วัยรุ่น - วิกิพีเดีย

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

วัยรุ่น (อังกฤษ: adolescence จาก ภาษาละติน adolescere  'to mature') หรือ วัยหนุ่มสาว , วัยเจริญพันธุ์ คือขั้นตอนของการเปลี่ยนแปลงและพัฒนาทางกายภาพและจิตใจของมนุษย์ วัยรุ่นจะเป็นวัยระหว่างวัยเด็กถึงวัยผู้ใหญ่ (มักสอดคล้องกับนิติภาวะ)^{[1][2] [3][4]} วัยรุ่นในทางวิทยาศาสตร์ จะตัดสินจากกระบวนการพัฒนาการของสมอง ที่จะเกิดขึ้นสองครั้ง คือช่วงอายุ 10 ปี และช่วงอายุ 25 ปี ของมนุษย์^[4][5]เมื่อมนุษย์มีอายุได้ 10 ปี สมองจะเริ่มกระบวนการพัฒนาการให้สมองและร่างกายเริ่มเข้าสู่วัยรุ่น เริ่มสนใจเพศตรงข้าม ใส่ใจความคิดเห็นของผู้อื่น ดังนั้นในทางวิทยาศาสตร์จะถือว่าอายุน้อยกว่า 10 ปีลงไป จะถือว่ายังเป็นเด็กอยู่ จึงเป็นเหตุผลว่ามนุษย์มักจะจำเหตุการณ์ก่อนอายุ 10 ปีไม่ค่อยได้ ถ้าไม่ใช่เหตุการณ์พิเศษที่ฝังใจจริงๆ เพราะสมองของวัยเด็กยังพัฒนาการได้ไม่ดีพอ^[6] และเมื่อมนุษย์มีอายุถึง 25 ปี สมองจะเริ่มกระบวนการพัฒนาการของสมองอีกครั้ง ดังนั้นในทางวิทยาศาสตร์ จะถือว่ามนุษย์ที่อายุ 26 ขึ้นไป จัดว่าเป็นผู้ใหญ่^[7]

จากการศึกษาสัณนิษฐานว่าการพัฒนาการของสมองครั้งแรกตอนอายุ 10 ปี เพื่อให้มนุษย์เปลี่ยนจากวัยเด็ก สู่วัยรุ่นเพื่อให้มนุษย์ผสมพันธุ์กันเพื่อขยายเผ่าพันธุ์ให้แก่มนุษยชาติ สมองของวัยรุ่นจึงมีลักษณะห่วงฝูงรักฝูง เพื่อให้ติดฝูงไม่ทิ้งฝูงหนีไป การพัฒนาการของสมองครั้งที่สองตอนอายุ 25 ปี ก็เพื่อให้มนุษย์เปลี่ยนจากวัยรุ่น สู่วัยผู้ใหญ่ เพื่อให้มนุษย์ที่โตเต็มที่สามารถเลือกได้ว่าจะแยกฝูงหรืออยู่กับฝูงต่อไป ซึ่งมีผลต่อการรอดชีวิตของเผ่าพันธุ์มนุษย์ เพราะถ้าฝูงมีขนาดเล็กเกินไปพลังในการป้องกันตัวก็จะน้อยตาม แต่ถ้าฝูงมีขนาดใหญ่เกินไป จะหากินลำบากเพราะทรัพยากรอาจขาดแคลน การที่มนุษย์ผู้ใหญ่สามารถแยกฝูงได้ ย่อมเพิ่มขีดความสามารถในการหาทรัพยากรและแบ่งพื้นที่หากินได้กว้างขวางขึ้น ทำให้เพิ่มอัตราการรอดชีวิตได้มากขึ้นไปอีก

การสิ้นสุดของการเป็นวัยรุ่นและเข้าสู่วัยผู้ใหญ่มักจะสอดคล้องกับการเพิ่มขึ้นของเสรีภาพที่ได้รับจากพ่อแม่หรือผู้ปกครอง หรือความสามารถในการตัดสินใจในบางเรื่องโดยไม่ต้องขอความยินยอม ซึ่งเกณฑ์อายุของวัยรุ่นไปสู่ผู้ใหญ่ในแต่ล่ะวัฒนธรรมค่อนข้างมีความแตกต่างกันในแต่ละประเทศหรือตามกลุ่มสังคม เช่น สังคมไทยจะถือว่าอายุ 20 ปีเป็นผู้ใหญ่บรรลุนิติภาวะแล้ว มีสิทธิเพิ่มขึ้นตามกฎหมาย เช่น สิทธิในการจดทะเบียนสมรส เป็นต้น เพราะศาสนาพุทธนิกายเถรวาทที่คนไทยส่วนใหญ่นับถือที่กำหนดไว้ว่าคนอายุ 20 จึงจะบวชพระภิกษุได้นั่นเอง ซึ่งมีผลต่อการที่ผู้ชายสัญชาติไทยต้องเกณฑ์ทหารเมื่อมีอายุครบ 20 ปีอีกด้วย

ในทางกฎหมายจะกำหนดไว้ว่าอายุ 18 ปี พ้นจากการเป็นเด็กหรือเยาวชน ซึ่งประเทศไทยได้กำหนดกฎหมายตามข้อกำหนดของสหประชาชาติ ที่ให้กำหนดเกณฑ์อายุว่าการพ้นจากเด็กหรือเยาวชนต้องมีอายุถึง 18 ปี เพื่อเพิ่มสิทธิทางกฎหมายให้กับเด็กหรือเยาวชนให้นานที่สุด ดังนั้น เกณฑ์ทางกฎหมายในประเทศไทย คือ เมื่ออายุ 18 ปี คือพ้นจากเด็กเป็นวัยรุ่น และ อายุ 20 ปี จะพ้นจากวัยรุ่นเป็นผู้ใหญ่

ได้มีการแบ่งวัยรุ่นออกเป็น 3 ช่วง คือ ตั้งแต่ อายุ 11-15 ปี จัดเป็นวัยรุ่นตอนต้น ตั้งแต่อายุ 16-20 ปี จัดเป็นวัยรุ่นตอนกลาง ตั้งแต่อายุ 21-25 ปี จัดเป็นวัยรุ่นตอนปลาย

ในช่วงวัยรุ่นผู้ชายจะมีเสียงแหบห้าวขึ้น เริ่มมีขนตรงอวัยวะเพศมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นรักแร้ ขา และตรงลำคอเริ่มมีลูกกระเดือกและเริ่มมีความรู้สึกทางเพศโดยเฉพาะช่วงวัยรุ่นตอนต้นมักจะสนใจผู้หญิงที่อายุมากกว่าเนื่องจากผู้หญิงที่แก่กว่าดูเป็นสาวเต็มตัวดูแล้วสมวัยกันต่างจากผู้หญิงในวัยเดียวกันยังดูเด็ก ๆ อยู่ และมีฝันเปียก

เด็กวัยรุ่นผู้หญิง หน้าอกจะผายเริ่มมีเม็ดไตที่แข็ง มีขนขึ้นตามร่างกาย หรือแม้กระทั่งอวัยวะเพศ เริ่มมีประจำเดือน เริ่มมีอารมณ์ทางเพศมากขึ้น เริ่มมีเสียงที่แหลม รูปร่างจะสูงขึ้น กระชับและได้สัดส่วนมากขึ้น