Richard Basehart – Wikipedia, wolna encyklopedia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Richard Besehart

Richard Besehart (1969)
Imię i nazwisko	John Richard Besehart
Data i miejsce urodzenia	31 sierpnia 1914 Zanesville
Data i miejsce śmierci	17 września 1984 Los Angeles
Zawód	aktor
Współmałżonek	Stephanie Klein (1940–1950; rozwód) Valentina Cortese (1951–1960; rozwód) Diana Lotery (1962–1984; jego śmierć)
Lata aktywności	1935–1984
Multimedia w Wikimedia Commons

John Richard Basehart (ur. 31 sierpnia 1914 w Zanesville, zm. 17 września 1984 w Los Angeles) – amerykański aktor.

8 lutego 1960 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6276 Hollywood Boulevard^[1][2].

Urodził się w Zanesville^[3] w stanie Ohio jako jedno z pięciorga dzieci Mae (z domu Wetherald) i Harry’ego T. Baseharta, byłego aktora, który został redaktorem „The Zanesville Times–Signal”. Pracował jako reporter w gazecie swojego ojca i jako spiker radiowy w Zanesville i Columbus w Ohio, zanim rozpoczął karierę sceniczną w Hedgerow Theatre w Pensylwanii^[4]. Uczęszczał do prestiżowego Dramatic Workshop of the New School for Social Research w Nowym Jorku^[5].

W 1935 zadebiutował na Broadwayu w sztuce Roberta E. Sherwooda Rozkosz idioty^[5]. W 1943 wystąpił w spektaklu Kontratak w roli Weilera^[6]. Za rolę sceniczną sierżanta Lachlena McLachlena w sztuce Johna Patricka Porywcze serce w 1945 zdobył nagrodę New York Drama Critics’ Circle Award dla najbardziej obiecującego młodego aktora.

Po raz pierwszy wystąpił na ekranie w roli poety Williama Williamsa w dramacie psychologicznym noir Alfreda L. Werkera Repeat Performance (1947) u boku Louisa Haywarda. W dreszczowcu Henry’ego Hathawaya Czternaście godzin (1951) zagrał Roberta Cosicka, wyniszczonego moralnie przez niekochających rodziców i strach, że nie jest w stanie zaspokoić szczęścia swej dziewczyny, staje na krawędzi budynku z myślą popełnienia samobójstwa^[7]. Jedną z jego najbardziej znaczących ról filmowych była rola akrobaty i klauna znanego jako „Szalony” w uznanym włoskim filmie Federico Felliniego La strada (1954)^[8]. Wcielił się w tytułową postać Adolfa Hitlera w biograficznym dramacie wojennym Hitler (1962)^[9]. Od 14 września 1964 do 31 marca 1968 grał postać admirała Harrimana „Harry’ego” Nelsona w serialu telewizyjnym ABC Podróż na dno morza (Voyage to the Bottom of the Sea). Został obsadzony w roli oficera Armii Konfederacji Henry’ego Wirza w dramacie PBS The Andersonville Trial (1970), prezydenta Woodrowa Wilsona w dramacie biograficznym CBS Pierwsza kobieta–prezydent (The First Woman President, 1974), generała George’a Washingtona w dramacie wojennym NBC Valley Forge (1975) i niemieckiego polityka Willy’ego Brandta w dramacie historycznym ABC 21 godzin w Monachium (21 Hours at Munich, 1976) z Franco Nero.

Był trzykrotnie żonaty: ze Stephanie Klein w latach 1940–1950, z Valentiną Cortese w latach 1951–1960 oraz z Dianą Lotery w latach 1962–1984.

Zmarł 17 września 1984 w Los Angeles po serii udarów w wieku 70 lat^[10][11].

• 1951: Czternaście godzin jako Robert Cosick
• 1951: Bagnet na broń jako kapral Denno
• 1953: Titanic jako George Healey
• 1954: La strada jako linoskoczek Szalony
• 1955: Niebieski ptak jako „Picasso”
• 1956: Moby Dick jako Ishmael
• 1958: Bracia Karamazow jako Iwan Karamazow
• 1963: Królowie słońca jako Ah Min
• 1977: Wyspa doktora Moreau jako głosiciel prawa
• 1979: Wystarczy być jako Vladimir Skrapinov

• 1961: Rawhide jako Tod Stone
• 1962: Alfred Hitchcock przedstawia jako Phillip Townsend / David Webber
• 1963: Combat! jako kapitan Steiner
• 1963: Alfred Hitchcock przedstawia jako Miles Crawford
• 1965: Zagubieni w kosmosie jako dyktafon czytający Szekspira (głos)
• 1970: Ironside jako Noel Seymour
• 1971: Strzały w Dodge City jako kapitan Aron Sligo
• 1972: Columbo – odc. „Sztylet umysłu” („Dagger of the Mind”) jako Nicholas Frame
• 1973: Hawaii Five-O jako Murdock
• 1976: Ulice San Francisco jako biskup Tim Farrow
• 1976: Domek na prerii jako Hannibal Applewood
• 1978: Jak zdobywano Dziki Zachód jako pułkownik Harry Albert Flint
• 1981: Statek miłości jako Stan Ellis
• 1982–86: Nieustraszony jako narrator (głos) / Wilton Knight

Rok	Nagroda	Kategoria	Film	Rezultat
1949	Photoplay Award	Najlepsze występy miesiąca (grudzień)	Roseanna McCoy (1949)	Wygrana
1951	National Board of Review	Najlepszy aktor	Czternaście godzin (1951)	Wygrana
1956	Najlepszy aktor drugoplanowy	Moby Dick (1956)	Wygrana
1958	Nagroda BAFTA	Najlepszy aktor zagraniczny	Time Limit (1957)	Nominacja

• Lech Pijanowski. Linoskoczek z „La strada”. „Film”. nr 23 (548/XIV), s. 14, 7 czerwca 1959. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
• Richard Basehart. T. 9: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., sierpień 2009, s. 12. ISBN 978-83-252-0470-9.

• Richard Basehart (1914–1984) w bazie IMDb (ang.)
• Richard Basehart w bazie Notable Names Database (ang.)
• Richard Basehart w bazie Filmweb
• Richard Basehart w bazie Discogs.com (ang.)