pl.wikipedia.org

Wolnościowa Partia Austrii – Wikipedia, wolna encyklopedia

  • ️Thu Feb 29 2024

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Wolnościowa Partia Austrii

Freiheitliche Partei Österreichs

Ilustracja
Państwo

 Austria

Skrót

FPÖ

Lider

Herbert Kickl

Data założenia

3 listopada 1955

Adres siedziby

Wiedeń

Ideologia polityczna

nacjonalizm, narodowy konserwatyzm, prawicowy populizm

Członkostwo
międzynarodowe

Patriots.eu

Grupa w Parlamencie
Europejskim

Patrioci za Europą

Obecni posłowie

57/183

Obecni senatorowie

13/60

Obecni eurodeputowani

6/20

Wiadomości w Wikinews
Strona internetowa

Wolnościowa Partia Austrii[1] (niem. Freiheitliche Partei Österreichs, FPÖ) – austriacka skrajnie prawicowa[2][3][4][5], eurosceptyczna partia polityczna założona w 1955 roku.

Partia wywodzi się z neofaszystowskiego ugrupowania Związku Niezależnych (utworzonego w 1949)[6]. W latach 1983–1987 tworzyła rząd z socjaldemokratyczną SPÖ. W 1999 r. FPÖ w wyborach do Rady Narodowej zdobyła 26,91% głosów i weszła w koalicję z Austriacką Partią Ludową (ÖVP). Obecność FPÖ w rządzie spowodowała roczny bojkot Austrii ze strony Unii Europejskiej[7], który został jednak zakończony po wyborach parlamentarnych z 2002 roku.

Istotnym wydarzeniem w historii partii był rozłam zapoczątkowany w 2005 r. przez Jörga Haidera, który z innymi byłymi politykami FPÖ stworzył Sojusz na rzecz Przyszłości Austrii (BZÖ)[8]. Od 2005 r. do 2019 r. przewodniczącym partii był Heinz-Christian Strache[9].

Program partii został przyjęty w 2011 roku na konwencji partyjnej[10]. Zakłada on:

  1. sprzeciw wobec przystąpienia Turcji do UE
  2. ograniczenie imigracji
  3. sprzeciw wobec podniesienia unijnych składek
  4. zachowanie neutralności Austrii (niewchodzenie w żadne sojusze militarne, m.in. z NATO)
  5. zwalczanie nadużyć w przyznawaniu azylu
Wybory Wyniki[11] Mandaty Zmiana Rząd
Głosy %
1956 283 749 6,52

6/165

Nowa Opozycja
1959 336 110 7,70

8/165

2 Opozycja
1962 313 895 7,04

8/165

0 Opozycja
1966 242 570 5,35

6/165

2 Opozycja
1970 253 425 5,52

6/165

0 Wsparcie rządu
1971 248 473 5,45

10/183

4 Opozycja
1975 249 444 5,41

10/183

0 Opozycja
1979 286 743 6,06

11/183

1 Opozycja
1983 241 789 4,98

12/183

1 Koalicja rządząca
1986 472 205 9,73

18/183

6 Opozycja
1990 782 648 16,64

33/183

15 Opozycja
1994 1 042 332 22,50

42/183

9 Opozycja
1995 1 060 175 21,89

41/183

1 Opozycja
1999 1 244 087 26,91

52/183

11 Koalicja rządząca
2002 491 328 10,01

18/183

34 Koalicja rządząca
Opozycja (od 2005)
2006 519 598 11,03

21/183

3 Opozycja
2008 857 028 17,54

34/183

13 Opozycja
2013 962 313 20,51

40/183

6 Opozycja
2017 1 316 442 25,97

51/183

11 Koalicja rządząca
Opozycja (od 2019)
2019 772 666 16,17

31/183

20 Opozycja
2024 1 408 512 28,85

57/183

26 Opozycja (jeszcze nie utworzono nowego Rządu Federalnego)
Wybory Wyniki Mandaty Zmiana
Głosy %
1996 1 044 604 27,5

6/21

Nowa
1999 655 519 23,4

5/21

1
2004 157 722 6,3

1/18

4
2009 364 207 12,7

2/17

1
2014 556 835 19,7

4/18

2
2019 650 114 17,2

3/18

1
2024 893 754 25,4

6/18

3
Wybory Kandydaci I tura

[%]

II tura

[%]

Zwycięstwo
2010 Barbara Rosenkranz 15,24 --- nie
2016 Norbert Hofer 35,05 46,21 nie
2022 Walter Rosenkranz 17,68 --- nie

Jedna z czołowych działaczek ugrupowania Barbara Rosenkranz, która była kandydatką partii w wyborach prezydenckich w 2010[12] wielokrotnie negowała holokaust. Jednakże od czasu, kiedy Jörg Haider nie rządzi już partią, FPÖ walczy z wewnętrznym antysemityzmem. W 2015 r. posłanka tej partii Susanne Winter została wyrzucona za tego typu wypowiedzi.

 Osobny artykuł: Afera z Ibizy.

17 maja 2019 r. zostały opublikowane nagrania, w których Heinz-Christian Strache, oferował rosyjskiej inwestorce państwowe kontrakty w zamian za pomoc w kampanii wyborczej w 2017 roku[13]. Następnego dnia Strache zrezygnował z funkcji wicekanclerza i prezesa partii[14][15][16].

  1. Wolnościowa Partia Austrii, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-02-29].
  2. Skrajna prawica wygrała wybory w Austrii [online], dziennik.pl, 30 września 2024 [dostęp 2024-11-20].
  3. Rząd skrajnej prawicy? W Austrii wszystko możliwe [online], Rzeczpospolita [dostęp 2024-11-20].
  4. Antyimigrancka forteca Austria. Proputinowska FPÖ faworytem niedzielnych wyborów [online], Rzeczpospolita [dostęp 2024-11-20].
  5. Bartosz T. Wieliński, Po sukcesie skrajnej prawicy w Wiedniu. Były Austro-Węgry, będzie Węgro-Austria? [online], wyborcza.pl, 30 września 2024 [dostęp 2024-11-20] (pol.).
  6. Partie Socjaldemokratyczne Europy, Książka i Wiedza, 1982, s. 15.
  7. Ian Black, Kate Connolly, EU stands firm on Austria boycott, „The Guardian”, 1 marca 2000, ISSN 0261-3077 [dostęp 2024-02-20] (ang.).
  8. The Case of the Austrian Radical Right and Russia During the War in Ukraine – ECPS [online], 5 marca 2023 [dostęp 2024-02-20] (ang.).
  9. ORF at/Agenturen red, Regierung: Strache erklärt Rücktritt [online], news.ORF.at, 18 maja 2019 [dostęp 2019-05-18] (niem.).
  10. Parteiprogramm (englisch) – Freiheitliche Partei Österreichs [online], www.fpoe.at [dostęp 2024-02-21].
  11. 100 years of voting behavior [online], www.sora.at [dostęp 2024-02-21] (ang.).
  12. stosunki.pl Pewne zwycięstwo w cieniu nazistowskich haseł, czyli wybory w Austrii.
  13. James Phelan, 1., ISBN 978-1-74283-196-1, OCLC 896985116 [dostęp 2019-05-19].
  14. Austria’s vice-chancellor resigns over alleged corruption video [online], WFMZ, 18 maja 2019 [dostęp 2019-05-19] (ang.).
  15. Austria’s vice-chancellor resigns over alleged corruption video [online], WDIV, 18 maja 2019 [dostęp 2019-05-19] (ang.).
  16. Lukas Mikelionis, Austria’s populist vice chancellor resigns after alleged corruption video surfaces [online], Fox News, 18 maja 2019 [dostęp 2019-05-19] (ang.).