pl.wikipedia.org

Phi – Wikipedia, wolna encyklopedia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Phi

Φ φ
Ilustracja
Informacje podstawowe
Majuskuła

Φ

Minuskuła

φ

Podstawowy alfabet

grecki

Wartość liczbowa

500

Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Phi (fi, stgr. φῖ, nw.gr. φι, pisana Φφ lub ϕ) – dwudziesta pierwsza litera alfabetu greckiego. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 500.

Dawniej w języku polskim (tj. od XIII do I połowy XVI w.) phi używano do oddania samogłoski nosowej (samogłosek nosowych), ze względu na brak odpowiedniego znaku w alfabecie łacińskim:

  • φ („o wąsate”) – występujące w „Kazaniach świętokrzyskich”: Ta sloua pise mφdry Salomon.
  • ϕ („o rogate”; zobacz też , oraz znaku zbliżonego do cyrylickiego онъ/onŭ, czyli tzw. „okrągłej omegi” – ѻ) – występujące w „Psałterzu floriańskim”: Slawϕ krolewstwa twego powedzϕ, y mocz twoyϕ molwycz bϕdϕ (Ps 144, 11)[1].

W Unicode litera jest zakodowana:

Znak Unicode Kod HTML Nazwa unikodowa Nazwa polska
Φ U+03A6 Φ lub Φ lub Φ GREEK CAPITAL LETTER PHI wielka litera grecka phi
φ U+03C6 φ lub φ lub φ GREEK SMALL LETTER PHI mała litera grecka phi

W LaTeX-u używa się znacznika:

Znak LaTeX
{\displaystyle \Phi } \Phi
{\displaystyle \phi } \phi
{\displaystyle \varphi } \varphi
  1. Joanna Kulwicka-Kamińska, Cechy wspólne piśmiennictwa Tatarów litewsko–polskich i kanonu tekstów scs. Geneza. Grafia. Ortografia., "VARIA" XIV - Zborník materiálov zo XIV. kolokvia mladých jazykovedcov, Nitra-Šintava 8-10 12 2004, s.20-21

W nawiasach podano odmienną od tradycyjnej, współczesną wymowę w języku nowogreckim, według polskiej transkrypcji podręcznikowej.