pl.wikipedia.org

Strocki – Wikipedia, wolna encyklopedia

  • ️Sat Oct 02 2010

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Strocki

Typ herbu

szlachecki

Alternatywne nazwy

Krocią, Krociusz, Kruki, Naza, Strocia, Strocyusz, Strossi, Strozzi,Strozik, Trzy Księżyce

Pierwsza wzmianka

XVI wiek

Herb Strocki jego odmiany

Strocki (Krocią, Krociusz, Kruki, Naza, Strocia, Strocyusz, Strossi, Strozzi, Strozik, Trzy Księżyce) – polski herb szlachecki, pochodzenia włoskiego.

Herb Strocki występował w kilku wariantach. Na bazie herbu Strocki, utworzono herb Krociusz (Nowakowski, Trzy Księżyce).

Księga Herbowa Rodów Polskich J.Ostrowskiego opisuje herb następująco[1][2]:

  • Strocki I (Strocia, Krocią, Kruki, Naza, Trecki, Strossi): W polu trzy półksiężyce rogami do góry: 2 i 1.

Porównaj z Trecki, nazwiskiem nadanem Krzysztofowi Trecyuszowi czyli Tretce w 1580 przez Stefana, króla polskiego u Piekosińskicgo i z Krocyuszem i Stroceuszem w pamiętniku sandomierskim. Herb nadany przez króla Stefana wyobrażał trzy księżyce w słup, górny i dolny rogami do góry, średni rogami na dół.

  • Strocki II (Krociusz): W polu błękitnym trzy półksiężyce złote w pas, rogami w prawo. Nad hełmem korona.

     Osobny artykuł: Krociusz.

  • Strocki III: W polu złotym, na pasie czerwonym trzy półksiężyce srebrne w pas, rogami w prawo. Klejnot: sokół.
  • Strocki IV: W polu złotym, na pasie czerwonym trzy półksiężyce srebrne w pas, rogami do góry.

Józef Szymański spekuluje, że oryginalny herb zatwierdzony w Polsce Strozzim mógł mieć trzy półksiężyce rogami do góry, w słup[3].

Herb pochodzi bezpośrednio od włoskiego herbu rodziny Strozzi, którego początki mają według legend sięgać 313 roku. Współcześnie herb ten jest na Zachodzie rekonstruowany podobnie do Strockiego III, ale z jednym półksiężycem i klejnotem - pięcioma piórami strusimi; dwoma złotymi między trzema czerwonymi[4][5]

W polsce herb pojawił się za sprawą nobilitacji (indygenatu) dla Annibale i Nicolo Strozzich od Zygmunta Starego, dokładna data nie jest znana[3]. Nobilitowani przybyli z Florencji z królową Boną i dali początek rodzinie osiadłej w XVI i XVII stuleciu w województwie ruskim[1].

Rekonstrukcja nazwana Strocki I została przez Ostrowskiego wykonana na podstawie niejasnych przesłanek pochodzących od Niesieckiego, Piekosińskiego, Borkowskiego, Żernickiego i z Pamiętników sandomierskich. Strocki II przytoczył Ostrowski za Chrząńskim, zamieniając jednak tynkturę księżyców na złotą. Strocki III pochodzi z herbarza Rietstapa. Strocki IV to wariant według ustnego opisu księcia Strozzi, żonatego z Branicką i Teatro Araldico przez Tettoni i Saladini[1].

Ostrowski podkreśla trudność w ustaleniu właściwego wyglądu herbu zwracając uwagę na jego podobieństwo do innych, bliskich Strockiemu czasem pierwszego pojawienia się, nazwą, jak i wyglądem, takich jak np. Trecki[1].

rodzina Strozzi

Tadeusz Gajl wymienia następujące nazwiska herbownych[6]:

Strocki I, III i IV: Strocki.

Strocki II: Krocki, Nowakowski, Strocki, Strozzi.

  • Krociusz - herb powstały na bazie herbu Strocki.
  • Nowakowski - herb powstały na bazie herbu Krociusz.
  1. ↑ a b c d Juliusz Karol Ostrowski: Księga herbowa rodów polskich. T. 2. Warszawa: Główny skład księgarnia antykwarska B. Bolcewicza, 1897-1906, s. 372-373.
  2. ↑ Juliusz Karol Ostrowski: Księga herbowa rodów polskich. T. 1. Warszawa: Główny skład księgarnia antykwarska B. Bolcewicza, 1897-1906, s. 605-606.
  3. ↑ a b Józef Szymański: Herbarz rycerstwa polskiego z XVI wieku. Warszawa: DiG, 2001, s. 269. ISBN 83-7181-217-5.
  4. ↑ House of names - Strozzi. [dostęp 2010-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 lutego 2010)].
  5. ↑ House of names - Strozzi. [dostęp 2010-10-02].
  6. ↑ Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007. ISBN 978-83-60597-10-1.