Đunis – Wikipedija/Википедија
| Đunis | |
|---|---|
| Osnovni podaci | |
| Država |  Srbija
|
| Upravni okrug | Rasinski |
| Grad | Kruševac |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo (2022) | 812 |
| Geografija | |
| Koordinate | 43°35′01″N 21°30′16″E / 43.583666°N 21.504333°E |
| Nadmorska visina | 257 m |
|
Đunis Đunis na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski kod | 37202 |
| Pozivni broj | 037 |
| Registarska oznaka | KŠ |
Koordinate: 43° 35′ 01" SGŠ, 21° 30′ 16" IGD
Đunis je naseljeno mesto grada Kruševca u Rasinskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 812 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 1006 stanovnika). Ovo ime koje odudara od uobičajenih toponima za srpska sela verovatno duguje imenu sveca Dionisija kome je bio posvećen jedan od mnogih manastira koji su se u Đunisu nekada nalazili.
Đunis se nalazi u centralnoj Srbiji u Rasinskom okrugu. Udaljen je oko 210 km od Beograda, 14 km od Kruševca i 8 km od auto-puta E-75, a nalazi se na glavnoj železničkoj liniji normalnog koloseka Beograd - Niš - Skoplje - Solun na kojoj ima svoju putničku i teretnu stanicu. Smešten je u dolini Južne Morave, a kroz njega protiče i Ribarska reka.
Klima Đunisa je umereno kontinentalna sa uticajem planinske klime. Leta su sa prilično svežim jutrima i večerima zbog vetra koji duva sa Jastrepca, a zime su snegovite sa retkim oštrim mrazevima.
U naselju Đunis živi 696 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 47,1 godina (44,1 kod muškaraca i 49,9 kod žena). U naselju ima 276 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,94.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).
|
|
| Etnički sastav prema popisu iz 2002. | |||
|---|---|---|---|
| Srbi | 779 | 95.93% | |
| Romi | 19 | 2.33% | |
| Jugosloveni | 5 | 0.61% | |
| Crnogorci | 4 | 0.49% | |
| Hrvati | 1 | 0.12% | |
| nepoznato | 1 | 0.12% |
Stanovništvo prema polu i starosti [2]
| m | ž | |||
| ? | 7 | 15 | ||
| 80+ | 11 | 20 | ||
| 75-79 | 24 | 40 | ||
| 70-74 | 23 | 44 | ||
| 65-69 | 32 | 43 | ||
| 60-64 | 25 | 40 | ||
| 55-59 | 16 | 16 | ||
| 50-54 | 27 | 21 | ||
| 45-49 | 36 | 34 | ||
| 40-44 | 26 | 24 | ||
| 35-39 | 21 | 13 | ||
| 30-34 | 15 | 12 | ||
| 25-29 | 28 | 20 | ||
| 20-24 | 20 | 31 | ||
| 15-19 | 21 | 17 | ||
| 10-14 | 13 | 12 | ||
| 5-9 | 20 | 15 | ||
| 0-4 | 16 | 14 | ||
| prosek | 44.1 | 49.9 |
Domaćinstva
|
|
Domaćinstva
|
|
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija | Proizvodnja i snabdevanje... | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 126 | 34 | - | - | 33 | 5 | 14 | 5 | - | 13 |
| Ženski | 63 | 28 | - | - | 12 | 2 | 2 | 6 | 1 | - |
| Oba | 189 | 62 | - | - | 45 | 7 | 16 | 11 | 1 | 13 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | - | - | 2 | 2 | 2 | 7 | - | - | 9 | |
| Ženski | 1 | - | - | 3 | 2 | 5 | - | - | 1 | |
| Oba | 1 | - | 2 | 5 | 4 | 12 | - | - | 10 |
Đunis je imao veoma burnu istoriju. Mada je često sa svojim brojnim crkvama i manastirima bio na meti turskih napada retko kada je bio bitna tačka istorijskih dešavanja sve do srpsko-turskog rata 1876. godine kada je srpska vojska pod komandom ruskog generala Mihaila Černjajeva u Đunisu 17. okotbra pretrpela katastrofalan poraz, inače jedini u dotadašnjoj Černjajevoj vojnoj karijeri.
Đunis svake godine poseti na desetine hiljada turista. Ovu zavidnu brojku meštani slabo koriste jer su smeštajni kapaciteti nerazvijeni. Turističke atrakcije Đunisa predstavljaju njegovi manastiri, poznati pecaroški lokaliteti na Južnoj Moravi, kao i prilično očuvana priroda.
Najveći broj hodočasnika privlači manastir Pokrova Presvete Bogorodice koji je izuzetno posećen tokom cele godine, ali na dan slave manastira, 14. oktobra se redovno okuplja više od 30.000 ljudi iz cele Srbije, a nađe se poneko i iz inostranstva. Drugi đuniški manastir, manastir sv. Romana je takođe jedna od najvećih srpskih svetinja. Pominje se još 1020. u hrisovulji vizantijskog cara Vasilija Drugog. Posebnu pažnju budi podatak da se grob ruskog plemića i dobrovoljca Nikolaja Nikolajeviča Rajevskog koji je u Tolstojevom romanu Ana Karenjina predstavljen kao Vronski, ovde nalazi. Vronski tj. Rajevski je po pogibiji prvobitno bio sahranjen u porti manastira da bi kasnije bio prenet u porodičnu grobnicu u Rusiji, ali je njegovo srce ostavljeno da i dan danas počiva u manastiru.
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
