Montpellier – Wikipedija/Википедија
Montpellier | |
|---|---|
 Panorama grada | |
Montpellier Montpellier na karti Francuske | |
| Koordinate: 43°36′43″N 3°52′38″E / 43.61194°N 3.87722°E | |
| Država |  Francuska |
| Regija | Oksitanija |
| Departman | Hérault |
| Arrondissement | Montpellier |
| Uprava | |
| • Maire | ️Michaël Delafosse |
| Površina | |
| • Ukupno | 309.9 km² |
| Nadmorska visina | 7 m |
| Stanovništvo (2021.) | |
| • Ukupno | 473.092 |
| • Gustina | 153/km² |
| Vremenska zona | UTC+1 |
| Poštanski broj | 34000 |
| Pozivni broj | 467 |
Montpellier je grad, općina i aglomeracija od 473,092 stanovnika[1], na jugu Francuske u Regiji Oksitanija u Departmanu Hérault u kom je i administrativni centar.
On je nakon Marseillea drugi po veličini grad u Oksitaniji, metropola u kojoj se nalazi 31 općina.[2]
Grad se prostire u dolini rijeka Lez i Mosson, udaljen desetak.km od Lionskog zaljeva.. Kako se nalazi na trasi rimske Via Domitia i danas je važan koridor prema Španjolskoj do koje ide autoput A9 i magistralna željeznička pruga.[2]
Nekad močvarna obala, prepuna komaraca, danas je prošarana jezercima (Arnel, Prévost, Méjean,Pérols) i ljetovalištima.[2]
Montpellier su osnovale izbjeglice antičkog Maguelone u 9. vijeku, jer su njihov grad uzastopno opustošili Saraceni i Karlo Martel tokom 8. vijeka [3], Ubrzo je izrastao u važno trgovište, pa je povelju o gradskim pravima dobio 1141. kad i prve bedeme.[4]
Od 1204. je pod vlašću aragonskih kraljeva, a od 1276. je domena njihovih vazala kraljeva Majorke.[5] To je bio do 1349. kad ga je Jaime III od Mallorce prodao francuskom kralju Philippeu VI.[3]
Montpellier je zbog svoje luke Lattes, bio glavni izlaz Francuske na Mediteran sve do aneksije Marseillea u 15. vijeku .[3]
Njegov kolegij medicine bio je važan još u 12. vijeku, pa je medicinski fakultet osnovan 1221. Kolegij prava postoji od 1160. pa je Univerzitet.Montpellier osnovan 1220. i potvrđen bulom pape Nikole IV. 1289.[4] Montpellier je od 1536. sjedište biskupije koja je dotad bila u Maguelonu.[3]
Od 1559. je jedan od važnijih centara Hugenota, u kom su sami stanovnici 1568.gotovo sve crkve porušili. I nakon Edikta iz Nantesa.(1598) ostao je jedno od tri posljednja uporišta Hugenota Njihov otpor skršio je kralj Louis XIII, kad je nakon 8 mjeseci opsade 1622. zauzeo grad.[3]
Za vladavine Louisa XIV postao je prijestolnica Languedoca.[3]
Montpellier ima puno očuvanih starina od ostataka bedema i tornjeva (12.- 14. vijek) do gotičke katedrale Saint-Pierre (1364. -19. vijek.),[5] Najstariji botanički vrt u Francuskoj osnovao je Henri IV 1593.[4] Poznat je po promenadi Peyrou (17.-18. vijek) sa koje se vidi more i elegantne gradske vile i palače i po Muzeju Fabre (osnovan 1828) sa velikom kolekcijom slika francuskih, nizozemskih i talijanskih umjetnika od 16. do 19. vijeka.[4]
Pored tradicionalne proizvodnje vina, alkoholnih pića i mramora, Montpellier je danas grad elektroničke, farmaceutske, kemijske, prehrambene i tekstilne industrije.[5]
Montpellier je i poznata turistička destinacija zbog ljetovališta uz more.[4], pa pored željeznice i autoputeva grad ima i Internacionalni aerodrom Fréjorgues (IATA: MPL, ICAO LFMT).
- Jaime I od Aragona (1208.-1276.), Aragonski kralj
- Sveti Rok (oko 1348-1376/1379, svetac
- Sébastien Bourdon (1616-1671) slikar
- Auguste Comte (1798.-1857), matematičar, filozof
- ↑ „Montpellier, Agglomeration in France” (engleski). City population. Pristupljeno 16.10.2024.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „Découvrir” (francuski). Montpellier Méditerranée Métropole. Pristupljeno 16.10.2024.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 „Montpellier” (francuski). Montpellier Méditerranée Métropolee. Pristupljeno 16.10.2024.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 „Montpellier” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 16.10.2024.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 „Montpellier” (hrvatski). Hrvatska enciklopedija LZMK. Pristupljeno 16.10.2024.
