Serbia Nedicia – Wikipedia, wolna encyklopedia
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
| 1941–1944 | ||||
| ||||
| Hymn: (nieoficjalnie) Oj Srbijo, mila mati | ||||
| Ustrój polityczny | ||||
|---|---|---|---|---|
| Stolica | ||||
| Data powstania |
1 kwietnia 1941 | |||
| Data likwidacji |
maj 1944 | |||
| Waluta |
dinar serbski (CSD) | |||
| Strefa czasowa |
UTC +1 – zima | |||
| Język urzędowy | ||||
| Religia dominująca | ||||
| ||||
Położenie na mapie
|
.svg)
Serbia Nedicia (serb.-chorw. Недићева Србија, Nedićeva Srbija) – nazwa dla Serbii pod niemiecką okupacją podczas II wojny światowej. Krajowi przewodził kolaboracyjny rząd Milana Nedicia, pod niemieckim nadzorem wojskowym – Rząd Ocalenia Narodowego (srb. Влада Националног Спаса – Vlada Nacionalnog Spasa) – który funkcjonował w latach 1941–1944. Geograficznie Serbia Nedicia pokrywała się mniej więcej z dzisiejszą Serbią Centralną (Централна Србија), północną częścią Kosowa (wokół Kosovskiej Mitrovicy) i z autonomicznym regionem Banat, który był rządzony przez mniejszość niemiecką.
Ówczesna Serbia graniczyła z Niezależnym Państwem Chorwackim, terenami okupowanymi przez wojska włoskie (Albania, Kosowo, Czarnogóra), bułgarskie, rumuńskie i węgierskie.
Po klęsce Królestwa Jugosławii po agresji III Rzeszy, terytorium znane obecnie jako Centralna Serbia znalazło się pod okupacją wojskową III Rzeszy. Niemcy 29 sierpnia 1941 (po uzyskaniu współpracy gen. Milana Nedicia – byłego ministra obrony Królestwa Jugosławii i dowódcy jednej z armii jugosłowiańskich w wojnie z III Rzeszą w kwietniu 1941) stworzyli rząd kolaboracyjny, który miał pomagać okupantowi w utrzymywaniu porządku i zapewnianiu bezpieczeństwa, będąc jednocześnie uzależnionym politycznie od Niemiec. Serbia była otoczona przez państwa związane sojuszniczo z III Rzeszą lub od niej uzależnione: Niepodległe Państwo Chorwackie na zachodzie; Czarnogórę, Kosowo i Albanię – okupowane (do września 1943[a]) przez Włochy na południu i południowym zachodzie; Macedonię – okupowaną przez Bułgarię na południowym wschodzie. Znajdujący się na północy Banat znajdował się pod bezpośrednią kontrolą Niemiec i był zarządzany autonomicznie przez zamieszkującą tam mniejszość niemiecką, choć formalnie pozostał częścią Serbii; zachodnia Wojwodina została anektowana przez Węgry.
Polityka wewnętrzna Serbii była podporządkowana niemieckiemu prawu. Prawo to, oparte na rasizmie, przewidywało, że wszyscy Żydzi i Romowie zostaną uwięzieni. Dwoma głównymi więzieniami Serbii były obozy koncentracyjne Sajmište i Banjica. Rząd Milana Nedicia był wspierany przez Dymitra Ljoticia i jego partię ZBOR. Jednym z głównych celów polityki rządu było zdławienie wszelkiego oporu przeciw okupacji kraju przez siły niemieckie. Szczególny priorytet uzyskało ograniczanie ruchu oporu po masakrze w Kragujevacu, gdzie żołnierze Wehrmachtu zabili, w odwecie za atak na swój oddział, wielu mieszkańców (100 cywilów za każdego zabitego żołnierza niemieckiego i 50 za każdego rannego). Siły Nedicia walczyły z partyzantami oraz czetnikami, którzy nie chcieli się zgodzić na podpisanie układu o współpracy. Pod rządami Nedicia Belgrad w 1942 Niemcy ogłosili strefą wolną od Żydów (niem. Judenfrei)[b]. Po tym jak Republika Užička została wyzwolona spod panowania Niemiec przez połączoną operację partyzantów komunistycznych i czetników na jesieni 1941, walki z Niemcami na terenie Serbii były sporadyczne. Partyzanci i czetnicy w Serbii byli głównie zaangażowani w walkę przeciw sobie i tylko czasami atakowali siły niemieckie.