Sadreddin Musa - Vikipedi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Şeyh Sadrettin Musa (1305 - 1391, Erdebil), Safevi Hanedanına ismini veren ve Safeviye Tarikatı'nın kurucusu Şeyh Safiyüddin İshak Erdebili'nin halefi ve oğludur. Şeyh, oğlu Hoca Alaaddin Ali (1391-1429), onun oğlu Şeyh İbrahim (1429-1447), onun oğlu Şeyh Cüneyd (1447-1460) ve onun oğlu Şeyh Haydar (1460-1488) yolu ile, Safevi Devleti'nin kurucusu Şah İsmail'in atasıdır.

Sadrettin Musa 1334-1391 yılları arasında, 57 sene Safeviye Tarikatı'nın şeyhliğini yapmıştır. Şeyhliği döneminde, Safeviye Tarikatı bölgesel politada, hesap edilmesi gereken bir aktör olmuş, tekkenin gelirleri ve öğrencileri de artmıştır.^[1] İlhanlı Beyleri'nden ve Moğol Asil'lerinden onun öğrencileri arasına girenler olmuştur.^[2] Tüm bunlarla beraber yine de bölgede arasında çatışma yaşadığı beyler de olmuştur. Babası ve selefi olan Şeyh Safiyüddin İshak Erdebili'nin döneminde genişleyen propaganda ağları, Şeyh'in döneminde organize bir hal alıp, tekke ile öğrencileri arasındaki iletişimin sürekliliği sağlanmıştır.^[3]

Hac farizasını yerine getirdikten sonra^[4] 1391'de Erdebil'de ölmüştür. Yerine, şeyhliği 1391-1429 yılları arasında 38 yıl sürecek olan oğlu Hoca Alaaddin Ali geçmiştir.

Pîrûz el-Kürdî es-Sencânî (Firüzşah Zerrin Külah)[5] [6]

I. Aleksios Komnenos

VIII. Mihail

Aved

I. Manuil Komnenos

II. Andronikos

Kutbeddin Muhammed

II. İoannis Komnenos

IX. Mihail[7]

Selahaddin Raşid

II. Aleksios Komnenos

III. Andronikos 1297-1341

Kutbeddin Ebu Bekir

Basileios Komnenos Ölüm 1340

İrini Paleologina Ölüm 1341

Zahid Gilani

Emin el-Din Cebrail

V. Bagrat ö. 1393

III. Aleksios Komnenos

Theodora Kantakuzini

Bibi Fatıma

Şeyh Safiyüddin İshak Erdebili 1252-1334

I. Konstantin (Gürcü Kralı)[8] 1369-1412 veya 13

I. Alexandr İmeretili

III. Manuil Komnenos 1364-1417

Şeyh Sadreddin Musa

I. Aleksandr (Gürcü Kralı) 1386-1446

Prenses Tamar İmeretili Ölüm 1455

IV. Aleksios Komnenos 1382-1429

Kara Yülük Osman Bey[9]

Hoca Alâ ed-Dîn Ali

Gürcistan Prensesi Bagrationi (Bagrationi Hanedanından) 1415-1463

IV. İoannis Komnenos 1403-1459

Ali Bey

Şeyh İbrahim

Aleksios 1455-1463

Teodora Megale Komnini (Despina Hatun)

Hasan (Akkoyunlu) 1423-1478

Hatice Hatun

Cüneyd-i Safevî

Chatrina (Alemşah Halime Begüm)

Şeyh Haydar

Sultan Ali 1488 - 1494 & I. İsmail Temmuz 17 1487-Mayıs 23 1524 Hükümdârlık Müddeti: 1502-1524

İbrahim

I. Tahmasb 22 Şubat 1514-14 Mayıs 1576 Hükümdârlık Müddeti: 1524-1576

II. İsmail 1537-1577 Hükümdârlık Müddeti: 1576-1577

Muhammed Hüdabende 1532-1595 Hükümdârlık Müddeti: 1577-1587

I. Abbas Ocak 27 1571-Ocak 19 1629 Hükümdârlık Müddeti: 1587-1629

Safi Mirza Doğum. 1587 Ölüm 1615 Taht varisi 1587-1615

Imam Kulu Mirza Taht varisi 1627 Ölümü 1627

Şah I. Safi 1611- 12 Mayıs 1624 R. 1629-1642

II. Abbas 31 Aralık 1632-25 Ekim 1666 Hükümdârlık Müddeti: 1642-1666

I. Süleyman (Şah II. Safi) 1659-Temmuz 29 1694 Hükümdârlık Müddeti: 1666-1694

I. Hüseyin 1669-Nisan 25 1726 Hükümdârlık Müddeti: 1694-1722

II. Süleyman Hükümdârlık Müddeti: 1749-1759

II. Tahmasb 1704 - 1740 Hükümdârlık Müddeti: 1729-1732

III. Abbas ? - 1740 Hükümdârlık Müddeti: 7 Eylûl 1732 - 1736

• Rıza Yıldırım. Turkomans Between Two Empires: The Origins Of The Qizilbash Identity In Anatolia (1447-1514) Ph.D. dissertation, Bilkent Üniversitesi, 2008.