pl.wikipedia.org

Woda morska – Wikipedia, wolna encyklopedia

  • ️Fri Jun 04 2010

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Woda morska w postaci szczytu fali na Morzu Bałtyckim

Woda morska, woda słonawoda występująca w morzach i oceanach. W wodzie tej są rozpuszczone tysiące związków chemicznych i prawie wszystkie pierwiastki chemiczne obecne na kuli ziemskiej. Woda morska stanowi ponad 97% wody obecnej w formie ciekłej na powierzchni Ziemi, tzw. woda słodka stanowi zaś mniej niż 3%.

Najbardziej charakterystyczną cechą wody morskiej jest wysokie stężenie kationów sodu (Na+), potasu (K+), magnezu (Mg2+) i wapnia (Ca2+) oraz anionów chlorkowych (Cl), siarczanowych (HSO
4
i SO2−
4
) oraz węglanowych (HCO
3
i CO2−
3
), które łącznie nadają wodzie morskiej intensywnie gorzki lub gorzko-słony smak i powodują, że nie nadaje się ona do picia. Niewielkie ilości wypitej wody teoretycznie nie są szkodliwe dla człowieka, jednak picie wody aby zapobiec odwodnieniu jest nie tylko szkodliwe, ale i bezcelowe, gdyż więcej wody jest wykorzystywanej do pozbycia się nadmiaru soli z organizmu niż znajduje się w wodzie morskiej. W efekcie spożycie wody morskiej tylko przyspiesza proces odwodnienia[1]. Woda morska ma odczyn lekko alkaliczny (pH = 7,5 do 8,4).

Stężenie jonów w wodzie morskiej przelicza się często na taką zawartość wagową chlorku sodu w 1 dm³ wody, która dawałaby podobne średnie stężenie molowe wszystkich jonów. Stężenie to w oceanach jest względnie stałe i zależy głównie od strefy klimatycznej w której dokonuje się pomiar. Wynosi ono 32–40 promila. W morzach stężenie to waha się w granicach od 3 do 50‰. Woda o zasoleniu wynoszącym 35‰ zamarza w temperaturze -2 °C.

Substancje rozpuszczone w 1 m³ (1026 kg) wody morskiej
Substancja Masa Udział
procentowy
chlorek sodu, NaCl 27,213 kg 77,80%
chlorek magnezu, MgCl
2
3,807 kg 10,90%
siarczan magnezu, MgSO
4
1,658 kg 4,70%
siarczan wapnia, CaSO
4
1,260 kg 3,60%
siarczan potasu, K
2
SO
4
865 g 2,50%
węglan wapnia, CaCO
3
123 g 0,03%
bromek magnezu, MgBr
2
76 g  
fluorki, F
33 g  
białka i inne związki organiczne 1,4 g  
bar, Ba2+
0,5 g  
jodki, I
0,5 g  
argon, Ar 0,1 g  
srebro, Ag+
0,3 mg  
rubid, Rb+
0,2 mg  
złoto, Au 4 µg  
rad, Ra 0,02 µg  

Wszystkie oceany i morza otwarte zawierają takie same sole, będące w takim samym stosunku procentowym. Woda z poszczególnych zbiorników różni się między sobą jedynie stężeniem, czyli stosunkiem ilości wszystkich soli do ilości wody. Jest to podstawowa reguła stałości składu wody morskiej zwana regułą Dittmara.

Skład wagowy pierwiastków w wodzie morskiej
Pierwiastek % Pierwiastek %
tlen 85,7000 siarka 0,0885
wodór 10,8000 wapń 0,0400
chlor 1,9000 potas 0,0380
sód 1,0500 brom 0,0065
magnez 0,1350 węgiel 0,0026

Wody słodkie poza ilością rozpuszczonych soli różnią się od wody morskiej także składem chemicznym. W wodzie morskiej dominują chlorki, które w wodzie słodkiej występują w ilościach znikomych, a za to dominują węglany. Najważniejszym z nich, stanowiącym około 60% wszystkich rozpuszczonych ciał stałych jest węglan wapnia.

Sole mineralne w wodzie morskiej i słodkiej[2]
Wody Chlorki % Siarczany % Węglany %
woda morska (oceaniczna) 88,7 10,8 0,4
woda słodka (rzeczna) 6,9 13,2 79,9
  1. Ask A Scientist – Biology Archive. [dostęp 2010-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-23)].
  2. Alfred Lityński: Hydrobiologia ogólna. Warszawa: PWN, 1952.