Stefan Wolski (major) – Wikipedia, wolna encyklopedia
- ️Fri Nov 09 2007
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy majora. Zobacz też: inne postaci noszące imię i nazwisko Stefan Wolski.
![]() | |
Data i miejsce urodzenia |
25 kwietnia 1898 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
II zastępca dowódcy pułku |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Stefan Wolski[a] (ur. 25 kwietnia 1898 w Warszawie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – major piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, ofiara zbrodni katyńskiej.
Urodził się 25 kwietnia 1898 w Warszawie, ówczesnej stolicy Królestwa Polskiego, w rodzinie Mieczysława i Marii z Kasprzyckich[3][4]. Był wnukiem Aleksandra, powstańca styczniowego[4]. W 1916 ukończył naukę w średniej Szkole Przemysłowo-Technicznej w Warszawie[4]. Należał do Polskiej Organizacji Wojskowej, w której ukończył Szkołę Podchorążych[3][4]. W 1918 uczestniczył w rozbrajaniu Niemców[4].
W tym samym roku wstapił do Wojska Polskiego[3]. Początkowo przydzielony do 6 pułku piechoty Legionów[3]. Wziął udział w wojnie z bolszewikami w szeregach 21 pułku piechoty jako dowódca plutonu, a następnie dowódca kompanii[4][3]. W 1921 walczył w III powstaniu śląskim jako dowódca batalionu 16 pułku piechoty Rysia[4].
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku jako oficer zawodowy i kontynuował służbę w 21 pp w Warszawie[5][6][7][8][9]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 2027. lokatą w korpusie oficerów piechoty[10]. 19 marca 1928 prezydent RP nadał mu stopień kapitana z dniem 1 stycznia 1928 i 123. lokatą w korpusie oficerów piechoty[11]. 4 lutego 1934 prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1934 stopień majora w korpusie oficerów piechoty i 47. lokatą[12][13]. W tym samym roku został przeniesiony do Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych[14][15]. We wrześniu 1935 został przeniesiony do 42 pułku piechoty w Białymstoku na stanowisko dowódcy batalionu. Później został przesunięty na stanowisko II zastępcy dowódcy pułku (kwatermistrza)[16]. We wrześniu 1939 znajdował się w Ośrodku Zapasowym 18 Dywizji Piechoty[3].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 – po agresji ZSRR na Polskę – w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej i został osadzony w Starobielsku[3]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[3], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[17]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 454[3].
Był żonaty z Marią (zm. 1982), z którą miał córkę Mieczysławę[18].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[19][20][21]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[22][23][24].
- Krzyżem Niepodległości z Mieczami – 9 listopada 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[25][26][27][28]
- Krzyż Walecznych trzykrotnie[29][30]
- Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1938 „za zasługi w służbie wojskowej”[31][32][33]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928 „w uznaniu zasług położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”[34][35]
- Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi – 1927[36]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[3]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[3]
- Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” pośmiertnie[36]
- Krzyż Kampanii Wrześniowej pośmiertnie[36]
- Krzyż Legionowy[36]
- Gwiazda Górnośląska[36]
- Odznaka pamiątkowa „Orlęta”[36]
- Odznaka Pamiątkowa Frontu Litewsko-Białoruskiego[36]
- Krzyż Oficerski Orderu Korony Rumunii – 1931[37]
- łotewski Medal Pamiątkowy 1918-1928 – 6 sierpnia 1929[38]
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
- ↑ W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Stefan II Wolski”, w celu odróżnienia od innych oficerów noszących to samo imię i nazwisko, a mianowicie: Stefana I Wolskiego (ur. 7 kwietnia 1895), podporucznika rezerwy 27 pułku ułanów i Stefana III Wolskiego (ur. 23 maja 1899), porucznika 7 pułku saperów[1][2].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 185, 439, 654, 707, 886, 911.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 24, 598.
- ↑ a b c d e f g h i j k Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 608.
- ↑ a b c d e f g Palenica 1998 ↓, s. 265.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 185, 439.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 174, 381.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 37, 224.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 65, 551.
- ↑ Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 65.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 106.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 19 marca 1928, s. 52.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 5 lutego 1934, s. 71.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 24, w marcu 1939 zajmował 37. lokatę.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 154.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 34.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 598.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Palenica 1998 ↓, s. 267.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 24 [dostęp 2024-09-26] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 19 marca 1932, s. 195.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-07-16].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-07-16].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 185.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 65.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 612.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 13.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-07-16].
- ↑ Monitor Polski nr 260, poz. 636. 1928-11-10. [dostęp 2023-01-03].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928, s. 416.
- ↑ a b c d e f g Palenica 1998 ↓, s. 266.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 381.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 6 sierpnia 1929, s. 242.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1 lipca 1933. Warszawa: Przegląd Piechoty, 1933.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Warszawa: Departament Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1935.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Stanisława Palenica: Stefan Wolski major piechoty WP. W: Ostatnia droga. Białystok: Stowarzyszenie Rodzina Katyńska, 1998, seria: Zeszyty Katyńskie. ISBN 83-909948-0-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.