Германия — Бикипиэдьийэ

Бикипиэдьийэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Bundesrepublik Deutschland Германия Федерал Өрөспүүбүлүкэтэ
Ыҥырыыта: Einigkeit und Recht und Freiheit
Өрөгөй ырыата: third stanza of "Das Lied der Deutschen"
Location of  Германия  (orange) – on the European continent  (camel & white) – in the European Union  (camel)                  [Legend]
Киин куората (уонна саамай улахан куорат)	Берлин 52°31′N, 13°24′E
Ил тыла	Ниэмэс тыла
Омуктар	91% Ниэмэстэр, 3% Түрктэр, 6% атыттар
Олохтоохтор ааттара	Германиялар
Дьаhалтата	Федерал парламент өрөспүүбүлүкэтэ
-	Президент	Joachim Gauck
-	Канцлер	Ангела Меркель (ХДУ)
Историята
-	Айыы Рим Империята	962
-	Германия Империята	18 тохсунньу 1871
-	Федерал Өрөспүүбүлүкэ	23 ыам ыйа 1949
-	Холбоhуу	3 алтынньы 1990
ЭУ кыттыыта	25 кулун тутар 1957
Иэнэ
-	Бүтүн	357,021 km² (63rd) 137,847 sq mi
-	Уу (%)	2.416
Олохтоохторо
-	Dec. 31, 2007 estimate	82,217,800[1] (14th)
-	Олохтоох чиҥэ	230/km² (36th) 596/sq mi
БИО (АКП)	2007 estimate
-	Total	$2.81 trillion (5th)
-	Per capita	$34,181 (21st)
БИО (номинал)	2007 estimate
-	Total	$3.32 trillion (3rd)
-	Per capita	$40,415 (19th)
Дьини (2000)	28.3 (low)
КСИ (2005)	▲ 0.935 (high) (22nd)
Валюта	Эуро (€) (EUR)
Кэм зоната	CET (UTC+1)
-	Сайыҥҥы кэм	CEST (UTC+2)
Ил домен	.de
Телефон кода	+49

Германия (ни. Deutschland), дьиҥнээх аата Германия Федерал Өрөспүүбүлүкэтэ, ГФӨ (ни. Bundesrepublik Deutschland, BRD), диэн Эуропа ортотугар баар дойду. Кини хоту Балтика уонна Хоту байҕаллар икки ардыларыгар, онтон соҕуруу Альпа хайаларыгар диэри сытар. Кини уон алта сиртэн турар, барыта 82 мөлүйүөнтэн тахса ахсааннаах дьонноох, 357 596 км² иэннээх, Эуропа Түмсүүтүгэр саамай элбэх дьонноох дойду буолар. Кини хоту Данияны кытта, илин Польшаны уонна Чиэхийэнэ кытта, соҕуруу Аустрияны уонна Швейцарияны кытта, онтон арҕаа Быраансыйа, Лүксембуургу, Бельгияны уонна Нидерланд кытта быысаһар. Дойду киин куората уонна саамай элбэх дьонноох куората Берлин буолар, оттон сүрүн үп киинэ Франкфурт; саамай улахан куораттаах сирэ Руур буолар.

Хотугу сороҕо германия үлэһиттэр искэ бириэмэгар саҕанааҕы Ледниковай Хатыл сидьиҥ дэхси сир Хотугу-Германиятаа-ҕы Намтал Сир

РСФСР ОЭУ чинчийиилэринэн Германия АХШ кэнниттэн иммиграннарга аан дойдуга иккис миэстэни ылар.

• Миграция туһунан дакылаатынан, 2013 сыллаахха Германияҕа саамай элбэх мигрант кэлэн, 1993 сыллаахха кэлбитэ.
• Киирбит миграннар ахсааннара 2013 с. 13 %- нан элбээтэ, оттон тахсар миграннар ахсааннара 12% эрэ үрдээтэ. Ол түмүгэр Германияҕа 429 000 киһи киирбититтэн ордук.
• Германияҕа киирэр мигрант 58% - Дьобуруопа гражданнара.
• 1996 сылтан саҕалаан Польша гражданнара буолаллар.
• 2007 сыллаахха Болгария уонна Румыния киирбитин кэннэ бу дойдулар миграннар ахсааннара элбээбит.
• Өссө от ыйын 1 күнүгэр 2013 сыллаахха Дьобуруопа киирбитин кэннэ миграция эмиэ улааппыта.
• Экономическай кризиһинэн сибээстээн, Европа соҕуруу дойдуларыттан миграция Испания уонна Италия курдук улаатта.
• 2012 сылы кытта тэҥнээтэххэ, 70 %- нан куотар сири биэриигэ сайаапка элбээбит.
• Урукку өттүгэр миграция АС- үөлгэ киирбэт дойдулартан үрдүк.
• Германия устудьуоннарга алыптаах дойду буолар. 86 000 киһи Германияҕа үөрэҕин 2013 сыллаахха саҕалаабыта.
• 2013 сылга ыалы холбуур 44 311 виза бэриллибитэ.
• Хас бэһис олохтооҕо Германияҕа миграционнай ааспыт кэмнээх.

Германия АХШ кэнниттэн иммиграция дойдуга иккис буолар. 2016 сыллааҕы туругунан иммиграннар уонна кинилэр көнө сыдьааннара (омук омуктарын репатрианнарын киллэрэн туран) 18,6 мөлүйүөн киһи, эбэтэр Германия нэһилиэнньэтин 22,5%. 2019 сыллааҕы туругунан, ХНТ сыаналыылларынан, Германияҕа 13,1 мөлүйүөн киһи олорор уонна кинилэр ыччаттара, ол эбэтэр дойду нэһилиэнньэтин 15,7 %^[5].

Германия - олох сайдылаах дойду буолар.