pl.wiktionary.org

czytać – Wikisłownik, wolny słownik wielojęzyczny

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

kobieta czyta (1.1) książkę
muzyk czyta (1.2) nuty
kobieta czyta (1.2) mapę
mężczyzna czyta (1.4)
wymowa:
IPA[ˈt͡ʃɨtat͡ɕ], ASytać]
znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. przeczytać)

(1.1) przebiegać wzrokiem lub dotykiem tekst w postaci liter lub ideogramów oraz znaków pisarskich i rozumieć treść przezeń przekazywaną
(1.2) mieć umiejętność rozumienia treści zawartych w rysunkach technicznych, schematach, mapach, nutach
(1.3) czynność urządzenia technicznego polegająca na odkodowywaniu informacji
(1.4) wypowiadać na głos zapisane słowa
(1.5) st.pol. liczyć[1]
odmiana:
(1.1-4) koniugacja I
formaliczba pojedynczaliczba mnoga
1. os.2. os.3. os.1. os.2. os.3. os.
bezokolicznikczytać
czas teraźniejszyczytam czytasz czyta czytamy czytacie czytają
czas przeszłymczytałem czytałeś czytał czytaliśmy czytaliście czytali
żczytałam czytałaś czytała czytałyśmy czytałyście czytały
nczytałom czytałoś czytało
tryb rozkazującyniech czytamczytaj niech czytaczytajmy czytajcie niech czytają
 pozostałe formy
czas przyszłymbędę czytał,
będę czytać
będziesz czytał,
będziesz czytać
będzie czytał,
będzie czytać
będziemy czytali,
będziemy czytać
będziecie czytali,
będziecie czytać
będą czytali,
będą czytać
żbędę czytała,
będę czytać
będziesz czytała,
będziesz czytać
będzie czytała,
będzie czytać
będziemy czytały,
będziemy czytać
będziecie czytały,
będziecie czytać
będą czytały,
będą czytać
nbędę czytało,
będę czytać
będziesz czytało,
będziesz czytać
będzie czytało,
będzie czytać
czas zaprzeszłymczytałem byłczytałeś byłczytał byłczytaliśmy byliczytaliście byliczytali byli
żczytałam byłaczytałaś byłaczytała byłaczytałyśmy byłyczytałyście byłyczytały były
nczytałom byłoczytałoś byłoczytało było
forma bezosobowa czasu przeszłegoczytano
tryb przypuszczającymczytałbym,
byłbym czytał
czytałbyś,
byłbyś czytał
czytałby,
byłby czytał
czytalibyśmy,
bylibyśmy czytali
czytalibyście,
bylibyście czytali
czytaliby,
byliby czytali
żczytałabym,
byłabym czytała
czytałabyś,
byłabyś czytała
czytałaby,
byłaby czytała
czytałybyśmy,
byłybyśmy czytały
czytałybyście,
byłybyście czytały
czytałyby,
byłyby czytały
nczytałobym,
byłobym czytało
czytałobyś,
byłobyś czytało
czytałoby,
byłoby czytało
imiesłów przymiotnikowy czynnymczytający, nieczytający
żczytająca, nieczytająca czytające, nieczytające
nczytające, nieczytające
imiesłów przymiotnikowy biernymczytany, nieczytanyczytani, nieczytani
żczytana, nieczytanaczytane, nieczytane
nczytane, nieczytane
imiesłów przysłówkowy współczesnyczytając, nie czytając
rzeczownik odczasownikowyczytanie, nieczytanie
przykłady:
(1.1) Codziennie rano czytam gazetę.
(1.2) Nie zabłądzimy, Damian umie czytać mapy i ma kompas.
(1.3) Przeczytać taką dyskietkę może tylko bardzo archaiczny komputer.
(1.4) W dzieciństwie babcia czytała mi bajki na dobranoc.
składnia:
kolokacje:
(1.1) czytać książkę • czytać gazetę • czytać wiersz • czytać na głos
(1.2) czytać mapę • czytać nuty
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. czytelnictwo n, czytelnia ż, czytelnik m, czytelniczka ż, czytacz mos, czytanka ż, czytadło n, czytelność ż, czytnik m, czytanina ż, czytanie n, odczyt m, odczytanie n, odczytywanie n, rozczytanie n, wyczytanie n, wczytywanie n, zaczytanie n, zaczytywanie n, czytywanie n, przeczytanie n, poczytność ż
czas. czytywać ndk., odczytać dk., odczytywać ndk., przeczytać dk., rozczytać dk., rozczytywać ndk., wyczytywać ndk., wyczytać dk., zaczytać dk., zaczytywać ndk.
przym. czytelny, czytelniczy, czytankowy, czytnikowy, oczytany
przysł. czytelnie
związki frazeologiczne:
czytać jednym tchemczytać między wierszamiczytać w myślachczytać z ruchu warg
etymologia:
prasł. *čitati[2]
uwagi:
tłumaczenia:
(1.5) zobacz listę tłumaczeń w haśle: liczyć
źródła:
  1. Halina Koneczna, Czysło, poczet, liczba, ilość, „Poradnik Językowy” nr 1/1950, s. 11.
  2. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „czytać” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.