pl.wikipedia.org

Wolność i Solidarność – Wikipedia, wolna encyklopedia

  • ️Fri Nov 20 2015

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Wolność i Solidarność

Sloboda a Solidarita

Ilustracja
Państwo

 Słowacja

Skrót

SaS

Lider

Branislav Gröhling

Data założenia

28 marca 2009

Adres siedziby

Bratysława

Ideologia polityczna

libertarianizm, konserwatywny liberalizm, eurosceptycyzm

Poglądy gospodarcze

liberalizm gospodarczy

Członkostwo
międzynarodowe

Partia Europejskich Konserwatystów i Reformatorów

Barwy

zielona

Strona internetowa

Wolność i Solidarność (słow. Sloboda a Solidarita, SaS/SASKA) – słowacka partia polityczna reprezentujące takie nurty jak libertarianizm[1], konserwatywny liberalizm[2] i eurosceptycyzm. Partia należy do Partii Europejskich Konserwatystów i Reformatorów[3].

Partia została powołana do życia 28 marca 2009. Na jej czele stanął ekonomista Richard Sulík[4], jego zastępcami zostali Jozef Mihál i Juraj Miškov[5].

Nazwa ugrupowania nawiązuje do dwóch filarów, na jakich oparło swój program: partia domaga się z jednej strony „respektowania wolności jednostki”, z drugiej zaś „solidarności społeczeństwa w okresie ciężkich sytuacji życiowych”. W połowie 2009 partia wystąpiła z projektem referendum, w którym społeczeństwo wypowiedziałoby się na temat obniżenia podatków, ograniczenia immunitetu poselskiego, zmniejszenia liczby posłów, wprowadzenia maksymalnej ceny rządowych pojazdów, wyborów przez Internet, a także zmian w prawie prasowym[5].

Partia wystawiła swoją listę w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009, uzyskując 4,7% głosów[5]. W wyborach prezydenckich poparła Ivetę Radičovą. W wyborach samorządowych ugrupowanie uzyskało jeden mandat w sejmiku kraju bratysławskiego[5]. Partia wzięła udział w wyborach w 2010, uzyskując 12,1% głosów[6] i 22 mandaty[1]. 4 z nich przypadły przedstawicielom konserwatywnego ruchu obywatelskiego Zwyczajni Ludzie[7], który wkrótce zerwał współpracę z SaS. Przedstawiciele Wolności i Solidarności współtworzyli powołany w 2010 rząd Ivety Radičovej[8], który upadł w 2012.

W przedterminowych wyborach w 2012 ugrupowanie otrzymało 5,9% głosów i 11 miejsc w Radzie Narodowej[3]. Znalazło się w opozycji, zaś część posłów opuściła to ugrupowanie (Jozef Kollár i Daniel Krajcer dołączyli do partii NOVA[9]). W wyborach europejskich w 2014 SaS poparło 6,7% głosujących, a Richard Sulík został wybrany na europosła[3].

W 2016 ugrupowanie zajęło drugie miejsce, otrzymało 12,1% głosów i 21 mandatów w Radzie Narodowej[10]. W wyborach w 2019 partia uzyskała dwa mandaty w Europarlamencie IX kadencji[11]. W wyborach krajowych w 2020 SaS poparło 6,2% głosujących, co przełożyło się na 13 mandatów poselskich[12]. Kilkanaście dni po tych wyborach partia podpisała porozumienie o utworzeniu nowej koalicji celem powołania rządu Igora Matoviča[13].

W marcu 2021 doszło do kryzysu w koalicji, w jego trakcie sześciu członków rządu (w tym wszyscy przedstawiciele SaS) podało się do dymisji[14]. Ostatecznie dotychczasowi koalicjanci uzgodnili utworzenie nowego gabinetu na czele z Eduardem Hegerem[15]. We wrześniu 2022 partia opuściła koalicję rządową[16]. W wyborach w 2023 formacja dostała 6,3% głosów i 11 mandatów[17]. W marcu 2024 jej nowym przewodniczącym został Branislav Gröhling[18]. W wyborach w tym samym roku ugrupowanie nie uzyskało reprezentacji w Europarlamencie X kadencji[19].

Wyniki w wyborach do Rady Narodowej
Wybory Poparcie Mandaty Zmiana
2010 12,1% 22
2012 5,9% 11 –11
2016 12,1% 22 +11
2020 6,2% 13 –9
2023 6,3% 11 –2
Wyniki w wyborach do Parlamentu Europejskiego
Wybory Poparcie Mandaty Zmiana
2009 4,7% 0
2014 6,7% 1 +1
2019 9,6% 2 +1
2024 4,9% 0 –2
  1. a b Parties and Elections in Europe: Slovakia. parties-and-elections.eu. [dostęp 2015-11-20]. (ang.).
  2. Europe, A Political Profile: An American Companion to European Politics.
  3. a b c Our Members. aecr.eu. [dostęp 2017-03-25]. (ang.).
  4. Leaders of Slovakia. zarate.eu. [dostęp 2015-11-20]. (ang.).
  5. a b c d O nas. strana-sas.sk. [dostęp 2015-11-20]. (słow.).
  6. Pravica môže vládnuť, má o 8 kresiel viac. sme.sk, 13 czerwca 2010. [dostęp 2015-11-20]. (słow.).
  7. SaS chairman speaks about its new MPs from the Ordinary People civic association. sme.sk, 15 czerwca 2010. [dostęp 2014-01-25]. (ang.).
  8. Vláda SR od 09.07.2010 do 04.04.2012. vlada.gov.sk. [dostęp 2014-07-12]. (słow.).
  9. Náš tím. nova.sk. [dostęp 2014-01-25]. (słow.).
  10. Parlamentné voľby 2016 online – kompletné výsledky volieb. webnoviny.sk, 6 marca 2016. [dostęp 2016-03-06]. (słow.).
  11. Zuzana Gabrižová: Konečné výsledky eurovolieb 2019 na Slovensku. euractiv.sk, 27 maja 2019. [dostęp 2023-10-01]. (słow.).
  12. Priebežné a kompletné výsledky volieb (online): Parlamentné voľby 2020 na Slovensku. webnoviny.sk, 1 marca 2020. [dostęp 2020-03-01]. (słow.).
  13. The four-leaf clover coalition presented ministerial nominations to president. sme.sk, 14 marca 2020. [dostęp 2020-03-17]. (ang.).
  14. Prezidentka prijala demisiu ministrov školstva a zahraničných vecí. teraz.sk, 25 marca 2021. [dostęp 2021-03-26]. (słow.).
  15. Matovičov kabinet podá demisiu v utorok, Heger dostane poverenie. pravda.sk, 29 marca 2021. [dostęp 2021-03-30]. (słow.).
  16. 3 ministers resigned in Slovakia: Government lost majority in parliament. owpit.com, 6 września 2022. [dostęp 2022-09-07]. (ang.).
  17. Anežka Lisá: Štátna komisia potvrdila výsledky volieb, víťazom je Smer-SD. rtvs.sk, 1 października 2023. [dostęp 2023-10-01]. (słow.).
  18. SaS má po pätnástich rokoch nového predsedu, je ním Branislav Gröhling. sme.sk, 16 marca 2024. [dostęp 2024-07-06]. (słow.).
  19. Oficiálne výsledky eurovolieb 2024: Do europarlamentu sa dostalo päť strán. sme.sk, 9 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-10]. (słow.).