pl.wiktionary.org

chodzić – Wikisłownik, wolny słownik wielojęzyczny

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

wymowa:
, IPA[ˈxɔd͡ʑit͡ɕ], ASoʒ́ić], zjawiska fonetyczne: zmięk.
znaczenia:

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)

(1.1) poruszać się za pomocą nóg
(1.2) poruszać się (regularnie) w jakimś kierunku, w jakieś miejsce
(1.3) o mechanizmie: działać, pracować
(1.4) o środkach komunikacji: kursować
(1.5) mieć coś na myśli
(1.6) pot. spotykać się ze sobą, będąc parą w nieformalnym związku
(1.7) chodzącyprzen. prawdziwy, będący przykładem czegoś
(1.8) rozk. chodź, chodźmy, chodźciepodejdź (podejdźcie, podejdźmy); idź (idźcie, idźmy) za mną
(1.9) rozk. chodź, chodźmy, chodźciepot. zachęta do zrobienia czegoś
(1.10) uczęszczać regularnie na jakieś zajęcia
odmiana:
(1.1) koniugacja VIa
formaliczba pojedynczaliczba mnoga
1. os.2. os.3. os.1. os.2. os.3. os.
bezokolicznikchodzić
czas teraźniejszychodzę chodzisz chodzi chodzimy chodzicie chodzą
czas przeszłymchodziłem chodziłeś chodził chodziliśmy chodziliście chodzili
żchodziłam chodziłaś chodziła chodziłyśmy chodziłyście chodziły
nchodziłom chodziłoś chodziło
tryb rozkazującyniech chodzęchodź niech chodzichodźmy chodźcie niech chodzą
 pozostałe formy
czas przyszłymbędę chodził,
będę chodzić
będziesz chodził,
będziesz chodzić
będzie chodził,
będzie chodzić
będziemy chodzili,
będziemy chodzić
będziecie chodzili,
będziecie chodzić
będą chodzili,
będą chodzić
żbędę chodziła,
będę chodzić
będziesz chodziła,
będziesz chodzić
będzie chodziła,
będzie chodzić
będziemy chodziły,
będziemy chodzić
będziecie chodziły,
będziecie chodzić
będą chodziły,
będą chodzić
nbędę chodziło,
będę chodzić
będziesz chodziło,
będziesz chodzić
będzie chodziło,
będzie chodzić
czas zaprzeszłymchodziłem byłchodziłeś byłchodził byłchodziliśmy bylichodziliście bylichodzili byli
żchodziłam byłachodziłaś byłachodziła byłachodziłyśmy byłychodziłyście byłychodziły były
nchodziłom byłochodziłoś byłochodziło było
forma bezosobowa czasu przeszłegochodzono
tryb przypuszczającymchodziłbym,
byłbym chodził
chodziłbyś,
byłbyś chodził
chodziłby,
byłby chodził
chodzilibyśmy,
bylibyśmy chodzili
chodzilibyście,
bylibyście chodzili
chodziliby,
byliby chodzili
żchodziłabym,
byłabym chodziła
chodziłabyś,
byłabyś chodziła
chodziłaby,
byłaby chodziła
chodziłybyśmy,
byłybyśmy chodziły
chodziłybyście,
byłybyście chodziły
chodziłyby,
byłyby chodziły
nchodziłobym,
byłobym chodziło
chodziłobyś,
byłobyś chodziło
chodziłoby,
byłoby chodziło
imiesłów przymiotnikowy czynnymchodzący, niechodzący
żchodząca, niechodząca chodzące, niechodzące
nchodzące, niechodzące
imiesłów przysłówkowy współczesnychodząc, nie chodząc
rzeczownik odczasownikowychodzenie, niechodzenie
przykłady:
(1.1) Co rano chodzę do łazienki.
(1.1) W tym tygodniu chodziła w koszulce w paski z napisem „Possible”.
(1.2) Czy w niedzielę też chodzisz do pracy?
(1.3) Zegarek mi nie chodzi.
(1.4) Pomiędzy tymi miasteczkami nie chodzi o tej porze żaden autobus.
(1.5) Nie wiem, o co mu chodzi.
(1.6) Ela chciałaby chodzić z Jackiem, ale niestety Jacek chodzi już z Elizą.
(1.7) Antek to chodząca dobroć.
(1.8) Chodź, coś ci pokażę!
(1.9) Więc chodź, pomaluj mój świat na żółto i na niebiesko.[1]
(1.10) Dzieci chodzą do szkoły.
(1.10) Latem chodziłam na kurs języka hiszpańskiego.
składnia:
(1.5) chodzić o + B.
(1.6) chodzić z + N.
kolokacje:
synonimy:
(1.1) stawiać kroki
(1.2) uczęszczać, chadzać
antonimy:
(1.1) stać
hiperonimy:
hiponimy:
(1.1) łazić, błądzić, brodzić, deptać, dreptać, lunatykować, paradować, snuć się, spacerować, taszczyć się, taskać się, wędrować[2]
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. przechodka ż, uchodźczyni ż, chód m, chodzik m, chodnik m, chodniczek m, chodnikowiec m, chodak m, chodaczek m, chodzony m, chodnica ż, chodliwość ż, chodziarz m, chodziarka m, chadzka ż, chadzanie n, chodzenie n
czas. obejść, chadzać ndk.
przym. chodny, chodnikowy, chodliwy, chodziwy, chodziarski
wykrz. chodu
związki frazeologiczne:
chodzący kościotrupchodzi ochodzić jak błędna owcachodzić jak szwajcarski zegarekchodzić na rzęsachchodzić od Annasza do Kajfaszachodzić spać z kuramichodzić własnymi drogamichodzić w konkurychodzić po kolędziechodzić z alleluja (po allelui) • chodzić z barankiemchodzić z dyngusem (po dyngusie, z kurkiem, z kurkiem dyngusowym) • chodzić z gaikiemchodzić z głową w chmurachchodzić z niedźwiedziemchodzić z ogrojczykiemchodzić z podniesionym czołemchodzić z traczykiemchodzić po wykupietam, gdzie król piechotą chodzi
etymologia:
prasł. *choditi < praindoeur. *sod-iść; s przekształciło się w ch < praindoeur. *sed-siedzieć
uwagi:
(1.1-2) w odróżnieniu od „iść”, „chodzić” wyraża pewną częstość, regularność
tłumaczenia:
źródła:
  1. Zespół: Dwa plus jeden, utwór: Chodź, pomaluj mój świat, autor tekstu: Marek Dutkiewicz.
  2. publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.