20. 12. – Wikipedija/Википедија
20. prosinca/decembra (20. 12.) je 354. dan godine po gregorijanskom kalendaru (355. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 11 dana.
- 69. — Vojska odana rimskom vojskovođi Vespazijanu je ušala u Rim i zbacila cara Vitelija.
- 1192. — Austrijski vojvoda Leopold V. zarobio engleskog kralja Richarda Lavljeg Srca prilikom njegovog povratka u Englesku nakon sklapanja mira sa Saladinom.
- 1483. — štampana prva knjiga u Švedskoj, pod nazivom Dyalogus creaturarum moralizatus.
- 1522. — Sulejman Veličanstveni je u opsadi Rodosa prihvatio predaju preostalih Vitezova sa Rodosa, kojima je dozvolio da se evakuišu.
- 1582. — U Francuskoj prihvaćen Gregorijanski kalendar.
- 1712. — Bitka kod Gadebuscha, Švedska pobjeđuje Dansku.
- 1860. — Južna Karolina je postala prva savezna država koja je pokušala da se otcepi od SAD.
- 1902. — Marie Curie-Sklodowska prvi puta izdvojila radij-klorid iz uranova oksida.
- 1907. — poginulo 91 rudara od eksplozije u rudniku Yolande, Alabama.
- 1912. — U Londonu počela mirovna konferencija Turske i balkanskih zemalja, posle pobede balkanskih saveznika i osvajanja gotovo svih turskih poseda u Evropi. Konferencija završena potpisivanjem Londonskog mirovnog ugovora 30. maja 1913, kojim se Turska odrekla evropskih provincija do linije Enos-Midija, ali su sukobi balkanskih saveznika oko razgraničenja vodili u novi rat.
- 1915. — Poslednje autralijske trupe su evakuisane sa Galipolja.
- 1917. — osnovana prva sovjetska tajna policija, pod nazivom Tjekan.
- 1924. — Adolf Hitler pušten na slobodu nakon što je odležao jednu godinu zatvora (osuđen na pet godina).
- 1945. — Karl Rener izabran za prvog predsednika austrijske Druge republike.
- 1951. — U Idahu je počela s radom prva eksperimentalna nuklearna elektrana (na slici) koja proizvodi električnu energiju.
- 1960. — Osnovan Front nacionalnog oslobođenja Južnog Vijetnama, komunističko političko krilo antiameričkih gerilskih snaga Vijetkong.
- 1970. — Poljski šef KP Wladislaw Gomulka odstupio je s dužnosti nakon krvavih nemira. Usljedile su daljnje promjene u partijskom i državnom vrhu.
- 1971. — Predsednik Pakistana Aga Mohamed Jahja Kan podneo ostavku posle poraza pakistanskih trupa u ratu sa Indijom u Istočnom Pakistanu i predao vlast Zulfikaru Ali Butuu.
- 1973. — u Madridu ubijen španjolski premijer Louis Carrero Blanco.
- 1986. — U najvećim demonstracijama od početka Kulturne revolucije u Kini, preko 30.000 studenata protestovalo u Šangaju tražeći demokratske slobode.
- 1987. — U najtežoj mirnodopskoj nesreći na moru, sudar filipinskog feribota "Dona Paz" i jednog tankera preživelo 11 od 4.397 putnika i članova posade feribota. "Dona Paz" bio registrovan za prevoz najviše 1.500 ljudi.
- 1989. — SAD počele invaziju na Panamu s 12.000 vojnika, kojima se pridružilo još toliko američkih vojnika stacioniranih u Panami, radi zbacivanja bivšeg američkog štićenika, premijera Manuela Antonija Norijege.
- 1990. — Šef sovjetske diplomatije Eduard Ševarnadze, ključna ličnost sovjetskih reformi koje su dovele do okončanja "hladnog rata", podneo ostavku upozorivši Parlament na opasnost uspostavljanja diktatorskog poretka u zemlji.
- 1991. — Predsednik reformske vlade SFRJ Ante Marković podneo ostavku zbog opstrukcije reformskog programa Savezne vlade koju su sprovodili republički politički lideri. Marković nije hteo da prihvati savezni budžet koji je nazvao ratnim budžetom. Posle njegove ostavke reforme zaustavljene, a Jugoslavija se ubrzo raspala.
- 1992. — U Jugoslaviji održani prevremeni savezni, republički i lokalni izbori. Na izborima za predsednika Srbije Slobodan Milošević u prvom krugu pobedio Milana Panića. Predstavnici opozicije ukazali na brojne nepravilnosti i manipulacije tokom izbora.
- 1995. — Američki avion "boing 757" sa 164 putnika i člana posade, koji je leteo od Majamija ka kolumbijskom gradu Kali, srušio se u planinama jugozapadne Kolumbije. Nesreću preživelo četvoro ljudi i jedan pas.
- 1996. — U Beograd doputovala Komisija OEBS na čelu s bivšim premijerom Španije Felipeom Gonsalesom kako bi ispitala regularnost lokalnih izbora u Srbiji pošto je, pod pritiskom inostrane javnosti i svakodnevnih protesta širom Srbije, predsednik Slobodan Milošević bio prisiljen da prihvati arbitražu OEBS.
- 1997. — Ylva Nowén po prvi put osvaja zlatnu medalju na svjetskom prvenstvu u slalomu.
- 1998. — Amerikanka nigerijskog porekla Nkem Čukvu rodila osmorke, što je bio prvi takav poznat slučaj. Najmanja beba umrla sedam dana kasnije.
- 1999. — Viši sud u Vermontu donosi presudu, koja ujedno znači da homoseksualni parovi imaju ista prava kao i heteroseksualni vjenčani parovi.
- 2001. — Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija usvojio rezoluciju o slanju Međunarodnih bezbednosnih snaga za pomoć Avganistanu pod komandom Velike Britanije, kao podršku privremenoj antitalibanskoj vladi.
- 2002. — U Nemačkoj, na osnovu poternice Interpola, uhapšena vlasnica propale piramidalne "Dafiment banke" Dafina Milanović i izručena Beogradu, gde je optužena za proneveru oko 19 miliona maraka.
.
- 1537. — Johan III, švedski kralj 1568-1592.
- 1792. — Nicolas Charlet, francuski umjetnik.
- 1795. — Leopold fon Ranke, nemački istoričar.
- 1893. — Charlotte Bühler, austrijski psiholog.
- 1894. — Sir Robert Menzies, australijski političar i državnik.
- 1898. — Irene Dunne, američka glumica.
- 1901. — Robert Van de Graaff, američki fizičar i izumitelj.
- 1902. — Princ George, vojvoda od Kenta, član britanske kraljevske porodice.
- 1906. — Nikola Kalabić, je bio komandant Gorske kraljeve garde Jugoslovenske vojske u Otadžbini i saradnik nemačkog okupatora tokom Drugog svetskog rata.(u. 1946).
- 1917. — Eric Campbell, američki glumac.
- 1926. — Otto Graf Lambsdorff, njemački političar.
- 1930. — Margareta Meyerson, švedska glumica i pjevačica.
- 1932. — Christina Lundquist, švedska glumica.
- 1935. — Anna Schönberg, švedska glumica.
- 1938. — Jayawantiben Mehta, indijski političar.
- 1946. — Uri Geller, izrealiski iluzionist.
- 1947. — Gigliola Cinquetti, talijanska pjevačica.
- 1955. — Dara Džokić, srpska glumica.
- 1956. — Damir Desnica, bivši hrvatski nogometaš.
- 1964. — Mlađan Dinkić, srpski političar.
- 1976. — Hamdija Lipovača, bosanskohercegovački političar.
- 1980. — Martín Demichelis, argentinski nogometaš.
- 1981. — Julien Benneteau, francuski teniser.
.
- 217. — Zephyrinus, papa 198-217.
- 1429. — Masaccio (Tommaso Masaccio), talijanski slikar, poznat je kao prvi slikar renesanse (r. 1401.).
- 1954. — James Hilton, britanski pisac.
- 1355. — Dušan Stefan Nemanjić, srpski car, sin kralja Stefana Dečanskog, kralj Srbije od 1331.
- 1552. — Katharina von Bora, njemački reformator i žena Martina Luthera
- 1875. — Vjekoslav Babukić, preporoditelj i jezikoslovac.
- 1937. — Erih Ludendorf, nemački general.
- 1968. — Džon Štajnbek, američki pisac, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1962.
- 1968. — Max Brod, češko-izraelski pisac, prevoditelj, kompozitor i novinar židovskog porijekla (* 1884.).
- 1974. — Risto Stijović, srpski vajar.
- 1972. — Günter Eich, njemački pisac.
- 1973. — Luis Karero Blanko, premijer španije.
- 1982. — Arthur Rubinstein, američki pijanist poljskog porijekla (r. 1887.).
- 1994. — Dean Rusk, američki ministar vanjskih poslova 1961u.1969.
- 1996. — Carl Sagan, američki astronom i pisac.
- 2001. — Leopold Sedar Sengor, predsednik Senegala.
- 2009. — Brittany Murphy, američka glumica (r. 1977.)
- 2014. — Miodrag B. Protić, srpski slikar, likovni kritičar, teoretičar i istoričar umetnosti 20. veka u Srbiji i Jugoslaviji (r. 1922.).
- 2016. - Michèle Morgan, francuska glumica (r. 1920.)
.
.
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar