Pleszów – Wikipedia, wolna encyklopedia
- ️Tue Dec 04 2007
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
| Część miasta Krakowa | ||
 Kościół św. Wincentego | ||
| Państwo | ||
|---|---|---|
| Województwo | ||
| Miasto | ||
| Dzielnica | ||
| W granicach Krakowa | ||
| SIMC |
0950865 | |
Położenie na mapie Krakowa
| ||
Położenie na mapie Polski
| ||
Położenie na mapie województwa małopolskiego
| ||
 50°04′05″N 20°06′23″E/50,068056 20,106389
| ||
|
|
Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Pleszów |
Pleszów – dawna wieś, od 1951 część Krakowa obecnie wchodząca w skład Dzielnicy XVIII Nowa Huta.
Najstarszą wzmiankę o Pleszowie odnaleziono w dokumencie z 1313, w 1315 wieś była lokowana na podstawie przywileju księcia Władysława Łokietka na prawie średzkim. W 1326 wzmiankowany jest miejscowy kościół św. Wincentego jako siedziba dekanatu – a zatem najprawdopodobniej sięgający swoimi korzeniami znacznie wcześniej. Badania archeologiczne także wskazują, na istnienie osadnictwa wcześniej, m.in. w 1961 odkryto na terenie Pleszowa wyjątkowo bogaty skarb srebrny zawierający liczne monety z X i XI w.
Wieś stanowiła własność szlachecką i wielokrotnie zmieniała właścicieli, np. w 1595 była własnością wojewody kijowskiego Konstantego Wasyla Ostrogskiego[1]. Znajdowała się tu szkoła (budynek zniszczono w 1768), drewniany dwór (wspominany przez Długosza, zburzony w XIX w. i zastąpiony murowanym pałacem), folwark, karczma, szpital dla ubogich. W XVIII w. pojawia się w źródłach przysiółek Kujawy. Na początku XIX w. na miejscu wcześniejszej świątyni wzniesiono nowy, klasycystyczny kościół. W XIX w. właścicielami wsi byli Kirchmayerowie, staraniem których wzniesiono nowy murowany dwór oraz założono park ze stawami rybnymi.
W 1949 na terenach należących do wsi Pleszów rozpoczęto wznoszenie kombinatu metalurgicznego Huty im. Lenina, a w zachodniej części wzniesiono osiedle baraków (tzw. Meksyk), przeznaczone dla zatrudnionych przy budowie robotników. W 1951 Pleszów przyłączono do Krakowa.
- Kościół pw. św. Wincentego, wybudowany w latach 1806–1809 w stylu klasycystycznym, część wyposażenia pochodzi z nieistniejącego krakowskiego kościoła Wszystkich Świętych.
- pałac, zbudowany przez Wincentego Kirchmayera w 1829 w stylu klasycystycznym, przebudowany ok. 1905 przez hr. Kazimierza Osiecimskiego-Hutten-Czapskiego (dobudowano wówczas wieżę w zachodniej części budynku), oraz park terasowy z pierwotnym systemem stawów; przed II wojną światową dostosowany na potrzeby mieszczącego się tutaj sierocińca i szpitala dla dzieci; obecnie dom stowarzyszenia Monar.
-
Centrum Pleszowa
-
Kapliczka przy ul. Igołomskiej i aglomerownia Huty
-
Drewniany dom przy ul. Nadbrzezie
-
Pętla autobusowa i tramwajowa „Pleszów”
_Nowa_Huta,Krakow,Poland.jpg)
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 109.
- Maria Lempart, Zapomniane dziedzictwo Nowej Huty - Pleszów, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Kraków 2007, ISBN 978-83-89599-19-3
- Dzielnica XVIII. bip.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-04)].
- M. Lempart, Skarby Pleszowa, "Kraków", wrzesień 2007, s. 64-65
