (ang.).
- ↑ Fieldsa Medal, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-07-30].
- ↑ Jenny Hogan, Maths 'Nobel' prize declined by Russian recluse, „Nature”, 2006, DOI: 10.1038/news060821-5, ISSN 1476-4687 [dostęp 2024-02-21] (ang.).
- ↑ Philip Ball, Iranian is first woman to nab highest prize in maths, „Nature”, 2014, DOI: 10.1038/nature.2014.15686, ISSN 1476-4687 [dostęp 2024-02-11] (ang.).
- ↑ ShanghaiRanking [online], www.shanghairanking.com [dostęp 2024-02-11].
- ↑ The Fields Medal. utoronto.ca. [dostęp 2019-03-22]. (ang.).
- ↑ The Fields Medal. st-andrews.ac.uk. [dostęp 2019-03-22]. (ang.).
- Zdzisław Pogoda, Medal Fieldsa - matematyczny Nobel?, [w:] Copernicus Center for Interdisciplinary Studies [online], YouTube, 20 kwietnia 2016 [dostęp 2020-11-17] (pol.).